Szósta ofiara

Na wybrzeżu Ameryki grasuje seryjny morderca. Porywa, gwałci i w coraz bardziej wymyślny sposób torturuje kobiety, po czym porzuca ich ciała niczym śmieci. Zgłoszenie zaginięcia pierwszych dwóch ofiar zostaje zbagatelizowane przez policję, jednak gdy odnalezione zostają kolejne okaleczone zwłoki detektyw Kendall Stark i jej partner Josh Anderson rozpoczynają wyścig z czasem, aby odnaleźć oprawcę i powstrzymać makabryczny ciąg zbrodni.

Pierwszą rzeczą, jaka zwraca uwagę podczas lektury Szóstej ofiary, jest podział książki na części zatytułowane... imionami kolejnych ofiar. Początek każdego rozdziału prezentuje kobiety oraz okoliczności ich zniknięcia – tutaj nie ma miejsca na domysły, gdyż od razu wiadomo, kto będzie kolejnym celem. Olsen stworzył portrety kobiet zapadających w pamięć, budzących sympatię i współczucie. To nie są bezimienne, pozbawione życia ciała, które poznajemy dopiero na stole w prosektorium. Na kilku stronach autor pokazał ich marzenia, w niektórych przypadkach relacje z najbliższymi, wyrywek codziennego życia tak brutalnie przerwanego przez mordercę.

Z całą pewnością nie jest to powieść lekka ani łatwa, gdyż fragmenty prezentujące ostatnie chwile tych kobiet są niezwykle drastyczne i brutalne – opis odczuć zbieraczki runa leśnego Celeste podczas gwałtu to sam początek książki, zaś w dalszych częściach skala tortur ulega znacznej eskalacji. Podczas lektury Szóstej ofiary naprawdę trudno zachować zimną krew – uczucie grozy, odrazy i narastającego lęku towarzyszy czytelnikowi przez cały czas, a samo wyobrażenie cierpienia przeżywanego przez uprowadzone ofiary potrafi dogłębnie wstrząsnąć.

Olsen wplótł w swoją historię wiele fragmentów ukazujących oprawcę w trakcie planowania, przeprowadzania czy też wspominania dokonywanych czynów. W przekonujący sposób przedstawił radość odczuwaną przez niego podczas zadawania bólu, pragnienie dominacji i upokarzania ofiar, jak również wypaczone relacje rodzinne – wszystkie te elementy stanowią majstersztyk kreacyjny i tworzą poruszający obraz pozbawionego jakichkolwiek hamulców potwora w ludzkiej skórze. Kim jest poszukiwany morderca staje się jasne po przeczytaniu około stu pięćdziesięciu stron (książka ma około pięciuset). Nie jest to jednak w tym przypadku wadą, ponieważ autor stopniuje zakres informacji podawanych czytelnikowi, pogłębiając nie tylko portret psychologiczny zwyrodnialca, ale charakteryzując także jego otoczenie, powoli przybliżając odbiorcę do ostatecznego rozwiązania.

Na uwagę zasługuje również przekonująco przedstawiony obraz uzależnienia kobiety od oprawcy. Co jest w stanie zrobić, aby go zaspokoić? Czy będzie walczyć, czy też zgodzi się na wszystko, po to, by cierpienie się skończyło? To bardzo istotne pytania, a odpowiedź na nie wskazuje kolejną, nie dla każdego oczywistą, ofiarę mordercy.

Po stronie stróżów prawa stoi para detektywów Kendall Stark oraz Josh Anderson, którzy pojawiają się również w kolejnej powieści Olsena zatytułowanej Więzy krwi. Trzeba przyznać, że także w ich przypadku autor spisał się na medal, gdyż postępują oni w sposób dobrze umotywowany psychologicznie, ich pobudki oraz problemy – czasami rozpraszające uwagę i odciągające od pracy, lub wręcz przeciwnie, działające mobilizująco i dające siłę do walki ze złem tego świata – są zrozumiałe, czynią ich bardziej ludzkimi i bliższymi czytelnikowi. Podobnie wygląda sytuacja z postacią młodej dziennikarki Serenity, którą włączył w sprawę sam morderca, wydzwaniając do niej i przekazując jej makabryczne szczegóły swych zbrodni, panią patolog Birdy Waterman, a także z bliskimi ofiar (rodzicami, partnerami, znajomymi). Każdy z tych bohaterów jest naszkicowany wyraziście, realistycznie i na tyle przekonująco, iż chwilami można wręcz pomyśleć, że ma się do czynienia z zapisem prawdziwej serii morderstw, a nie z fikcją literacką. Realizmu historii dodaje interesujący i świetnie poprowadzony wątek dotyczący funkcjonowania mediów – tego co dziennikarze są w stanie zrobić dla ciekawego materiału, jakie postępowanie można jeszcze uznać za etyczne, a gdzie zaczyna się zwyczajna medialna nagonka.

Nie bez powodu tyle miejsca w recenzji poświęcone zostało bohaterom, bowiem Szósta ofiara skupiona jest na ludziach. Chociaż sposób narracji Gregga Olsena nie faworyzuje żadnego z bohaterów i bardzo trudno określić, kto jest protagonistą, pierwsze skrzypce w powieści odgrywają przede wszystkim ofiary i oprawca, a dopiero na dalszym planie znajdują się wszyscy inni – służby policyjne, rodziny, świadkowie. Wątki dotyczące kolejnych kobiet i punkty widzenia każdej postaci przeplatają się ze sobą, tworząc barwną, poruszającą mozaikę.

Powieść Olsena to trzymający w napięciu, poruszający thriller z przemyślaną i konsekwentnie rozwijaną fabułą oraz realistycznie zarysowanymi postaciami. Niektóre fragmenty powieści dotyczące bestialskiego traktowania ofiar przez oprawcę, przypominają książki Alex Kavy, a w szczególności W ułamku sekundy, gdzie można znaleźć podobne stylistycznie opisy z udziałem Alberta Stucky’ego. Szósta ofiara powinna przypaść do gustu czytelnikom szukającym w lekturze mocnych wrażeń, nie stroniącym od brutalnych i wstrząsających opisów, jak również wielbicielom książek z gatunku true crime story i seriali typu Criminal Minds czy The Following.