Artykuły

Podsumowanie 2011 – Staszek 'Scobin' Krawczyk

W tym roku czytałem niewiele nowej fantastyki. Dlatego zamiast niej wspomnę o trzech starszych tekstach, które mają już na karku przynajmniej parę krzyżyków, ale nadal zasługują na lekturę. Po pierwsze, Stara Ziemia Jerzego Żuławskiego, trzeci tom Trylogii księżycowej, drukowany w Głosie Narodu w l...

Podsumowanie 2011 – Marcin Zwierzchowski

Moje subiektywne, poparte empirycznie (przeglądałem katalogi książek wydanych w 2011 roku) odczucie co do minionego roku jest takie, iż był on raczej słaby. Oczywiście należy brać pod uwagę kilka faktów: więcej czytam po angielsku, spora część z tego to opowiadania, często sięgam także po zalegające...

Antykwariat: 2001: Odyseja Kosmiczna – Arthur C. Clarke

Sekrety kosmosu

Wszechświat... Czy rasa ludzka jest jedyną inteligentną formą życia zamieszkującą niezbadane kosmiczne przestrzenie? Poszukiwanie odpowiedzi na to pytanie pobudza wyobraźnię wielu z nas. Problem ten stanowi również źródło inspiracji w licznych opowieściach z gatunku science fiction. Jednym z najbard...

Łopatka Wełnickiego: słów kilka o Bohaterze

Bartek 'baczko' Łopatka: Bohater jest niezbędnym elementem opowieści – jest nośnikiem myśli autora, wprowadza w świat przedstawiony, przeżywamy jego emocje i dylematy, przyjmujemy jego percepcję. Często od jego charyzmy zależy przyjemność z danej historii – tylko czy takie podejście nie...

Podsumowanie 2011 - Bartłomiej 'baczko' Łopatka

2011 rok, pomimo powszechnie głoszonego kryzysu wydawniczego (a może wbrew niemu?), okazał się całkiem dobrym okresem, w którym ukazało się w naszym kraju co najmniej kilkanaście świetnych zagranicznych pozycji, a także parę polskich perełek. Szczególnie pozytywnie na tym polu wybił się Rebis, któ...

Pisanie o kulturach: perspektywa wewnętrzna kontra zewnętrzna

Niedawno wróciłam z Wietnamu; jedną z rzeczy, jakie się wydarzyły, było siedzenie na sofie i próba wyjaśnienia różnych rzeczy mojemu chłopakowi – oraz przyglądanie się, jak zaczyna rozumieć (lub nie). To z kolei sprawiło, że zaczęłam myśleć o ćwiczeniu, które przeprowadzałam już kilkakrotnie,...

Podsumowanie 2011 – Michał Cetnarowski

Rok skromny, ale czy chudy?

Poproszony o kilka słów podsumowania czytelniczego roku 2011, porządkując w głowie zeszłoroczne tytuły warte w mojej opinii uwagi, z niejakim zdziwieniem zdałem sobie sprawę, że nie był to wcale taki chudy rok, jak można by sądzić po braku "głównych nazwisk" na księgarskich półkach. Choć to nie za s...

Krwią i flakiem

Lektura Morderców była dla mnie ciekawym doświadczeniem. Abstrahując od niezłego poziomu literackiego tekstów, przyznaję, że książka do teraz siedzi mi gdzieś z tyłu głowy. A to za sprawą jednego, przerażającego wniosku. Prawdopodobnie w okolicach mojej potylicy wygodne gniazdko umościł sobie jakiś...

Czerpanie inspiracji z daleka

Fantasy osadzone w kulturach niezachodnich

Adres artykułu “Drawing inspiration from further afield: fantasy set in non-Western cultures” Jedną z pierwszych książek fantasy, jaką przeczytałam, była The Book of Atrix Wolfe Patricii McKillip. Chociaż to absolutnie piękna powieść z rozdzierającą serce fabułą, stanowi ona w dużej mi...

Człowiek skrojony na miarę. Część druga

Pierwsza część artykułu 5. Wojskowe wszczepy bojowe Motyw urządzeń wspomagających układ nerwowy, mózg, szeroko rozumiane procesy myślenia – powraca raz za razem. Poszczególni autorzy dostosowują go i aktualizują, aby lepiej wpasowywał się w stan posiadanej wiedzy, ale sama istota jest niezmi...

Antykwariat: Gateway. Brama do gwiazd - Frederik Pohl

Brama do sumień i gwiazd

Nazywam się Robinette Broadhead, jestem jednak mężczyzną Zwykły człowiek, który ma wszystko, dzisiaj sławny multimilioner – a dawniej ledwie wiążący koniec z końcem i narażający życie w kopalni odżywczej papki górnik. Opowiada nam – czy raczej programowi psychoterapeutycznemu – h...

Stare a nowe fantasy

Salantor – Nie tak dawno temu zegarmistrz na swym blogu porównał krótko "stare" i "nowe" fantasy. Było tam o liczbie dialogów, o krótszych niż współcześnie opisach, o pewnej tajemniczości, jakiej brakuje dziś, i tak dalej. Temat jest szeroki jak Wołga i można o nim gadać godzinami, jednak dlac...

Wieści z warsztatu - Jakub Ćwiek

Nazywam się Jakub Ćwiek i kończę Kłamcę 4. Oczyma wyobraźni widzę zgromadzonych w kółeczku fanów mówiących w tym momencie "wspieramy Cię, Jakub". I dobrze, bo wsparcie jest potrzebne. Kończę tę książkę już zdecydowanie za długo i mam świadomość na jaką próbę wystawiłem cierpliwość fanów. Kajam s...

Wywiad z Cezarym Zbierzchowskim

MZ: Wyróżnikiem twoich tekstów jest świat Rammy, który nie różni się zbytnio od naszej rzeczywistości. Skąd decyzja, aby wykorzystać go jako scenerię dla twoich historii? Dlaczego nie pozostać przy tym, co widać za oknem? CZ: Miasto Ramma narodziło się w mojej głowie tak dawno, że już nie pamiętam,...

Nowa Fantastyka 03/2012 - omówienie

Na okładce marcowego numeru Nowej Fantastyki widnieje nazwisko Johna Cartera, któremu z okazji premiery filmowej poświęcono trzystronicowy artykuł. Miłośników filmu zainteresować też może tekst o twórczości Tarsema Singha, ale najciekawsze materiały publicystyczne otrzymują czytelnicy polskiej liter...

Rozmowy o Wyobraźni #4 - Saga o wiedźminie

baczko: Wiedźmin, rozpoczęty opowiadaniem Andrzeja Sapkowskiego w 1986 roku, rozrósł się do dwóch tomów opowiadań i pięciotomowej sagi, wydawanej w wielu przekładach (niedawno także w Chinach), doczekał się komiksów, filmu i serialu, a także gry komputerowej, której druga część niedawno wysz...

Mój pierwszy raz - Robert Cichowlas

Opowiadania pisywałem już jako dziesięciolatek, najczęściej inspirowane były obejrzanymi filmami. Zapisywałem kobylaste zeszyty rozmaitymi opowieściami, najczęściej jednak były to horrory. Przez dziesięć lat pisałem do szuflady, uparcie szlifując warsztat, ćwicząc, zbierając krytyczne opinie od znaj...

Antykwariat: Limes inferior

Przekrocz granicę i poznaj prawdę

Wejdź do świata Argolandu i za żółte punkty baw się na całego! System dba o obywateli – pozwala na rozrywki i upragnione przez wielu lenistwo. Czy jednak w zautomatyzowanym świecie nadal znajduje się miejsce dla człowieka? Limes inferior Janusza Zajdla to klasyka polskiej fantastyki socjologi...

Pop arturiański, czyli Graal w popkulturze

Współczesna popkultura chętnie sięga do opowieści o Rycerzach Okrągłego Stołu i mitu o Graalu, życiodajnym kielichu. Wersje legendy mnożą się w ogromnym tempie, często dość luźno traktując literacką tradycję. Niniejszy tekst podzielony jest na dwie części. Pierwsza, skierowana do osób spragnionych...

Wieści z warsztatu - Aliette de Bodard

Gdyby ktoś powiedział mi dwa lata temu, kiedy pisałam Dom Jaguara pogrążony w cieniu, że zostanie on nominowany do Hugo i Nebuli, pewnie wybuchnęłabym śmiechem. Pisałam to w bardzo podobny sposób jak resztę moich historii: w tym akurat przypadku czas tworzenia był podzielony pomiędzy mieszkanie moic...

Stare szpalty cesarza

Mam kłopot z recenzjami hard SF. Gdy jakiś recenzent zachwyca się nowym nurtem, moja wewnętrzna przekora natychmiast robi kwerendę w klasyce fantastyki naukowej. Zwykle kończy się na tym, że w duchu zbywam recenzenta tekstem "Poczytaj Drogę do SF lub Kroki w nieznane, a dopiero potem weź się...

Transhumanizm w nowym SF

Science fiction posiada cechę, która urzekła mnie od samego początku, gdy zacząłem sięgać po nie wiele lat temu – iskrę życia. Jak żaden inny chyba nurt literacki, SF jest narażone na zmienne trendy naukowe i ideologiczne, a pewne rzeczy, które w chwili ich pisania wydawały się autorowi doskon...

Wampiry, którym stępiono kły

Przez wieki wampiry wzbudzały w ludziach zabobonny lęk. Utożsamiano je z diabłami, czarną magią i siłami piekielnymi, które sprowadzają na bezbronnych i niewinnych śmiertelników potępienie. W literaturze nosferatu byli przedstawiani jako potwory - przeciwnicy Boga, ginący w oczyszczających promienia...

Coś na progu 1/2012 - omówienie numeru

Wśród polskich czasopism, które zajmują się analizą i popularyzacją fantastyki, status kultowego bez cienia wątpliwości należy przyznać miesięcznikowi Nowa Fantastyka. Inne periodyki próbujące osiągnąć sukces rynkowy prawie od zawsze zmagają się z problemami finansowymi. Skutkiem tychże są zawirowan...

Redaktorzy oceniają - kwiecień 2012

W okresie od 1 do 30 kwietnia 2012 roku w Dziale Książkowym opublikowanych zostało 28 recenzji, których średnia ocena wyniosła 7,10. Najwyższą ocenę − 9,5 – otrzymał Nieśmiertelny, podczas gdy najniżej oceniony został Król orków - 4: Czytać: Nieśmiertelny - Catherynne M. Valente R...

Rozmowa o drugim sezonie Gry o tron

Jeszcze jeden rok z Martinem

Kolejny sezon telewizyjnej Gry o tron za nami. Co z niego zapamiętaliśmy? Co się twórcom powiodło, a co nie? I jaka przyszłość czeka serial? O tym wszystkim rozmawiają Blanche, Tomasz 'Asthariel' Lisek i Staszek 'Scobin' Krawczyk. Zapraszamy do lektury! Uwaga: tekst zawiera spoilery dotyczące dwóch...

Nowa Fantastyka 07/2012 - omówienie numeru

Zbliża się zakończenie Nolanowskiej trylogii o Batmanie, a w kinach gości już Spider-Man z twarzą Andrew Garfielda. Nie pozostało to bez wpływu na publicystykę tego numeru Nowej Fantastyki. Ciężko natomiast wskazać dominantę w opowiadaniach – są niezwykle zróżnicowane. Na szczęście większość s...

Wywiad z Szczepanem Twardochem

Mam dwie obsesje - historię i ludzkie charaktery

Szczepan Twardoch, socjolog i filozof, pisarz. Studiował na Międzywydziałowych Indywidualnych Studiach Humanistycznych na Uniwersytecie Śląskim. Ślązak. W wolnych chwilach zajmuje się strzelectwem i podróżami. Żeby dowiedzieć się więcej o autorze Epifanii wikarego Trzaski warto pójść na spotkanie...

Coś na progu 2/2012 - omówienie numeru

Coś na progu swym najnowszym numerem uczyniło kolejny krok, aby na stałe zapisać się w pamięci fanów opowieści niesamowitych. _________________________ Publicystyka Pierwsza część numeru, najbardziej obszerna treściowo, zawiera dziewięć artykułów publicystycznych na temat szeroko pojętej fantast...

Dookoła Zajdla - Kamienna Ćma

Czy kamień leży tam, gdzie leży?

Ontologia, kobiety i filozofia zen? Załatwione! O Kamiennej Ćmie Pawła Matuszka, nominowanej do nagród im. Janusza A. Zajdla i Jerzego Żuławskiego, rozmawiają: Maciej 'Obłęd' Szraj, Marcin 'lmn' Łukasiewicz i Staszek 'Scobin' Krawczyk. Zakładamy, że czytelnicy znają treść książki – dyskusja z...

Wywiad z Marcinem Wełnickim

Uwaga! Wywiad zawiera spoilery dotyczące Śmiertelnego boga. Bartłomiej Łopatka: Chciałbym zapytać o inspirację prozą H.P. Lovecrafta – co skłoniło Cię, żeby do realiów II WŚ wplątać Cthulhu, i to nie jako drobny, poboczny wątek fabularny, a główną oś książki? Marcin Wełnicki: To w sumie dwa...

Pisarz - wolny zawód

Kilka słów od debiutantki dla przyszłych debiutantów

Witam cię serdecznie, drogi autorze in spe. Usiądź spokojnie i napij się herbaty. O ile pamiętam, chciałeś się dowiedzieć, jak napisać i wydać książkę. Ostrzegam cię od razu - nie spodziewaj się po mnie wyczerpujących fachowych porad. Nauką stylu zajmują się starsi i mądrzejsi ode mnie; bez trudu zn...

Nowa Fantastyka 11/2012 - omówienie numeru

Trwa drugi miesiąc świętowania. W listopadowym wydaniu pisma pojawiły się kolejne znane i cenione nazwiska: Jacek Dukaj, Andrzej Ziemiański, Catherynne M. Valente. Jak tym razem sprawdziła się publicystyka i proza?   ___________________   Publicystyka   Zacznijmy od felietonów. Jakub Ćwiek na przykł...

Coś na Progu 3/2012 - omówienie numeru

Trzeci numer magazynu Coś na progu reklamowany jest jako wyjątkowy. Na czym polega owa szczególność? Otóż, w przeciwieństwie do poprzednich numerów czasopisma, w tym numerze dostajemy wyłącznie opowiadania najlepszych twórców weird fiction. Spośród nich wymieńmy chociażby pisarzy takich jak: Robert...

Książki w 2012 - Bartosz Szczyżański

Rok 2012 był dla mnie pod względem literackim mało fantastyczny. Choć przeczytałem więcej książek niż w poprzednich latach, nie było wśród nich tak wielu utworów związanych z naszym ukochanym gatunkiem. Dlatego też swoje podsumowanie postanowiłem zacząć od jednej z najlepszych polskich powieści wspó...

Wywiad z Jeffem VanderMeerem

Uważam się za socjalistę

Michał Smętek: Czym jest dla Ciebie new weird? Jeff VanderMeer: Czymś w rodzaju Czy androidy marzą o elektrycznych owcach, wzbogaconym o późną nową falę brytyjską, jak chociażby o Clive'a Barkera z lat 80. – o takie ciemne, mroczne rzeczy. Oczywiście nie wszyscy krytycy zgadzają się, czy new...

Wywiad z EM Thorhall

Wpakowałam biedną Różyczkę w prawdziwe kłopoty

Piotr 'Oggr' Wiśniewski: Czy było ciężko napisać pierwszą książkę? EM Thorhall: Nie. W sumie to nie jest tak zupełnie moja pierwsza książka. Raczej jest pierwszą, którą zdecydowałam się wysłać do wydawnictwa. Pomysł przyszedł sam, przelałam go na klawiaturę. Pokazałam fragment tekstu znajom...

Ewolucja Straży

Od kwartetu do małej armii

Niedawno ukazała się kolejna, ósma już, powieść Terry'ego Pratchetta z komendantem Samuelem Vimesem i spółką w roli głównej. Wspomniana grupa zdążyła jednak znacząco zmienić się od 1989 roku, kiedy to wydano pierwszą powieść cyklu o Straży Miejskiej miasta Ankh-Morpork. Licząca z początku czterech l...

Wichry zimy czy chłodny wietrzyk? O przyszłości pewnej pieśni

Od redakcji: tekst zawiera spoilery i przeznaczony jest dla osób, które przeczytały już Taniec ze smokami. Przy okazji premiery drugiego sezonu Gry o tron westeroski hype odżył ze zdwojoną siłą, o ile można w ogóle powiedzieć, że przez ostatni rok przygasł choć na chwilę. O dzielnie pracującym na m...

Jak przyprawiano gębę Draculi - Dariusz Domagalski

Zanim prawda włoży buty, kłamstwo obiegnie ziemię. Mark Twain W roku 1463, gdy sztuka drukarska dopiero raczkowała, wyszła mała, zaledwie sześciostronicowa broszura „Opowieść o wojewodzie Draculi”. Na okładce widniał portret głównego bohatera, strasznego tyrana, który swoim okrucieńst...