Recenzje

Piasek – Piotr Nesterowicz

Nie taka pustynia straszna...

Jako czytelnicy fantastyki, przyzwyczailiśmy się już do tego, że literackimi bohaterami są nie tylko ludzie, ale także smoki, elfy, krasnoludy, cyborgi i mnóstwo innych cudactw. W ten ostatni nurt wpisuje się główny antagonista bohaterów Piasku, którym jest... pustynia. Zaskakującą pomysł? Na pewno...

Niezwyciężony (audiobook) - Stanisław Lem

Człowiek pokonany przez maszynę

Czy fantastyka naukowa sprawdza się jako audiobook? Blade Runner w reżyserii Krzysztofa Czeczota pokazywał, że odpowiedź na to pytanie brzmi: tak, jak najbardziej! Niedługo trzeba było czekać na jej potwierdzenie. Oto ono – Niezwyciężony w reżyserii Grzegorza Pawlaka, kolejne wyśmienite słucho...

Senfiliada – Robert Zamorski

W bezsensie sensu szukanie

Dużą część polskiej fantastyki stanowią proste opowiadania i powieści przygodowe. Fabuła oparta o stare schematy, papierowi bohaterowie, banalny komizm – wiele z nich współdzieli te ciężkie grzechy. Trudno się więc dziwić, iż wielu czytelników z niecierpliwością wygląda każdego przejawu orygin...

Punkt cięcia - Michał Cholewa

Piękna wojna

W recenzji powieściowego debiutu Michała Cholewy uznałem Gambit za powieść, która trafi tylko do ściśle określonego grona odbiorców. Punkt cięcia zmienia w tej kwestii niewiele – uczuleni na kosmiczne wojny raczej nie znajdą tu nic dla siebie. Za to ci, którzy zdążyli polubić Marcina Wierzbińs...

Płyńcie łzy moje, rzekł policjant

Człowiek wymazany

Amnezja to jeden z najbardziej popularnych – i najbardziej banalnych – sposobów na wprowadzenie czytelnika do świata przedstawionego nie tylko książki, ale także gry komputerowej lub filmu. Czy można wykorzystać motyw utraty pamięci tak, aby nie powielać utartego schematu? Oczywiście &nd...

Siedem minut po północy

Wstaniesz, w końcu wstaniesz, wszyscy wstajemy

Śmierć bliskiej osoby zawsze jest wielką tragedią. To pojęcie ma jednak wiele odcieni – inaczej dramat przeżywa dojrzały, pogodzony z przemijaniem mężczyzna, inaczej chłopczyk, który po raz pierwszy styka się z nieuchronnym. Próbę opisu tej drugiej sytuacji podjął w Siedmiu minutach po północy...

Imperium nieznające porażki

Coś zdarzyło się dwa razy

W schemat klasycznej baśni, która legła u podstaw fantasy, wpisane jest szczęśliwe zakończenie. Nikogo nie może dziwić jednak to, że w walce o suspens twórcy zrezygnowali z każdorazowego karania złych oraz hołubienia honorowych i miłosiernych. Glen Cook w Imperium Grozy postanowił pójść krok dalej i...

Nowi ludzie

Zagubieni w przyszłości

Pierwszy tom wyboru opowiadań Rafała Kosika okazał się dla mnie sporym zawodem. Po dwóch latach od wydania Obywatela, który się zawiesił pamiętam tylko jeden z zawartych w nim tekstów: doskonałą Wyprawę szaleńców. Na szczęście kolejna część antologii jest lepsza – w Nowych ludziach można odnal...

Świat Jonesa

Świat chaosu

Wyprawa poza Ziemię oraz podróżowanie w czasie to dwa najpopularniejsze toposy literatury science fiction. Większość autorów, którzy próbują swych sił w fantastyce naukowej, sięga po któryś z tych tematów. Motywy te poruszały i poruszają nawet największych – wśród nich i Philipa K. Dicka. W Św...

Dotyk

Narodziny człowieka w kanadyjskich lasach

Co łączy Gabriela Garcíę Márqueza i Salmana Rushdiego, Johna Crowleya i Mo Yana, Michaiła Bułhakowa i Güntera Grassa? Nie narodowość, nie rozliczne nagrody, nawet nie okres ich artystycznej aktywności (którą, swoją drogą, większość wciąż zachowuje). Punktem wspólnym ich życiorysów jest literatura, d...

Strażnik mroku

Koniec jakich wiele

Cykl Królestwo zmierzchu wraz ze Strażnikiem mroku dobiega końca – nareszcie, chciałoby się rzec. Po czterech długich tomach nadszedł czas ostatecznej rozgrywki (naprawdę ostatniej, to nie tylko chwytliwy tytuł rozdziału, jak miało to miejsce w Naznaczonym przez bogów), która zadecyduje o dals...

Miraż

Terroryści od krzyża

Zamachy z jedenastego września i późniejsza wojna z terroryzmem stały się kanwą dziesiątek utworów literackich i filmowych. Niedawno na polskim rynku ukazał się Osama, tekst Laviego Tidhara, który temat ten przedstawił z innej perspektywy niż większość pisarzy, decydując się na historię alternatywną...

Za horyzont

Bardzo wąskie horyzonty

Wielu czytelników przez lata zakładało, że każda powieść fantastyczna rozgrywa się według tego samego schematu – zaczynając od bohatera w tawernie, który musi znaleźć drużynę, żeby wykonać mniej lub bardziej skomplikowany quest. I choć komuś, kto śledzi literaturę fantastyczną może się wy...

Wbrew wskazówkom zegara

O tym, co by było, gdyby ludzie przestali umierać, pisało już wielu twórców fantastyki naukowej. Niektórzy poszli dalej i postanowili zapytać, co stałoby się, kiedy zmarli powstaliby z grobów. Jest też jeden pisarz, który chciał wiedzieć jeszcze więcej: jak wyglądałby świat, gdybyśmy zaczęli młodnie...

Zaginione wrota - Orson Scott Card

Odnaleziona magia

Fantasy dla nastolatków może się naprawdę źle kojarzyć. Mnóstwo słabych podróbek Harry’ego Pottera Rowling czy Zmierzchu Meyer, który też do arcydzieł nie należy, mogły każdemu obrzydzić tę odmianę fantastyki. Jednak na ratunek przybywa Orson Scott Card i jego Zaginione wrota – praw...

Myto Ogarów

Początek końca

Myto Ogarów to już ósma część rozpisanej na dziesięć tomów Malazańskiej Księgi Poległych. Opowieść powoli zbliża się do końca, ale Steven Erikson nie ma zamiaru niczego przyspieszać – to kolejna długa powieść, której lektura wymaga sporo wysiłku. Darudżystan nie odzyskał jeszcze spokoju po os...

Dziedzictwo przodków

Dziedzictwo przodków to idealny przykład literackiej przeciętności. Fabuła, choć niezła, nie porywa, bohaterów nie sposób zapamiętać, a Uniwersum Metro 2033, w którym toczy się akcja, jest już do cna wyeksploatowane. Kiedy Sania i grupa jego przyjaciół wybiera się do poniemieckich podziemi Kal...

Królowa Głodu

Firefly dla dorosłych

Z pewnością wielu z Was kojarzy Firefly – serial, który zdobył setki fanów między innymi dzięki temu, z jaką brawurą łączył science fiction z westernem. Jeżeli stęskniliście się za tym oryginalnym mariażem, nie możecie przegapić Królowej Głodu. Wojciech Chmielarz zmiksował kowbojską stylistykę...

Toccata

Czy klasyczna fantastyka naukowa może bawić dzisiaj, gdy dla większości czytelników Złota Era i Nowa Fala są tylko encyklopedycznymi hasłami? Toccata Krzysztofa Borunia udowadnia, że dobre science fiction pozostaje aktualne nawet kilkadziesiąt lat po premierze – to zbiór bardzo zajmujących opo...

Punkt wyjścia

Punktu wyjścia z pewnością nie można nazwać powieścią przyjemną. Trudno jednak przejść obok niej obojętnie – Dawid Kain szokuje i stara się wstrząsnąć czytelnikiem, aby zmusić go do chwili zastanowienia. Każdy potrzebuje czasami odmiany. Niektórym wystarczy przestawienie kilku mebli, inni mus...

Bogowie Świata Rzeki

Dzień po końcu świata

Bogowie Świata Rzeki stanowią swoiste posłowie do czterotomowego cyklu, którego fabułę można było uznać za domkniętą wraz z zakończeniem Czarodziejskiego labiryntu. I choć miłośnicy sagi z pewnością ucieszą się z możliwości przypomnienia sobie tej pięknej historii, to trudno uznać tę powieść za równ...

Ziemiomorze

Znać trzeba i basta!

Jeden z najlepszych cykli fantasy został wydany w doskonale prezentującej się publikacji. Zamknięcie wielkiej opowieści o losach Krogulca zajęło Ursuli K. Le Guin ponad trzydzieści lat, a od premiery ostatniego tomu, Opowieści z Ziemiomorza, minęła ponad dekada. Myliłby się jednak ten, kto podejrzew...

Sto dni bez słońca

Czyli jak uratować cywilizację

Sto dni bez słońca to Wit Szostak, jakiego wcześniej nie było: pełen ironii, często nawet złośliwy, krytyczny, bezlitosny dla swych bohaterów. Trudno jednak oczekiwać, żeby było inaczej, skoro jego najnowsza powieść jest celną satyrą. Lesław Srebroń trafia na Finnegany nie przez przypadek. Ten młod...

Takeshi. Cień śmierci

Film do czytania

Najnowsza powieść Mai Lidii Kossakowskiej jest jak dobry film akcji – nie wymaga od czytelnika zbyt wiele uwagi, ale jeżeli ten potrzebuje chwili wytchnienia po ciężkim dniu, to nie może wybrać lepiej. Takeshi. Cień śmierci to spora dawka lekkiej i niezwykle przyjemnej rozrywki. Takeshi to wę...

Okaleczony Bóg

Wielkie zamknięcie

Okaleczony Bóg to zwieńczenie jednego z największych cykli fantasy: zarówno jeśli chodzi o rozmiary (dziesięciotomowa saga liczy ponad 3 miliony słów!), jak i popularność wśród czytelników. Na szczęście Steven Erikson udowodnił, że jego zwyżkująca w Pyle snów forma pisarska nie była przypadkiem. Dzi...

Cicha wojna

Kosmiczne gierki polityków

Cicha wojna to kawał porządnego science fiction. Paul McAuley stworzył wciągającą powieść z wartką akcją, a wykreowany przez niego świat potrafi zaskakiwać. Jeżeli tęsknicie za przeżyciami towarzyszącymi lekturze wydanego niespełna rok temu 2312, to z pewnością powinniście sięgnąć po recenzowaną poz...

Światło cieni

Kosmiczne szaleństwo

Światło cieni to kawał całkiem niezłej fantastyki naukowej w klasycznym wydaniu. Jeżeli kolejne pozycje z serii Horyzonty zdarzeń będą podążały tą drogą, to wszyscy miłośnicy science fiction sprzed kilkudziesięciu lat będą mieli wielkie powody do zadowolenia. Komandor Reuben Vaybar znalazł się w sy...

Imajica

Zbawiciel i łotr w jednym stali domu

Imajica jest ripostą dla tych, którzy wieszczą upadek wielkich powieści. Jeżeli jesteście gotowi podjąć wyzwanie, które stawia przed czytelnikiem Clive Barker, to nie powinniście się wahać. Gentle bywa oszustem, bywa fałszerzem, bywa artystą, ale na pełen etat odgrywa tylko jedną rolę – kobie...

Aposiopesis

Upiór w Operze

Kiedy tylko zobaczyłem Aposiopesis, na myśl rzuciło mi się jedno pytanie: co oferuje ta książka w zamian za zmaganie się z trudnym do zapamiętania tytułem? Po lekturze odpowiedź jest prosta: szybką, nieskomplikowaną fabułę, całkiem ciekawy świat i grono bardzo sztampowych bohaterów. W war...

Krótki, szczęśliwy żywot brązowego Oxforda

Dickowy kalejdoskop

Krótki, szczęśliwy żywot brązowego oksforda to zbiór opowiadań z początków twórczości Philipa K. Dicka. Choć nie są tak niesamowite, jak jego powieści, to na pewno warto się nimi zainteresować. Antologia zaskakuje mnogością pomysłów – o ile, oczywiście, nie weźmie się pod uwagę, że to książka...

Tożsamość Rodneya Cullacka

Dwa (marne) oblicza wszechświata

Tożsamość Rodneya Cullacka to powieść o dwóch obliczach: dynamicznego thrillera i refleksyjnego traktatu. Szkoda tylko, że ani jedno, ani drugie nie jest szczególnie dobre. To przeciętna książka, którą zapomina się równie szybko, co czyta.  Richard Zonga, agent Matki, wychodzi ze spotkani...

Światy równoległe

Światy równoległe, wydane wspólnie przez Śląski Klub Fantastyki i Solaris, to efekt porządnej, rzemieślniczej pracy. Nie jest to literatura porywająca, ale z pewnością potrafi zapewnić rozrywkę na niezłym poziomie. Antologię otwiera Echo Michała Cholewy; akcja opowiadania osadzona jest w świecie zn...

Cała prawda o planecie Ksi

Od powstania Całej prawdy o planecie Ksi minęło ponad 30 lat, wypada więc zadać cisnące się na usta pytanie: jak bardzo powieść się zestarzała? Odpowiedź na szczęście nie jest trudna: jedno z najważniejszych dzieł Janusza A. Zajdla wciąż jest aktualne. Kiedy urlop komandora Slotha zostaje...

Mongoliada. Tom 1

Najnudniejsza wojna świata

Mongoliada obiecuje wiele: grono początkujących twórców, nad pracą których czuwają tuzy literatury fantastycznej Neal Stephenson i Greg Bear, wybrało wyjątkowo ciekawy okres europejskiej historii, aby eksplorować jego tajemnice. Niestety, powieść jest rozczarowaniem – fabuła nudzi, bohaterów n...

Księgi krwi I-III

Rzeźnia z podtekstem

 W ostatnich latach twórczość Clive’a Barkera nie cieszyła się wśród polskich wydawców szczególną popularnością (jeśli się nie mylę ostatnią jego książką na rodzimym rynku była Imajica). A zdobywca World Fantasy Award – po ponad trzydziestu latach! ...

Płonący bóg

Pożar, na który warto było czekać

Wojna makowa była objawieniem czasów zarazy – debiutancka powieść Rebekki F. Kuang udowodniła, że nie trzeba wcale silić się na szaloną oryginalność, aby stworzyć tekst, który dosłownie pochłonie czytelnika. To rzetelnie napisane i świetnie zaplanowane fantasy, wyróżni...

Dom stu szeptów

Lekcja o unikaniu oryginalności

Niedawne wznowienie pierwszych trzech Ksiąg krwi zapewne przypomniało niektórym czytelnikom, że horror nie zawsze oznacza opowieść o zombie czy pradawnym demonie nawiedzającym położoną na odludziu nieruchomość. Dla tych, dla których opowiadania Barkera były zbyt szokujące (i lite...

Gnoza

Duch i materia walczą o kosmos

Druga dekada XXI wieku, w przeciwieństwie do pierwszej, nie była dla miłośników Jacka Dukaja szczególnie satysfakcjonująca. Bodaj najgorętsze (po Stanisławie Lemie) nazwisko polskiej fantastyki naukowej pojawiało się na okładkach rzadko, a ostatnie lata sugerują, że pisarz coraz częściej m...

Opowieści o Bauchelainie i Korbalu Broachu. Tom 1

Absurd goni absurd - i dobrze!

Kiedy prawie dziesięć lat temu po raz pierwszy sięgałem po Malazańską Księgę Poległych, byłem pełen ekscytacji – dla odbiorcy zakochanego w fantastyce wznowienie tak ikonicznego cyklu, którego wcześniej nie czytał, to prawdziwe święto. Jakieś dwa lata później, podczas lektury Ok...

Czerwone drzewo

Czy na tej wsi straszy?

Ładnych kilka lat temu Caitlín R. Kiernan przemknęła przez polski rynek wydawniczy z Tonącą dziewczyną, która była świetnym tekstem, ale chyba nie porwała czytelników, bo wydawcy o autorce – popularnej i docenianej za oceanem, o czym świadczy choćby zdublowany komplet...