» Baza komiksów » Czasopisma » [fo:pa] #12: Komiks

[fo:pa] #12: Komiks

29 czerwca 2007
wersja do druku

%DANE% Na okładce wykorzystano kadr z komiksu autorstwa Igora Wolskiego Przyzwyczajenia. Spis treści:

Jerzy Szyłak - Podstawy komiksu
Marcin Ponomarew - Ostatni log (komiks)
Maciej Parowski - Syzyfowe prace
Przemysław Wróbel - Papier kontra Bity
Tomasz Pastuszka - Skraj (komiks)
Wojciech Birek - Groza i chwała. Obrazy wojny w komiksie
Przemysław Mężyński - Gry wojenne (komiks)
Tomasz Kołodziejczak - Folwark zwierzęcy, czyli krótka i nieco polityczna historia komiksu w Polsce
Krzysztof Skrzypczyk - Komiksowe piractwo (nie)usprawiedliwione? Przyczynek do dyskusji
Igor Wolski - Przyzwyczajenia
Bartosz Kurc- Thorgal. Geneza i historia
Maciej Parowski - Komiks - chłopiec do bicia
Paweł Miedziński - Komiks w PRL-u, PRL w komiksie
Andrzej Baron - Komiksowy Szczecin
Rafał Skarżyski - Wielka Zagadka Komiksu
Krzysztof Skrzypczyk - Manga Pauperum
Maciej Banaś, Bartosz Sztybor - Balonik (komiks)
Wojciech Krawczuk - Czwarta władza (komiks)
Krzysztof Skrzypczyk - Sympozjum komiksologiczne
Marek Rudowski, Marcin Rudowski - Oczekiwanie na wiosnę (komiks)

Idea numeru "Podstawą każdego komiksu, każdej 'opowieści obrazkowej', jest prostota. Chlubne to zamierzenie. I konieczne. Nie tylko wobec komiksu, lecz każdej ciekawie opowiadanej historii. Jan Młodkowski wskazuje, że 'konwencja obrazowa jest naturalną i zarazem podstawową formą reprezentacji psychicznej człowieka'. Literatura - przeciwstawiana tu komiksowi, gdyż pozbawiona obrazów narysowanych bądź namalowanych (realnych?) - zdaje się być wg tego opisu hybrydą, tkanką obcą, intruzem, wynaturzeniem… Choć komiksowi jest do literatury najbliżej. Mawia się nawet, że 'komiks się czyta, a nie ogląda'. I nawet jeśli Młodkowski patetycznie powiada, że 'tekst literacki jest szczytowym osiągnięciem ludzkiej kultury w dziedzinie porozumiewania się', to zapamiętać warto, iż można 'prostotę łatwo pomylić z prostactwem'"

- Jerzy Szyłak

Wstęp Za datę założycielską polskiego komiksu uznać można rok 1919. Jest rok Anno Domini 2007, komiks ma się dziś dobrze, lat osiemdziesiąt osiem to nie przelewki. Wciąż jednak słychać głosy "czy komiks to sztuka?" albo "czy to przypadkiem nie jest dla małych dzieci?". Tych pytań jednak nie unikniemy, te pytania są tendencyjne, odpowiedź na nie przynosi owe lat osiemdziesiąt osiem, my zaś jej nie będziemy usilnie powtarzać. Ale za to "czy komiks się czyta czy też ogląda?" jest znacznie ciekawsze, zwłaszcza, że jest całkiem sporo komiksów bez dymków. I nie jest to "cud" ani "cudo" jedyne w komiksie - opowieść komiksowa pozwala na wszystko niemalże i ze wszystkiego czerpie. Jak wspomina Papcio Chmiel o (nie)cenzuralnych kłopotach z księgą piątą Tytusa, Romka i A’Tomka: "Tytus musiał odwiedzić festiwal młodzieży na Kubie, w Nowym Jorku bohaterowie musieli dać nauczkę rasiście dręczącemu Murzynka, rysunki miały pokazywać polską szynkę w zagranicznych sklepach. Absolutnie konieczne było, żeby Tytus zakłócił manewry NATO. Cała podróż musiała skończyć się w obozie pionierów w ZSRR. Na szczęście, nie przeszedł pomysł, by Tytus wspierał komunistyczną partyzantkę w Angoli". A mógł przecież zrobić nie "taaaakie rzeczy" - bohaterowie komiksowi potrafią wszystko, byleby nie przeszkadzała cenzura i brak wyobraźni… Masz więc przed sobą, Drogi Czytelniku, numer [fo:pa] poświęcony owej sferze kultury, gdzie "zdarzyć się może wszystko" - widzialne pokłosie trzeciego Festiwalu Myśli Drukowanej (www.comx.v.pl) poświęconego poetyce komiksu. Jesteśmy przekonani, że w tym przypadku dylemat "czy czytać, czy oglądać?" nie jest najistotniejszym wyzwaniem. Wyzwaniem jest - rób to, na co masz ochotę i jak masz ochotę - czytając teksty analityczne, oglądając plansze nadesłane na Ogólnopolski Konkurs na Komiks, oglądając teksty, czytając plansze… A zresztą - jak chcesz, rację ma Jerzy Szyłak, kiedy mówi, że aby "czytać uważnie komiksy nie trzeba być komiksologiem. Wiedzą o tym dzieci. Powinni wiedzieć o tym także wszyscy inni czytelnicy, nawet ci, którym się zdaje, że zostali powołani do czytania znacznie bardziej nobliwych tekstów". Ambicją zespołu redakcyjnego [fo:pa] jest szeroki dialog i komentarz najistotniejszych zjawisk zachodzących we współczesnej kulturze, które nierzadko zostają zmarginalizowane lub przemilczane. Dialog interdyscyplinarny, treść kwartalnika wyznacza bowiem tak słowo literackie i filozoficzne, jak i określona forma graficzna, czerpiąca z osiągnięć współczesnej fotografii i szerzej - estetyki obrazu. Dotychczas ukazało się 11 numerów kwartalnika: