Autor: Mały Dan
Plasterek arbuza, cały ananas, szklanka mleka, kieliszek martini, surowy bakłażan i nitka spaghetti. Te elementy Ola Szmida wykorzystała do skomponowania hasła "Comics", pod którym z kolei umieściła napis "Cookbook" stylizowany na odręczne pismo. Przypuszczalnie dokładnie takie, którym gospodyni domowa zapisywała w swoim sekretnym notatniku zasady przygotowania domowych dań i wypieków. Bo i najnowsza anglojęzyczna publikacja wydawnictwa Centrala jest niczym innym, jak zbiorem komiksowych przepisów, którego miejsce – zdecydowanie bardziej niż na półce z komiksami – powinno znaleźć się w kuchni między książką Magdy Gessler a poradnikiem Pascala Brodnickiego i Karola Okrasy.
Nietypowe konkursy komiksowe i niebagatelne publikacje im towarzyszące od początku były jednym z najbardziej wyraźnych punktów kolejnych edycji Międzynarodowego Festiwalu Kultury Komiksowej Ligatura. Wystarczy przypomnieć choćby dwa opasłe albumy będące pokłosiem konkursów na komiks bez słów: Silence 2011 i Silence 2012. W tym roku organizatorzy poznańskiego festiwalu postanowili nakłonić scenarzystów i rysowników to stworzenia komiksowej książki kucharskiej ogłaszając konkurs pod szyldem Comic Cookbook. Do konkursu zgłoszonych zostało ponad 120 jednoplanszowych komiksów, których autorzy dzielili się swoimi pomysłami na przekąski, sałatki, zupy, dania główne, przystawki, desery i napoje, podając na nie przepisy w formie rysunkowej. W twardookładkowej antologii Comics Cookbook znalazły się 93 prace zarówno młodych, jak i doświadczonych artystów pochodzących z Europy, Australii, Azji oraz Ameryki Północnej i Południowej. Publikacja swoją premierę miała 4 lipca podczas szóstej edycji Międzynarodowego Festiwalu Kultury Komiksowej Ligatura w Poznaniu, w trakcie którego ogłoszono wyłonionych przez Larissę Bertonasco, Christiana Maiwalda i Małgorzatę Rej zwycięzców oraz wręczono nagrody.
Antologię Comics Cookbook – co w przypadku zbiorowych publikacji jest naturalna regułą – charakteryzuje przede wszystkim różnorodność. Chociaż autorzy byli ograniczeni przez konkursowy regulamin formatem komiksu i układem planszy, to nawet przy pobieżnym przeglądaniu albumu widać olbrzymią inwencję autorów w podejściu do tematu, zarówno na płaszczyźnie pomysłu, jak i w sferze artystycznego wyrazu. Czytelnicy dostali w swoje ręce album niezwykle różnorodny, a tym samym wielce interesujący.
Obok rysunkowych przepisów wzorowanych na typowych schematach zaczerpniętych z książek kucharskich (Karolina Pielarz, Need – Make), znajdziemy kulinarne minihistoryjki, w których przepisy na rozmaite dania, desery i napoje realizują ludzie (Błażej Kurowski, Guacamole), zwierzęta (Judith Bungret, Stinging Nettle Pesto – trzecia nagroda), fantazyjne stworki (Ricky K. Chandler, Breakfast soup) czy spersonifikowane warzywa (Doreen Borsutzki, Warmer Nudelsalat) i przedmioty (Michal Löwy, Strong chicken soup). Realizacje nieme (Verena Muckel, Finnish soup with salmon) sąsiadują z zabawą słowem (Jakub Jankowski i Antoni Serkowski, Special recipe for żur). Część autorów postawiła na skomplikowane kuchenne sztuczki i dania godne kulinarnych mistrzów (Barbara Dziadosz, Paella – trzecia nagroda), część zdecydowała się podzielić prostymi sposobami na banalne domowe posiłki (Alan Gajewski, Sandwich for the lazy). Z jednej strony komiksy traktują gotowanie zupełnie na poważnie (Izabela Dudzik, Salmon soup), z drugiej tworzone były z przymrużeniem oka (Agnieszka Świętek, Apple pie – pierwsza nagroda) i wieńczone zabawną puentą (Katarzyna Szaulińska, Patriot sandwitch).
Niektóre opowieści wpisane są w tradycyjne komiksowe kadry (Mansilla Leandro Armando i Sebastián Marcau, Some old Havour), inni twórcy śmiało wychodzą poza ramki (Natalya Balnova, Shrimp and Basil Pasta), jeszcze inni w ogóle ich nie stosują pozwalając sobie na prezentacje efektownych splashy (Katarzyna Rucińska, Pancake). W warstwie stylistycznej antologia balansuje pomiędzy rysunkiem realistycznym (Conori Bell – Bhuiyan, Aubergine and Chickpea Curry), poprzez karykaturę i cartoon (Anna Krztoń, Mexican Spicy Soup – Vegan), aż po uproszczone do minimum stickmany (Nika Jaworowska, Pears with linseed & coconut milk cream) i abstrakcje (Agata Królak, Kogiel mogel). Zaś w aspekcie technicznym zbiór stanowi obszerny przekrój przez spektrum najróżniejszych technik: od ołówkowego szkicu (Patrycja Bołzan, Fluffy french toast), poprzez malarskie impresje (Karina Tungari, Crazy Rice – druga nagrda) i tuszowane grafiki (Paulina Skowron, Cod), aż po prace w pełni realizowane cyfrowo (Nikolay Yalnazov, Stuffed Peppers) i fotograficzne kolaże (Van Laer Jo, Belgian Waffles – trzecia nagroda).
Abstrahując od kulinarnego bogactwa oraz stylistycznej i merytorycznej różnorodności chyba największą zaletą komiksowej antologii Comics Cookbook jest fakt, że publikacja ma realne szanse na wyjście poza hermetyczny krąg czytelników komiksów. Dzięki przejrzystemu układowi i podziałowi na tematyczne rozdziały odpowiadające poszczególnym grupom dań zbiór gwarantuje lekturę szybką, łatwą i przyjemną, a jednocześnie przeładowany jest walorami edukacyjnymi z zakresu kulinariów. Tym samym album może okazać się być idealnym prezentem dla mamy czy siostry, które odnajdują się w kuchennej zawierusze, upominkiem dla znajomego kucharza czy restauratora, dla których gotowanie jest formą sztuki i życiową pasją, albo po prostu komiksem, dzięki któremu ukochana komiksowego nerda będzie miała okazję poznać namiastkę pasji swojego wybranka. Słowem: same plusy.
Kończę pisanie i idę do kuchni. Smacznego.
