Recenzje

Kolonie Knellera - Etgar Keret

Opowieść o miłości w krainie samobójców

Twórczość Etgara Kereta znana mi była dotychczas tylko z tekstów zamieszczonych w Gazecie Wyborczej, ponieważ wcześniej nie zdarzyło mi się przeczytać żadnej książki tego autora. Jednak lektura recenzji, która pojawiła się w naszym serwisie przed premierą jego nowego zbioru opowiadań, sprawiła, że p...

Szklany dom - Charles Stross

Szklane granice osobowości

Robin niedawno przeszedł operację pamięci. Ma delikatne przebitki z przeszłości, ale właściwie nie pamięta kim był i dlaczego podjął decyzję o skasowaniu swego ja. Próbuje odnaleźć się w skomplikowanym świecie, do którego trafił – nie potrafi zrozumieć czemu napawa on go nieustającą agresją, c...

Chorągiew Michała Archanioła - Adam Przechrzta

Raczej chorągiewka

Adama Przechrztę znam przede wszystkim z opowiadań zamieszczanych co jakiś czas w Nowej Fantastyce. Jego debiutancka powieść przeszła mi koło nosa – zagapiłem się, kiedy wyszedł Pierwszy krok i nie uzupełniłem tej luki. Gdy zauważyłem nową książkę tego autora, stwierdziłem, iż pora nadrobić za...

Żelazny anioł - Alan Campbell

Kodeks Deepgate bez łańcuchów

Niedawno, oczekując na Żelaznego anioła, powtórnie przeczytałem Noc blizn. Oprócz tego, że przypomniałem sobie wydarzenia z pierwszego tomu Kodeksu Deepgate, mogłem też przygotować się do napisania o postępach Alana Campbella. Po lekturze jego nowej powieści mogę bez trudu stwierdzić, że jeśli pisar...

Cień w środku lata - Daniel Abraham

W sam raz na zimę

Saraykeht jest jednym z najpotężniejszych Letnich Miast. Dzięki opiece potężnego ducha, Beznasiennego, i jego mistrza od lat stanowi centrum przemysłu włókienniczego i handlu. Pewnego dnia do miasta przybywa Maati, który ma przygotować się do przejęcia władzy nad opiekuńczym bóstwem. Okazuje się, że...

Księgi krwi I-III

Rzeźnia z podtekstem

 W ostatnich latach twórczość Clive’a Barkera nie cieszyła się wśród polskich wydawców szczególną popularnością (jeśli się nie mylę ostatnią jego książką na rodzimym rynku była Imajica). A zdobywca World Fantasy Award – po ponad trzydziestu latach! ...

Płonący bóg

Pożar, na który warto było czekać

Wojna makowa była objawieniem czasów zarazy – debiutancka powieść Rebekki F. Kuang udowodniła, że nie trzeba wcale silić się na szaloną oryginalność, aby stworzyć tekst, który dosłownie pochłonie czytelnika. To rzetelnie napisane i świetnie zaplanowane fantasy, wyróżni...

Dom stu szeptów

Lekcja o unikaniu oryginalności

Niedawne wznowienie pierwszych trzech Ksiąg krwi zapewne przypomniało niektórym czytelnikom, że horror nie zawsze oznacza opowieść o zombie czy pradawnym demonie nawiedzającym położoną na odludziu nieruchomość. Dla tych, dla których opowiadania Barkera były zbyt szokujące (i lite...

Gnoza

Duch i materia walczą o kosmos

Druga dekada XXI wieku, w przeciwieństwie do pierwszej, nie była dla miłośników Jacka Dukaja szczególnie satysfakcjonująca. Bodaj najgorętsze (po Stanisławie Lemie) nazwisko polskiej fantastyki naukowej pojawiało się na okładkach rzadko, a ostatnie lata sugerują, że pisarz coraz częściej m...

Opowieści o Bauchelainie i Korbalu Broachu. Tom 1

Absurd goni absurd - i dobrze!

Kiedy prawie dziesięć lat temu po raz pierwszy sięgałem po Malazańską Księgę Poległych, byłem pełen ekscytacji – dla odbiorcy zakochanego w fantastyce wznowienie tak ikonicznego cyklu, którego wcześniej nie czytał, to prawdziwe święto. Jakieś dwa lata później, podczas lektury Ok...

Czerwone drzewo

Czy na tej wsi straszy?

Ładnych kilka lat temu Caitlín R. Kiernan przemknęła przez polski rynek wydawniczy z Tonącą dziewczyną, która była świetnym tekstem, ale chyba nie porwała czytelników, bo wydawcy o autorce – popularnej i docenianej za oceanem, o czym świadczy choćby zdublowany komplet...

Pamięć zwana imperium

Kryminał, polityka i poezja

W ostatnim czasie naprawdę nie mogę narzekać na fantastykę naukową. Gnoza oraz Płomień umiliły mi czwarty kwartał 2021 roku i udowodniły, że polscy autorzy czują się w tym gatunku świetnie, a w dodatku regularnie pojawią się kolejne powieści mojej ulubionej Ady Palmer. Nie znaczy...

Płomień

Żar nauki w walce o nowy dom

Końcówka zeszłego roku dla polski miłośników science fiction była co najmniej niezła. Za zachodu przyszła do nas nagrodzona Hugo Pamięć zwana Imperium, rodzimy obieg literacki dał nam natomiast świetną Gnozę. Obok niej na półkach stanął także Płomień - zaskakujące i bardzo u...

Outpost 2

Niech to się skończy

Metro 2033, czegokolwiek nie sądzić o jego jakości, zrobiło ze swojego autora literackiego celebrytę – a to zdarza się w książkowym światku niezwykle rzadko. Ja sam mam znajomych, którzy dla przyjemności nie czytają – natomiast dzieła Dmitry’ego Glukhovsky’ego ...

Opowieści o Bauchelainie i Korbalu Broachu. Tom 2

Ponurzy panowie dalej straszą

Pierwszy tom Opowieści o Bauchelainie i Korbalu Broachu okazał się być dla mnie miłym powrotem do świata znanego z Malazańskiej Księgi Poległych i ogólnie twórczości Stevena Eriksona. W trzech wcześniejszych mikropowieściach kanadyjski pisarz nie musiał trzymać się planu, tak jak to miało miejsce w...

Zygzakowata orbita

Czy handlarze bronią rządzą światem?

Johna Brunnera można uznać za symbol Artefaktów: to na grzbiecie jego powieści pojawiła się jedynka oznaczająca początek serii, a spośród niespełna trzydziestu wydanych dotychczas tomów aż cztery są jego autorstwa. Ja najlepiej pamiętam i najlepiej wspominam pierwszą z nich, Wszystkich na Zanzibarze...

v.

Przypowieść o poszukiwaniu

Gdy tematem recenzji jest powieść, zwykle pierwszy lub drugi akapit są jej krótkim streszczeniem. Streszczeniem, należy dodać, często kopiującym to, co czytelnik znaleźć może na tylnej okładce, ale ciężko kogokolwiek za to winić - mało kto wszak lubi spoilery, a te mogłyby się szybko w pogłębioną re...

Biblioteka na Górze Opiec

Trochę śmieszno, trochę straszno

Po premierach Ksiąg krwi i Czerwonego drzewa trudno było określić dokładny plan wydawnictwa MAG na czarno-czerwone okładki: pierwsza z powieści to swoisty klasyk, sprzed niemal czterdziestu lat, druga – zdecydowanie młodsza i mniej rozpoznawalna; łączy je właściwie tylko to, że są horrorami. C...

Dni ostatnie

Można żyć bez ręki. I nogi

Zdarzają się powieści, których lektury po prostu nie chce się kończyć – bogate, potoczyste, zdające się skrywać znacznie więcej, niż autor postanowił czytelnikom pokazać. Zdarzają się też teksty z drugiego końca spektrum: oparte najczęściej na jednym oryginalnym pomyśle, wycyzelowane, domknięt...

Odmieniec

Matki, wiedźmy i potwory

Seria od MAGa, którą, mimo niespodziewanej zmiany oprawy, chętnie nazwałbym tą z czarno-czerwonymi okładkami, składa się z tekstów nietypowych – nietypowych na tyle, że zasadne wydaje się pytanie, czy wszystkie rzeczywiście nazwać można horrorami (a właśnie z nimi się przede wszystkim kojarzy)...

Ptaki, które zniknęły

Czy istnieje przyszłość bez miłości?

Zabrzmi to może nieco dziwnie, bo gatunek ten pomysłami stoi, ale rzadko zdarza się w fantastyce naukowej coś nowego – idee z czasów Stanisława Lema czy Briana Aldissa dzisiaj są już wszystkim znane, a wymyślenie czegoś świeżego wymaga coraz więcej wysiłku. Być może dlatego Simon Jimenez posta...

Miecz i Cytadela

Kat zakłada koronę

W recenzji Cienia i Pazura napisałem, że chętnie spotkam się ponownie z katem Severianem – i dlatego rzeczywiście po Miecz i Cytadelę sięgnąłem bez wahania. Kolejne dwa tomy Księgi Nowego Słońca okazały się powrotem mało zaskakującym, bo Gene Wolfe robi dokładnie to, co wcześniej: wysyła czyte...

Urth Nowego Słońca

Kilka(set stron) dopowiedzeń

W podsumowaniu Miecza i Cytadeli cieszyłem się z tego, że każdy kolejny tom Księgi Nowego Słońca dostarcza mi coraz więcej przyjemności w trakcie lektury. I choć piąty, domykający i nieco późniejszy niż czteroczęściowy rdzeń, nie jest powieścią idealną, to wpisuję się w tę zwyżkową tendencję –...

Władca dżinnów

Egipski steampunk

Phenderson Djèlí Clark wbił się na fantastyczny rynek prawdziwym szturmem: lista jego tekstów wciąż pozostaje bardzo krótka, lecz już zgarnął najważniejsze spośród międzynarodowych nagród literackich. Nebulę, Locusa i Comptona Crooka (a także całą listę innych nominacji) dostał za Władcę dżinnów &nd...

Koko

Wojna, z której się nie wraca

W całym swym okropieństwie wojna bez wątpienia jest źródłem inspiracji dla tysięcy artystów – jest to doświadczenie tak intensywne, że twórcze jednostki zwyczajnie nie potrafią przejść obok niego obojętnie. W relatywnie młodej kulturze Stanów Zjednoczonych okazji do wypowiedzi związanych...

Mapa wnętrza

Nie każdy duch jest przyjazny

W końcu się doczekałem – oto tekst, który autentycznie mnie zaskoczył. Nie w kwestii światotwórstwa, stylu, dbałości o szczegóły czy jakiejś wyjątkowej inspiracji, lecz w sposób absolutnie najprostszy i oczywisty, a jednak odświeżający, bo po dziesiątkach przeczytanych horrorów, posthorrorów,...

Być może gwiazdy

Rewolucja, która dopełnia

Nie do końca jestem w stanie w to uwierzyć, ale Terra Ignota dobiegła końca. Moje niedowierzanie opiera się na dwóch mocnych fundamentach. Po pierwsze – żałuję, że zamknięty został cykl, który przyniósł mi w ciągu ostatnich lat tyle frajdy i uznawany jest przez wielu za nowego klasyka gatunku;...

Ring Shout

Demony z Ku Klux Klanu

Przeczytałem w bardzo krótkim czasie trzy różne książki Phendersona Djèlíego Clarka i jestem szczerze zaskoczony tym, z jak różnych stron się zaprezentował: jako przyzwoity i obiecujący powieściopisarz we Władcy dżinnów, patologicznie rozkochany w ekspozycji i zaniedbujący fabuły autor krótkich form...

Jedyni dobrzy indianie

Kiedy natura upomina się o swoje

Choć przez prawie całą karierę czytelniczą identyfikowałem się jako fan science fiction, to ostatnimi czasy najwięcej radości sprawiają mi horrory, głównie za sprawą serii grozy MAGa. A najbardziej zaskakuje mnie to, że najwięcej frajdy przyniosły mi nie dzieła szeroko uznanych autorów, Petra Straub...

Martwy dżinn w Kairze i inne opowiadania

Nie trzeba było go ożywiać...

Władca dżinnów nie rozłożył mnie może na łopatki, ale autentycznie mi się spodobał – to porządny steampunk z egipskim twistem, który sprawił, że przeciętna kryminalna intryga przemieniła się w przyjemną przygodę w oryginalnym świecie. Zanim jednak Phenderson Djèlí Clark zaproponował czytelniko...

Kontakt

Z naukowego punktu widzenia

Najbardziej ortodoksyjni miłośnicy science fiction rzadko są usatysfakcjonowani tym, ile uwagi autorzy poświęcają kwestiom nauki: kiedyś tak, kiedyś to było, wczesny Złoty Wiek z Isaakiem Asimovem i Rayem Bradburym – albo późny z Paulem Andersonem i Robertem Silverbergiem,...

Potwory północnoamerykańskich jezior

Straszne życie w Ameryce

Zaczynając przygodę z horrorami od Wydawnictwa MAG miałem trochę wątpliwości, szczególnie przy okazji otwierających serię Księgach krwi Barkera, które darzę szacunkiem – ale nie uwielbieniem. Jednak wśród wydanych na przestrzeni ostatnich dwóch lat powieści i zbiorów opowiadań trudno znal...

Domy na dnie morza

Lovecraftowski park rozrywki

H.P. Lovecraft jest sztandarowym przykładem autora, którego idee rozlały się daleko poza jego twórczość. I to nie tylko przemienione w tropy i rozwiązania, jakie nazywalibyśmy lovecraftowskimi; nie, w tym wypadku inspiracje są oczywiste i jawne, a Cthulhu, macki i Przedwieczni są wykorzystywani...

Epoka mitu

Komu trzeba oryginalności, gdy leje się krew

Nigdy nie uważałem się za wielkiego miłośnika fantasy – zawsze skłaniałem się bardziej ku SF i weirdowym odpryskom gatunku. Jednak z magicznymi światami miałem do czynienia często, a w końcu wykształciłem nawyk powracania do specyficznego rodzaju powieści: lekkich za sprawą wartkiej...

Objawicielka

Bimbrownicy, pastorzy i mroczni bogowie

Choć poprzednia pozycja z serii Magowych horrorów, Domy na dnie morza, mnie nie zachwyciła, to wciąż czuję ekscytację, otwierając kolejny tom z charakterystyczną okładką, bo Ring Shout, Biblioteka na Górze Opiec czy Mapa wnętrza okazały się wspaniałe. Z Objawicielką sprawa ma się nieco inaczej...

Droga bez znaczenia. Ekspres Ares

Planetarna epopeja

Choć nigdy nie nazwałbym się fanem Iana McDonalda, to lata fascynacji fantastyką naukową sprawiły, że całkiem nieźle znam jego dorobek – a przynajmniej tę część, która ukazała się w Polsce. Teraz, po długiej obecności pisarza na naszym rynku, publikacji doczekał się jego debiut wraz z kontynua...

Cyberpunk 2077: Bez przypadku

Nie ma przypadków - są tylko sprzeczne interesy korporacji

Blurb określa Cyberpunk 2077: Bez przypadku jako turnpager. Tak się niefortunnie złożyło, że chwilę przed chwyceniem za powieść Rafała Kosika dokańczałem pewien bardzo nudny reportaż (na własne usprawiedliwienie: temat w najmniejszym nawet stopniu owej nudy nie zapowiadał), więc coś lekkiego i przyj...

Niejasne spektakle

Kiedy otchłań patrzy w ciebie. I wrzeszczy

Od mojej pierwszej styczności z twórczością Dawida Kaina minęło już ponad piętnaście lat, a choć pisarz ten nigdy nie zawojował mainstreamu, to bardzo cieszę się z jego nieustającej obecności na literackim rynku, bo w ramach swojej małej niszy – niszy dziwaków i szalonych proroków – jest...

Płoń

Ognia nie będzie

Źródłem mojego zainteresowania fantastyką była chęć poznawania innych światów; im bardziej odmienne i kreatywne uniwersa tworzyli autorzy, tym bardziej się ekscytowałem. I choć ta fascynacja na przestrzeni kolejnych dwóch dekad stopniowo słabła (w dużej części przez rozczarowania, kiedy obiecywane o...

Yellowface

Nie kradnij… szczególnie zmarłym

Jest wiele przykładów przejścia od literatury gatunkowej do tak zwanego głównego nurtu, choćby i u nas, w Polsce. Weźmy takiego Jakuba Małeckiego: karierę rozpoczął Błędami, horrorem, który nie zdobył szczególnej popularności (choć niżej podpisany może pochwalić się tym, że śledzi tę niezwykłą jak n...