Autor: Marcin 'Seji' Segit
Kim jest Kane? Tak naprawdę nie wiadomo. Według jednych jest demonem, wedle drugich upiorem. Jeszcze inni opowiadają historię, w której jest coś więcej, niż tylko ziarno prawdy - Kane ma być tym, który zbuntował się lata temu przeciw jakiemuś zapomnianemu bogowi. Został za to naznaczony piętnem - niebieskimi oczami mordercy - oraz klątwą nieśmiertelności.
Mijają wieki, imperia powstają i padają, a Kane - potężnie zbudowany rudowłosy mężczyzna - wciąż kroczy po świecie, pokutując za swój występek. Tworzy historię, urozmaicając swą wieczną tułaczkę podbojami, zdobywaniem nowej - często zakazanej - wiedzy, snując intrygi i otaczając się kobietami. Zostaje królem, generałem, przestępcą i czarnoksiężnikiem. Zna sekrety z czasów, gdy świat był jeszcze młody. Jednak co jakiś czas wieczna egzystencja zaczyna go męczyć i Kane pozwala sobie na marzenia o chwili wytchnienia. Jednak klątwa wciąż jest w mocy, a pokuta dopełni się zapewne wraz z końcem świata.
Cykl Kane to trzy powieści i kilkanaście opowiadań. Czytelnik nie znajdzie jednak w nich typowych historii o barbarzyńcach. Tytułowy bohater nie jest kolejnym osiłkiem, wymachującym mieczem na prawo i lewo. To strateg o doświadczeniu liczącym setki, jeśli nie tysiące, lat prowadzenia wojen i intryg. Kane łupił na traktach i tworzył potężne królestwa. Jako najemnik walczył za pieniądze we wszystkich najważniejszych bitwach. Magia nie ma dla niego sekretów, zaś gniew bogów wywołuje jedynie grymas uśmiechu na jego twarzy. I choć nie ma rzeczy, której by się lękał, wybiera zwykle subtelniejsze metody działania, niż ogień i stal.
Wagner nie opisuje przygód Kane'a. On przedstawia świat, kształtowany przez działania bohatera. Fabuły opowieści nieraz zbudowane są wokół epickich wydarzeń, które na zawsze wpiszą się w losy ludzkości. Na pierwszym planie mamy jednak nie wielkie bitwy, lecz misternie utkane sieci, w które Kane łowi swoje ofiary. Dla zdobycia pozycji nie waha się zabić, bądź też użyć najprzebieglejszego podstępu. Później zaś broni wywalczonego stanowiska w każdy możliwy sposób. Buduje państwa i niszczy je. Jest wodzem, ale i służy królom. Poszukuje zaginionej wiedzy i robi z niej użytek. Kane - uczony, złodziej, zabójca, wojownik. Długo można by wymieniać.
Kane nie jest kolejnym herosem walczącym ze złem. Morduje z zimna krwią, mści się, znieważony potrafi powrócić po latach, niosąc pożogę i zniszczenie. Są jednak momenty, gdy ciążąca na nim klątwa zaczyna mocniej dawać się we znaki. Poznajemy wtedy Kane'a z innej strony - jako człowieka, który też potrafi kochać, który tęskni za spokojnym życiem, a czasem także za śmiercią.
W całym cyklu dominuje nastrój smutku i uczucie upływającego czasu. Tu nie ma dobrych zakończeń - jak w porządnym dark fantasy, którym cykl niewątpliwie jest. Opowieści o człowieku, przez wielu uważanego za największe zagrożenie ludzkości, nie mogą kończyć się happy endem.
Kane, mimo swego geniuszu, popełnia także błędy i zwykle słono za nie płaci. Zwłaszcza, że zazwyczaj w realizacji swych planów jest osamotniony, mogąc w pełni zaufać jedynie sobie. Sam świat wykreowany przez Wagnera jest równie ponury, jak jego główna postać. Pełno w nim demonów, czarnej magii, ale też złych i nikczemnych ludzi, przy których Kane wydaje się być aniołem.
Wagner stworzył nie tylko niesamowitego bohatera, a jego dzieje opisał w równie doskonały sposób. Obok powieści i długich opowiadań dotyczących wielkich wydarzeń, mamy też krótsze formy, skupiające się na klątwie Kane'a i duchowej stronie barbarzyńcy. Pozwala to odpocząć od opowieści o budowaniu imperiów, a jednocześnie daje okazję bliższego poznania natury barbarzyńcy. A jest ona fascynująca, gdyż w jednym ciele przebywają obok siebie największy wojownik, łotr i zabójca, jakiego nosiła ziemia oraz jeden z najwybitniejszych mędrców i czarodziejów w historii ludzkości. Jest to połączenie niezwykłe, wyróżniające Kane'a pośród jemu podobnych bohaterów.
Cykl ukazał się w Polsce w 1991 roku nakładem wydawnictwa Phantom Press. Obecnie znaleźć go można w antykwariatach i bibliotekach. W oczy rzucają się kiczowate okładki, które - choć są na nich motywy fantasy - nijak mają się do treści książek. Wnętrze jednak w pełni rekompensuje wygląd zewnętrzny tych pozycji.
Momentami drażni też tłumaczenie, dokonane przez grupę kilku osób, które nie mogły najwyraźniej dojść do porozumienia, jeśli chodzi o terminologię. Stąd zapewne różnice w kolejnych przekładach dotyczące na szczęście rzeczy mało istotnych. Innych wad książki Wagnera nie mają. Czyta je się błyskawicznie i choć fabuły obracają się często wokół tych samych motywów, ciężko oderwać się od lektury.
"Ciemność z wielu tka cieni" - pisał Opyros, największy poeta Północnego Kontynentu, w poemacie zatytułowanym Bogowie w ciemności. Kane zaś tka z ludzkich istnień. Wzoru tkaniny jednak zwykły śmiertelnik nie dojrzy - ginie on w otchłani czasu, splatając przeszłe i przyszłe dni. Jedynie Kane wie, jak splatają się nici przeznaczenia, gdyż to on tka dywan losów świata. Zachęcam jednak, by postawić na nim stopę. Inny świat, jaki dane Wam będzie ujrzeć, pochłonie Was bez reszty. Na końcu kobierca czekać na Was będzie rudowłosy barbarzyńca, o zimnych, niebieskich oczach mordercy.
