Zdumiewająca sprawa Nakręcanego Człowieka - Mark Hodder

Po znakomitej debiutanckiej powieści Dziwna sprawa skaczącego Jacka, Mark Hodder powraca na polski rynek z drugą częścią swojego steampunkowego cyklu. Zdumiewająca sprawa nakręcanego człowieka to kontynuacja, z której zadowolony może być nie tylko sam autor. Czytelnicy otrzymują powieść dopracowaną, wielowątkową, udanie łączącą w sobie elementy charakterystyczne zarówno dla powieści przygodowej, jak i kryminału. Całość utrzymana w stylistyce steampunku ponownie oczarowuje, a zachwyt nad (nie)prawdziwą historią XIX wiecznego Londynu pozostaje.



Właściwy początek oraz zawiązanie akcji wydają się doprawdy niepozorne. Nie zwiastują bynajmniej całego szeregu wątków pobocznych, z którymi będziemy mieć do czynienia na dalszych kartach książki, ale zaczyna się od odkrycia dokonanego przez brytyjską policję wespół z Burtonem i Swinburnem. Odkrywają bowiem mechaniczną postać na jednym z placów w centrum miasta. Robot będący prototypem komputera, to tytułowy nakręcany człowiek, stworzony przez genialnego wynalazcę, Charlesa Babbage’a.

Choć rola robota jest w gruncie rzeczy marginalna dla dalszej akcji, to nie da się ukryć, że jego odnalezienie staje się punktem zapalnym dla dalszych wydarzeń. Główną rolę w powieści ma ponownie odegrać niezwykły duet złożony z sir Richarda Burtona i Algernona Charlesa Swinburne’a. Pierwszy z nich jest podróżnikiem, poliglotą mężczyzną o wielkiej sile fizycznej i erudycji, który po raz kolejny wciela się w rolę królewskiego agenta. Drugi z nich, to utalentowany poeta o wybujałej wyobraźni i niecodziennych zainteresowaniach, połączonych z fascynacją ideami Markiza de Sade. To także, a może przede wszystkim, najbliższy przyjaciel Burtona.

Czego zatem dotyczy główna oś fabularna książki? Bez wątpienia znalezienia na wpół mitycznych diamentów, których niezwykłe właściwości mogą posłużyć do wzniecenia kolejnej rewolucji, a także odkrycia prawdziwej tożsamości osoby podającej się za sir Rogera Tichbornego – zaginionego syna arystokratycznego rodu.

W książce przewijają się również postacie znane z kart historii, obsadzone tym razem między innymi w rolach szalonych naukowców, spaczonych pomysłami dotyczącymi ingerencji w życie ludzkie za pomocą kolejnych szalonych wynalazków. Pojawiają się także dosyć humorystyczne akcenty, jak na przykład przedstawienie Oscara Wilde’a jako młodocianego gazeciarza, czy Herberta Spencera w roli nieco zdziwaczałego, ulicznego myśliciela i dziwaka.
Brytyjski pisarz potrafił wykorzystać scenografię XIX wiecznego Londynu do przedstawienia świata charakterystycznego dla steampunku, w którym naukowy ferment wieku pary stał się przyczynkiem do opowiedzenia alternatywnej historii. Warto jednak zwrócić uwagę, że powieść zawiera w sobie elementy fikcji naukowej, jak chociażby prace nad ingerencją w materiał genetyczny istot biologicznych, czy realizację szalonych pomysłów eugeników.

Dodatkowo trzeba nadmienić, że postać protagonisty została w tej części jeszcze bardziej rozbudowana. Richard Burton jawi się nam jako osoba targana wątpliwościami natury etycznej, moralnej, a także związanymi z przeszłymi wydarzeniami z życia podróżnika. Dla przykładu - jeden osobny rozdział poświęcony został wyprawie do Afryki, w której wspólnie z przyjacielem, Johnem Speakiem, próbuje ustalić źródła Nilu. Późniejsze traumatyczne wydarzenia pomiędzy dwójką towarzyszy, szerzej opisane w pierwszym tomie cyklu, odkładają się cieniem na psychice Burtona, czyniąc z niego bohatera naznaczonego nie tylko charakterem zawadiackiego łowcy przygód, ale również tragicznej persony.

Literacki talent Hoddera objawia się przede wszystkim w umiejętnym żonglowaniu wątkami. Dygresyjny charakter książki pozwala nam nie tylko na obserwowanie głównego toku narracyjnego, ale także na lepsze zapoznanie się z opisem świata przedstawionego. Podobnie jak w poprzedniej części, autor wyjaśnia sposób działania niektórych urządzeń i zjawisk im towarzyszących. Opis welocypedów, ornitopterów, rotofoteli czy odkryć dokonywanych przez frakcję eugeników, zestawiony jest z reakcjami ludzi na nowe zdobycze cywilizacyjne. Dzięki temu powieść zyskuje poniekąd miano obyczajowej – podkreślającej zwyczaje i codzienne życie ludzi w alternatywnym świecie.

Także język, w powieści prosty i wyrazisty za sprawą niewymuszonego humoru, jawi się jako kolejny walor książki. Swoboda, łatwość w zawiązywaniu akcji i przedstawienia kolejnych wątków fabularnych połączona z umiejętnym prowadzeniem dialogów pomiędzy postaciami, choćby na zasadzie podkreślenia i wyeksponowania kontrastów charakterów Burtona i Swinburne’a, nadaje całości atrakcyjności oraz łatwości w lekturze.

Ciekawość czytelnika podsysacana zostaje także poprzez intrygę kryminalną i sprawę znalezienia dziedzica rodu Tichborne. Ta część wiąże się bezpośrednio ze sprawą zdobycia drogocennych czarnych diamentów zwanych Oczami Naga. Dzięki temu wątkowi twórca Zdumiewającej sprawy nakręcanego człowieka ma okazję snuć opowieść o mitycznej rasie gadów, zarysowując po częsci kosmogonię literackiego świata, a także opisania, choćby częściowej, sytuacji w Ameryce Południowej czy Irlandii.

Druga część przygód Burtona i Swinborunea z pewnością przypadnie do gustu wielbicielom większości historii przygodowych osadzonych w realiach wiktoriańskiej Anglii spowitej mgłą pary i tajemnicy. Hodder raz jeszcze udowodnił, że wielką wyobraźnię i pomysł na kreację świata potrafi połączyć z interesującą, wielowątkową fabułą. Zdumiewająca sprawa nakręcanego człowieka to ze wszechmiar udana kontynuacja, która wyostrza apetyt na ostatnią część cyklu.

Poza przepięknym wydaniem warto docenić również aneks na końcu książki. Dodatek do publikacji przedstawia nam prawdziwy obraz epoki wiktoriańskiej. W rzeczowy sposób omówione zostały sylwetki nie tylko dwójki głównych bohaterów, ale na przykład Richarda Spruce’a, jednego z najsłynniejszych botaników epoki wiktoriańskiej, Herberta Spencera, wielkiego myśliciela XIX wiecznej Anglii, czy Heleny Blavatsky, słynnej okultystyki i medium. Wszystkie postacie dane nam będzie poznać w trakcie lektury, choć zostają opisane w wyjątko sugestywny i nie zawsze zgodny z faktami historycznymi, sposób. Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę