Rozmaite gatunki szarańczy. Cykle ilustracyjne i formy komiksowe w polskiej prasie XIX wieku

Tytuł: Rozmaite gatunki szarańczy. Cykle ilustracyjne i formy komiksowe w polskiej prasie XIX wieku
Autor: Paweł Chmielewski
Wydawca: Zenit
Data wydania: 14 kwietnia 2021
Liczba stron: 262
Oprawa: miękka
Format: 210x275 mm
ISBN-13: 9788395250842
Cena: 85,00 zł

Który z polskich ilustratorów zainspirował Stanleya Kubricka?
Kogo nazywano „polskim Rembrandtem”, a później przez lata więziono przykutego łańcuchem do ściany w szpitalu dla obłąkanych?
Który z polskich artystów komiksu chciał być baronem Münchhausenem?
Jak cenzor z drukarzem założyli największy magazyn ilustrowany?
Kto był największym „komiksowym piratem” w Królestwie Polskim, a kto założył pierwszy fandom i sprzedawał gadżety?
i wiele, wiele innych informacji

Spis treści:

I. W cieniu rozkwitającego komiksu (William Hogarth i jego wpływ na polską sztukę komiksu * Daniel Chodowiecki * Michała Płońskiego „Niosący koszyki” * Baron Edward Rastawiecki i pierwszy leksykon sztuki)
II. Między nami Litwinami (Jan Rustem * Wydawnictwa Jana Kazimierza Wilczyńskiego i trzy komiksy Artura Bartelsa * Próby opisu nowego medium przez recenzentów * Czasopisma F.S. Dmochowskiego i „Magazyn Powszechny” * „Plejada polska”)
III. Műnchhausen w krainie szalonych kadrów (Komiksowe „Pamiętniki” Paska według Jana Lewickiego * Juliusz Kossak w „Tygodniku Illustrowanym” * Komiksowe gadżety i pewien spektakl w Teatrze Narodowym)
IV. Pan wielu luster (Techniczna rewolucja Thomasa Bewicka * Ilustrowana prasa i komiksy we Francji, Niemczech i na Wyspach Brytyjskich oraz jej wpływ na polskie czasopisma) . Franciszek i czterdziestu rysowników (Początki prasowego imperium Józefa Ungra * „Wolne Żarty” * Debiut komiksowy Franciszka Kostrzewskiego oraz jego uczniowie i naśladowcy)
VI. Przypadki pewnej muchy w akwarium (Czasopisma satyryczne we Lwowie i Krakowie, „Mrówka”, „Ananas”, „Szczutek” i inne * „Wędrowiec” i komiksy europejskich mistrzów * Klasyka prozy i ilustracje na łamach „Biesiady Literackiej”)
VII. Margines wolności i szaleństwa („Tygodnik Illustrowany” – formy komiksowe Gersona, Kossaka, Pillatich * Komiksowy reportaż * „Kłosy” – rozkwit i upadek prasowego giganta * Rewolucja treści i formy – komiksy w tygodniku „Mucha”)  

Lata 50. i 60. to początek „złotej ery” polskiego XIX-wiecznego komiksu prasowego, gdy artyści z Warszawy, Krakowa, Poznania i Lwowa stworzyli nowoczesny, ściśle związany ze światowymi trendami model prasy ilustrowanej, w którym jedną z najważniejszych ról odgrywały historyjki obrazkowe i cykle rysunkowe towarzyszące arcydziełom polskiej literatury. Żródłem inspiracji – dla wydawców i grafików – była angielska, francuska, wreszcie niemiecka prasa, która od ponad dwudziestu lat kształtowała obraz komiksu światowego. Polscy autorzy (publicyści oraz drukarze) nie tylko prenumerowali zachodnią prasę, ale zwiedzając Paryż, Londyn i Amsterdam, już ok. 1830 r. rozpoczęli budowę rynku prasowego, w którym coraz większą rolę odgrywa rysunek, źródła inspiracji szukając również w cyklach ilustracyjnych i książkach obrazkowych, publikowanych nad Wisłą już od schyłku oświecenia.

Rozmaite gatunki... to właśnie opowieść o inspiracjach, powstaniu pierwszych wydawnictw prasowych, o mniej lub bardziej znanych artystach (dokonania kilkudziesięciu przybliża publikacja), wydawcach i powstaniu oraz upadku pierwszych imperiów prasowych, rozwoju magazynów ilustrowanych i wydawanych nielicznie, pierwszych komiksowych albumach, o problemach z cenzurą, reakcjach czytelników, związkach niewielkich rysuneczków z literaturą i o próbach teoretycznego opisu komiksu w polskiej krytyce. Są w tej książce opisy pierwszych komiksowych gadżetów, stworzenia podstaw formalnych i technicznych, które wykorzystuje polskie środowisko komiksowe przez najbliższe stulecie, a wszystko to w odniesieniu do przemian społecznych, kulturowych i ekonomicznych XIX-wiecznej Polski.