Historia naturalna smoków

Główna bohaterka tej powieści, Izabela, od dzieciństwa zafascynowana jest właśnie smokami i mamy okazję śledzić rozwój jej pasji oraz pierwszą poważną wyprawę badawczą, w jakiej weźmie udział, a która będzie stanowić podstawę dla jej przyszłej kariery. Jednak trochę wbrew tytułowi kwestia samych smoków i badań nad nimi okazuje się drugorzędna fabularnie. Owszem, pojawiają się obszerne opisy pracy naukowej nad smokami, autorka osadza fascynację protagonistki bardzo solidnie (w końcu to szanowana pani profesor od smokologii!) i umiejętnie tworzy iluzję istnienia świata przedstawionego poza akcją powieści (zmyślona bibliografia, odwołania do innych przygód/wypraw), to jednak ten pamiętnik to zapis relacji i pewnego rodzaju hołd złożony przez główną bohaterkę jej mężowi. I jest to bardzo ciekawa relacja, bo choć pomimo faktu, że oboje połączyła pasja ku smokom, to jest to raczej miłość bez wielkich fajerwerków. Pozbawiona wielkiej namiętności i wybuchów uczucia jest dojrzała oraz pełna troski i konieczności znajdowania kompromisów. To wreszcie obraz docierania się do siebie dwójki nie do końca gotowych na sytuację, w jakiej się znaleźli ludzi. Jakże rzadki i cenny przykład w literaturze fantastycznej.

Brennan dość udanie odwzorowuje w tym tradycje pamiętnikarskie z naszej epoki wiktoriańskiej. Izabela, poza opisywaniem swoich perypetii i tego, jak wyglądał jej związek małżeński, przybliża czytelnikowi sporo na temat obowiązujących konwencji społecznych, wszystkich nakazów i zakazów, jakie dotyczą poszczególnych płci. Wprawny obserwator powinien zauważyć aluzje do naszej rzeczywistości i umieć przełożyć geograficzne słowotwórstwo Brennan na znane mu odpowiedniki.

Zdarzają się jednak autorce drobne błędy i nielogiczności. Jednym z nich jest fakt, że kiedy porwana przez przemytników Izabela konstatuje, że zna tylko kilka słów z ich języka, nie przeszkadza jej to potem swobodnie się z nimi porozumiewać. Także sceny odkrycia laboratorium i pościgu z końcówki powieści wydają się dość chaotyczne i, zapewne niezamierzenie, komiczne. Tym bardziej, że w znacznej części można domyślić się, o co tak naprawdę chodzi w intrydze jakiś czas wcześniej, niż robią to, nagle nieco niedomagający umysłowo, bohaterowie.

A są to jedne z niewielu dynamiczniejszych scen Historii…, która znacznie bardziej oparta jest na długich i częstokroć malowniczych opisach oraz dialogach. To właśnie one są główną siłą tekstu Brennan – więc jeżeli macie ochotę na spokojną opowieść rozgrywającą się w deszczowych górach, to sięgajcie po nią bez wahania.