Zanim znowu zabiję – Mariusz Czubaj

Piłka, muzyka, morderstwa

Autor: Krzysztof 'daft_count' Mroczko

Zanim znowu zabiję – Mariusz Czubaj
Kryminał z piłką nożną w tle wydany w roku organizacji u nas Euro 2012 to, na szczęście wszystkich czytelników, coś więcej niż zwykły marketingowy zabieg. W wykonaniu Mariusza Czubaja dostajemy bowiem czarny kryminał, który, niczym inteligentne zabawki, bawiąc, uczy. I wcale nie trzeba być miłośnikiem futbolu, by to docenić. Trzecia część opowieści o śledztwach komisarza Heinza dorównuje poziomem poprzednim, co wydaje się być wystarczającą rekomendacją.

______________________


Sobotni poranek 10 kwietnia 2010 roku to dla śląskiego profilera nie tylko dzień katastrofy smoleńskiej. Tego dnia w Warszawie młody piłkarz popełnia samobójstwo. Sprawa wydaje się być oczywista, ale znajomi nie mogą uwierzyć w to, że ich przyjaciel targnął się na życie. Do tego dochodzi fakt, że jednym z menedżerów piłkarza był ojciec komisarza Heinza, który nie widział się z synem przez kilkadziesiąt lat. Teraz prosi go o pomoc w wyjaśnieniu okoliczności śmierci swojego byłego podopiecznego. Niechętnie podjęte przez policjanta pierwsze kroki naprowadzają go na trop sprawy, której korzenie sięgają kilkanaście lat wstecz – do nierozwikłanej nigdy zagadki zaginionych młodych chłopców. Sprawa nabiera coraz to nowych wątków, a jej zakończenie wcale nie jest takie oczywiste.

Intryga kryminalna skonstruowana przez Czubaja jest na tyle pogmatwana, że sprawia radość czytelnikom kibicującym postępom śledztwa komisarza. Nie ma tutaj oczywistości, tak bezlitośnie zabijających przyjemność płynącą z lektury. Kilka nieoczekiwanych zwrotów akcji kierujących śledztwo na zupełnie nowe tory i stawiających na czele listy podejrzanych zupełnie nowe osoby powinno zaspokoić oczekiwania nawet najbardziej wybrednych znawców gatunku.

W Zanim znowu zabiję komisarz Heinz pozostaje sobą, co powinni docenić wszyscy miłośnicy "twardych typów". Jest zatem nadal tym samym cynicznym samotnikiem nie mogącym zasnąć bez wypicia dwóch piw i ukołysania przez muzykę. Nadal rozpamiętuje wypadek, w którym zginęła jego żona, wciąż też nie potrafi nawiązać normalnych stosunków z synem. Skonfrontowany z własną przeszłością, w momencie pojawienia się niewidzianego od wielu lat ojca, nie umie sobie poradzić w tej trudnej sytuacji. Przedstawia dość powszechny obraz człowieka, który potrafi pomagać innym, samemu brnąc coraz dalej w ślepą uliczkę samotności. Jest zresztą rzeczą ciekawą, że w tej części narratorem jest właśnie sam komisarz, co wprowadza czytelnika w jeszcze większą zażyłość z bohaterem, pozwalając dotrzeć do prawdziwego "ja" Heinza.

Bardzo ciekawy w powieści jest również język. Ze względu na to, że narratorem jest sam komisarz, możemy jeszcze bardziej posmakować ironii mającej charakteryzować osobę profilera ze Śląska. Piętrzące się porównania, będące bardzo często groteskowymi wręcz odwołaniami do postaci ze świata muzyki czy polityki, niekiedy mogą wywoływać znużenie, ale w moich oczach pozostają ważną częścią wizerunku komisarza Heinza. Dlatego nawet wówczas, gdy właściwie nie wydają się zabawne, cynizm i wisielczy humor powinny zostać docenione. Nie każdy żart śmieszy każdego, nie zawsze też pasuje do sytuacji, ale jeśli ktoś ma pewien określony sposób bycia, trudno mu się pozbyć własnej osobowości. Na pewno jednak ten zabieg wzmacnia w oczach odbiorców obraz bohatera książki.

Czytelnik, zwłaszcza ten śledzący przygody komisarza Heinza od początku cyklu, doznaje też pewnego rozczarowania. Rozwiązanie sprawy Inkwizytora, znanego z poprzednich części, zostało potraktowane przez Czubaja bardzo pobieżnie, wręcz po macoszemu. Trudno wytłumaczyć takie posunięcie autora. Wielka szkoda, bo tkwił w tym wątku spory potencjał, możliwe nawet, że na osobną książkę. Być może jednak przyszłe śledztwa policjanta ze Śląska dadzą wszystkim powody, by zapomnieć o przeszłości?