Impuls

Autor zabiera nas do roku 1932 i trwającej od ponad dekady wojny z Moskalami i Niemcami. Dzielnych wojaków na duchu podnosi odzyskana niepodległość, lecz sama determinacja to zbyt mało, by powstrzymać zakusy agresywnych sąsiadów. Dlatego też rodzima władza dąży do możliwie prędkiej realizacji tajemniczego projektu o kryptonimie "Golem", autorstwa Andrzeja Winnickiego. To właśnie losy naukowca i jego syna Marka przyjdzie czytelnikom śledzić w Impulsie.

W błędzie będzie wszakże ten, kto za sprawą powyższego streszczenia oczyma wyobraźni ujrzał wojnę w Europie Środkowo-Wschodniej i uznał, że działania zbrojne nie wykraczają poza jej obszar. W wizji Tomasza Duszyńskiego Japonia wcale nieźle radzi sobie w starciach ze Stanami Zjednoczonymi i dzień, w którym potyczki przeniosą się na terytoria USA zbliża się nieubłaganie. We wszystko mieszają się jeszcze Alianci (Anglia z Francją) i coraz śmielsze w swych poczynaniach Chiny. Autor postanowił wyjść poza własne podwórko i wplątać w historię również odleglejsze mocarstwa militarne i gospodarcze, dzięki czemu historia nabiera więcej kolorytu.

Duszyński kreśli fabułę w oparciu o atrakcyjny pomysł wyjściowy, czerpiący z historii Polski, i rozwija go w interesujący sposób. Mimo iż Impuls jest historią alternatywną, to na tyle dobrze napisaną oraz uwzględniającą prawdopodobny układ sił i sytuację polityczną, że wydarzenia zachowują wiarygodność. Zagłębiając się w lekturę Impulsu niepodobna nie odczuć podniosłego nastroju – obecnego tak w relacjach z pola walki, jak i dialogach cywilów czy wojaków. Jednakże nie można mówić o pompatyczności, a o konsekwentnie, od pierwszych stron budowanej dusznej atmosferze. Niepodległość kraju jest zagrożona, pętla wokół Polski zdaje się zacieśniać i to od sukcesu jednostek zależne jest jej rozluźnienie. Połączenie trudnego okresu ojczyzny wraz z przedstawieniem niełatwej przeszłości rodziny Winnickich oraz ich wojennych poczynań wypada całkiem nieźle. Jednakże nie można nazwać postaci dobrze nakreślonymi. Z jednej strony posiadają cechy wyróżniające je na tle innych i z wyraźnym zaciekawieniem towarzyszy się ich przygodom, z drugiej nie sposób się z nimi identyfikować. Mimo ukazania relacji rodzinnych i przybliżenia paru istotnych wydarzeń z przeszłości protagonistów, trudno oprzeć się wrażeniu, że brakuje im głębszego rysu.

Dobrym posunięciem ze strony autora było umieszczenie Józefa Piłsudskiego nieco na uboczu, dzięki czemu odbiór historii w mniejszym stopniu zależy od przedstawienia ważnej postaci historycznej. Na czytelników czeka kilka krótkich Wspomnień, czyli rozdziałów, w których Naczelnik przejmuje rolę narratora. Wówczas ewidentnie widać, jak ogromny ciężar spoczywa na nim w czasie wojny, której przyszłość maluje się dla Polski w ciemnych barwach. Duszyński postanowił wykorzystać zainteresowanie, jakim Piłsudski darzył spirytyzm. To bodaj najbardziej kontrowersyjny element powieści i jego ocena jest w dużej mierze kwestią indywidualną, chociaż odniosłem wrażenie, że historia mogłaby obyć się bez niego.

Autorowi przydarzyło się parę potknięć i najdotkliwsze okazały się być problemy z kontrolowaniem tempa narracji. W jednym momencie wydarzenia wciągają, w innym wywołują znudzenie na skutek rozciągniętych i niewiele wnoszących dialogów bądź relacji. Ponadto w Impulsie znalazło się miejsce dla steampunkowych elementów, jak chociażby mechaniczna dłoń jednego z bohaterów, lecz nie są one tak wyeksponowane, jak momentami można było tego oczekiwać.

Alternatywnej historii w wydaniu Duszyńskiego należy się miano solidnej literatury. Zobrazowana rzeczywistość zdaje się być realna, a fabuła jest ciekawa. Zabrakło jedynie ciekawszych postaci i przede wszystkim równiejszego tempa historii. Nie powinno to przeszkodzić w cieszeniu się lekturą, nawet jeśli zwykle nie sięgacie po historie alternatywne. A jeśli opowieść przypadnie wam do gustu, warto mieć na uwadze dalsze poczynania autora, który już wspomina o pracach nad odrębną powieścią poświęconą jednemu z bohaterów Impulsu.