Wewnętrzny generator pomysłów

Hmmm

• Bo nie da się wyssać ciekawego pomysłu z palca...
• Bo żeby coś było ambitne i konkretne, muszę mieć czas by nad tym posiedzieć...
• Bo spontaniczne pomysły nie trzymają się kupy...
• Bo nie mam wystarczająco wyobraźni by w ciągu kilku sekund to wymyślić...
• Bo potrzebuje czasu...
• I wiele innych bo...

Większości tych "bo" da się pozbyć. Potrzeba dwóch rzeczy: Po pierwsze, nie można obawiać się improwizacji. Po drugie, trzeba jasno uświadomić sobie i szlifować proces spontanicznego kojarzenia. Na temat pierwszego punktu długo trzeba byłoby pisać, a i tak mądrości bym nie odkrył ani nie podał żadnej skutecznej formułki. Dlatego spłycę problem i ograniczę się do stwierdzenia: żeby dobrze czuć się improwizując, trzeba zdawać sobie sprawę, że to naprawdę działa. Truizm, ale pomoże mi w łatwy sposób przejść do tego o czym chciałem dziś napisać. Żeby widzieć efekty improwizacji, zdawać sobie sprawę jak to jest łatwe, obserwować pozytywne skutki i oswajać się z brakiem konkretnych wskazówek i pomocy, trzeba nieustannie szlifować tą technikę. Jak? Wykorzystując swój wewnętrzny generator pomysłów. Chodzi oczywiście o mózg. Spójrzmy na niego jak na maszynkę do której wrzucamy z jednej strony surowce i półfabrykaty a z drugiej wylatuje nam gotowy produkt. Do tego wszystko niemal w czasie rzeczywistym, ponieważ moc obliczeniowa naszego naturalnego generatora jest porażająca. Improwizacja to po prostu bardzo szybkie wymyślanie. W domu mamy na to kilka godzin, nikt nas nie ponagla, możemy podchodzić do problemu wtedy gdy jest nam to na rękę itp. itd. ale poza tym improwizacja w zasadzie się nie różni od zwykłego wymyślania pomysłów. Ani tu ani tu nie stworzysz czegoś czego wcześniej w pewnym aspekcie nie znałeś. Możesz łączyć ze sobą w nowe kombinacje tylko gdzieś, kiedyś zaobserwowane elementy. Zaletą przygotowania jest to, że często przygotowujemy się opierając na czymś co w danej chwili przykuło naszą uwagę. Przeczytaliśmy wciągającą książkę, obejrzeliśmy świetny film, wysłuchaliśmy super reportażu, whatever. Coś zwróciło naszą uwagę a my uznaliśmy, że warto oprzeć na tym przygodę (odpowiednio modyfikując podstawowy pomysł do tego stopnia że powstanie coś zupełnie innego, ale jednak trzon pochodził z jakiejś tam zewnętrznej inspiracji). W domu mamy na to masę czasu. Przygotowujemy się i jest git. Na sesji, improwizując nie mamy czasu. Ale mechanizm działa dokładnie ten sam. Musimy znaleźć coś co nas zainspiruje, a potem już jedziemy z górki. Na sesji nie mamy dostępu do zawiłych filmów, artykułów, książek, historii, problemów etc. Na takich elementach możemy budować w domu. Owszem, kuszące wydaje się wrzucenie jakiegoś zapamiętanego pomysłu z książki czy filmu na sesje, gdy nic własnego nie przychodzi nam do głowy (jak często archetypami improwizowanych NPCów są postacie z seriali/książek/filmów?) ale ma to jedną olbrzymią wadę. Rzadko kiedy daje satysfakcję. Jakby nie patrzeć jest to proces odtwarzania a nie tworzenia, a chyba każdy MG ceni swoją kreatywność i czerpie najwięcej frajdy gdy samemu wymyśli coś niepowtarzalnego, ciekawego i wciągającego zarazem. No dobra, ma to więcej wad, często za jeden "zaimportowany" pomysł ciągnie za sobą "nitki" powiązań, których nie uwzględniliśmy wprowadzając dany element na sesji. Cechy charakteru danego NPCa prawdopodobnie wynikają z przeszłości (opisanej w filmie/książce) co nie koniecznie musi pasować do naszych realiów sesji. To samo z miejscami. Sceneria wydawała nam się ciekawa, ale zapomnieliśmy dlaczego w filmie/książce tak ona wyglądała. Gdy nagle gracze zaczną na to naciskać wyjdzie klops, bo okaże się że w tym miejscu takie elementy nie mają prawa się pojawiać. Tak więc nawet jeśli odtworzenie jakiegoś motywu wydaje się na pierwszy rzut oka kuszące, niesie ze sobą sporo ryzyka. Zresztą pewnie nie muszę wam tego tłumaczyć, nie raz sami się nacięliście wprowadzając od czapy pomysł z innego źródła. Nie było czasu, trzeba było improwizować. Wizja "importowania" obcych elementów była najbardziej kusząca. Dobra, jest jeszcze trzecia wada takiego mechanizmu. Importujemy często jeden element nie poddając go głębszej obróbce. Odnośnie wcześniejszej wzmianki o maszynie do generowania pomysłów jaką jest nasza głowa, wygląda to tak, że wrzucamy do głowy zaimportowany motyw, przetwarzamy go na realia sesji i wypluwamy. Zapominamy, że przed wypluciem powinniśmy wrzucić jeszcze wiele innych składników, by nasz mózg miał nad czym pracować. Może nie tyle zapominamy, co nie jesteśmy w stanie pracować jednocześnie nad "gotowym produktem" jakim jest zaimportowany pomysł oraz nad innymi elementami. Brak czasu, napięcie i stresik skutecznie utrudniają przetwarzanie bardzo skomplikowanych składników. Dlatego oferuje inne rozwiązanie. Zamiast importować całe, gotowe, skomplikowane motywy, co jest cholernie nieskuteczne podczas improwizacji, sami je sobie generujmy. Jasne, łatwo powiedzieć co? Owszem, ale łatwo też wykonać. Jedyne czego potrzebujemy to:

• Jako tako urozmaicone otoczenie
• Otwarty umysł
• Spokój i pewność, że improwizacja się powiedzie

Jak to zrobić: Załóżmy że prowadzisz sesje. Twoi gracze właśnie wjeżdżają do miasta, nie masz dla nich żadnego przygotowanego planu. Nie chcesz by znów trafili do karczmy z pustymi rękami wypytując karczmarza o jakieś zlecenie. Potrzebujesz szybko fajnych motywów. Spokojnie, nie panikuj, zaraz coś wymyślisz. Kiedy gracze są zajęci chwilowo sobą (rozmawiają o swoich planach, historii, byłych problemach z wjazdem do miasta itp.) rozejrzyj się po pomieszczeniu w którym grasz. Co widzisz? Stolik, karty postaci, miskę z orzeszkami, lampę solną, komórkę kumpla, kostki, laptopa, szafki z książkami z tyłu, glinianego bałwanka na jednej z półek, kilka monet obok zdjęcia z Mazur, kalkulator i odtwarzacz MP3. Wszystko to są pojedyncze elementy z których w ciągu najbliższych 30 sekund stworzysz fabułę na najbliższe spotkanie. Gracze są w mieście i zaraz będą szli uliczką (prawdopodobnie w stronę karczmy). Coś musi przykuć ich uwagę. Miska z orzeszkami! Orzeszki - importowane zza granicy jedzenie - towar z dalekich krain - kupiec przywożący do miasta przyprawy z dalekiego wschodu! Lampa solna! Lampa - światło - wybuch - ogień - eksplozja towaru kupca z dalekiego wschodu! Laptop! Laptop - technologia - mechanizm - mechaniczny zdanie odpalany ładunek, podłożony pod wybuchający towar kupca z dalekiego wschodu! Zdjęcie z Mazur! Mazury - ładny krajobraz - odległa podróż - domek nad jeziorem - łąki, pastwiska, sady - zalesianie - nasiona - willa nad jeziorem z sadami w tle - bogaty Baron chce rozpocząć sprowadzanie dalekowschodnich przypraw i nasion by zacząć je uprawiać w swoich włościach, co wymaga wsparcia magii oraz samych cebulek! Gliniany bałwanek! Gliniana laleczka - voodoo - miniaturowa, gliniana bomba lub replika wozu towarowego, użyta przez wiedźmę do spowodowania wybuchu bomby na odległość! No i chyba na razie wystarczy. Zbierzmy wszystko do kupy: Gracze wjeżdżają do miasta, udają się w kierunku pobliskiej karczmy, gdy nagle przejeżdżając głównym traktem mija ich w pędzie przedziwny wóz, ciężki, potężny, masywny, przystosowany do bardzo dalekich podróży, na którego bokach widać orientalne symbole świadczące iż przybył do miasta z bardzo daleka. Ledwo minie, niemal tratując graczy, gdy ci zaraz znikną za zakrętem już widząc karczmę. W ten zza pleców dobiega olbrzymi huk i trzask jakby fundamenty świata runęły na łeb na szyję! Coś musiało się wydarzyć. Gracze zawracają i widzą ów przedziwny wóz w ogniu, ludzie krzątają się i krzyczą, pali się kilka straganów obok, masa rannych, ogólnie istne pandemonium. Gracze mają szansę dostrzec, że przy palącym się wozie krząta się jakaś postać (wiedźma lub jej wysłannik właśnie wykrada część cennych nasion z ognia, pozwalając reszcie by strawiły je płomienie). I tyle. Teraz oddajemy pałeczkę graczom, obserwujemy co ci robią, jak reagują, co chcą osiągnąć, na co zwrócą uwagę itp. itd. Jeśli pomysł chwycił zaczynamy przed nimi powoli odkrywać naszą wymyśloną na prędce przygodę, wspominając, że unikalny transport był przeznaczony dla jakiegoś odległego Barona... wspomnimy że Baron ma wrogów.. szepniemy tu i tam, że transport był niezwykle cenny i pewnie wiele osób mogłoby być zainteresowanych niedopuszczeniem do finalizacji transakcji. Dodamy trochę plotek o przeklętych, nielegalnych ziołach, demonologii, czarnej magii, karze boga, wiedźmie... i spokojnie mamy zagospodarowany czas na najbliższe 2-3 sesje. Wszystko to z kilku przedmiotów otaczających graczy podczas sesji, otwartego umysłu na kojarzenie i łączenie elementów ze sobą, oraz pewność siebie, że to co wprowadzamy się sprawdzi. Jak to działa? Jak widzicie mechanizm jest kretyńsko prosty, bardzo często stosowany podświadomie, a niestety dość rzadko używany z premedytacją. Wyłapujemy jakiś element, cokolwiek, kartka papieru, ołówek, kostka, stół, poduszka, firanka, monitor... nieważne. Zatrzymujemy swój umysł na jednym takim przedmiocie i błądzimy wokół niego czekając aż jakaś luźna myśl, proste skojarzenie z tym przedmiotem nada się do naszej sceny. Jeśli wystarczająco chętnie otworzymy się na skojarzenia, nie powinno to trwać dłużej niż 2-3 sekundy. Łapiemy ten element i szukamy kolejnego, powtarzamy czynność tym razem skojarzeniami szukając czegoś co będzie pasowało do wcześniej już znalezionego elementu. Kolejne 5 sekund. Dorzucimy jeszcze 1-2 elementy i mamy już skompletowany trzon fabuły. Całość w 30 sekund. Oczywiście na tym nie koniec. Teraz trzeba to ubrać w zdarzenia, dostosować do tego przeszłe elementy (to co pojawiało się już wcześniej na sesji), poszukać drugiego i trzeciego dna, pokombinować nad najlepszym wariantem przedstawienia wymyślonej fabuły itp. itd. Na szczęście tego nie musimy wymyślić w 30 sekund. Zanim gracze odkryją/zbadają to co wymyśliliśmy im do tej pory, dadzą nam spokojnie kilka/kilkanaście minut luzu, byśmy w spokoju pogłówkowali nad łączeniem improwizowanych klocków w całość historii. Oczywiście, tyle pracy musimy włożyć w wymyślenie czegoś bardziej zawiłego. Jeśli potrzebujemy prostego zdarzenia, wystarczy nam często pojedynczy przedmiot + luźne z nim skojarzenia. Potrzebujemy fajnego NPCa spotkanego na trakcie. Rozglądamy się, widzimy: myszkę optyczną do kompa. Myszka optyczna - światełka, przyrządy optyczne - mysz - szkodnik - mól książkowy - postać starego astrologa obserwującego jakieś niezbadane zjawisko na niebie, za pomocą swoich optycznych narzędzi! Proste? Ćwiczenie: Rozejrzyj się po swoim pokoju i postaraj wymyślić fabułę przygody bazując na 3-4 przedmiotach które jako pierwsze wpadną ci w oko. Masz na to 60 sekund. Czas start!