» Blog » Trafić w sedno i inne kwiatki
11-03-2010 20:12

Trafić w sedno i inne kwiatki

W działach: varia, głupoty | Odsłony: 377

Przez trzy lata miałam przyjemność mieszkać u rodziców w Pyrach, w ślicznym nowym domku o straszliwych możliwościach dojazdowych - dum, dum, dum… Puławska. Kto kiedykolwiek jechał tamtędy o 8-9 rano, ten wie. Kto jechał przed ósmą, wie bardziej.

Codziennie, wyglądając z nudów przez okno autobusu 709, miałam przyjemność dostrzegać szyld firmy budowlanej o konkretnej, przemawiającej do klientów nazwie „Sedno”.

Niejeden raz przyszła mi do głowy smutna refleksja nad zmieniającym się językiem polskim i powoli traconymi znaczeniami. Czy wiecie, skąd w ogóle wzięło się przysłowie „trafić w sedno”?

Swego czasu istnieli rycerze i oni też mieli swoje choroby zawodowe. Jedną z nich były bolesne odciski na tyłku, które robiły się od twardego siodła. Taki odcisk właśnie nazywał się „sedno”. Trafić delikwenta w sedno - zwycięstwo murowane, bo zleci z konia. Ot i tyle. Prezes zapewne nie jest świadom, że jego firma, z angielska mówiąc, nazywa się „pain in the ass”.

Swoją drogą, czy znacie historię słowa „dupa”?

W najdawniejszych czasach oznaczało ono dziuplę. Normalną, w drzewie. Później określenie przeniosło się na dziurę w zupełnie innym miejscu, po to, żeby ostatecznie rozszerzyć znaczenie o pośladki. Dziś jest to słowo - wytrych, chciałoby się powiedzieć. Znaczeń multum.

Po takiej porcji sprośności wolicie pewnie się nie zastanawiać nad pochodzeniem wyrażenia „wykapany tato”.

Komentarze


Rag
   
Ocena:
0
Powiem Ci, że ta choroba zawodowa nie tylko rycerzy dotyczy ; >
11-03-2010 21:08
27532

Użytkownik niezarejestrowany
   
Ocena:
0
Jeżeli lubisz takie historie - sprawdź sobie historię słowa kiep. : )
11-03-2010 21:21
Scobin
   
Ocena:
0
Czy tylko ja mam problem z wyobrażeniem sobie tej oto sytuacji:

"Trafić delikwenta w sedno - zwycięstwo murowane, bo zleci z konia"?

:-)
11-03-2010 21:25
Rag
   
Ocena:
0
Jak mu wpakujesz kopię pomiedzy siodło a pośladki, to raczej zleci :D
11-03-2010 21:58
inatheblue
   
Ocena:
0
Aureus - znam, znam, przecież to moja, tutasowa gwara :)
11-03-2010 21:59
Scobin
    @Rag
Ocena:
0
Ale czy to możliwe w praktyce? :)
11-03-2010 22:02
27532

Użytkownik niezarejestrowany
   
Ocena:
0
@Wyraz "kiep"

Od kiedy znam jego pochodzenie, mam pewne zahamowania przed używaniem takich słów jak "kiepski". : )
11-03-2010 22:18
Rag
   
Ocena:
0
@Scobin

Zależy od siodła, ale da się to wykonać ; >
11-03-2010 23:19
Kumo
   
Ocena:
0
@Scobin:
Kopia jak kopią, ale podczas ataku rohatyną z dołu (dziesięciu chłopów z bpp kontra jeden rycerz) to mógł być całkiem niezły pomysł.
12-03-2010 00:12
Scobin
   
Ocena:
0
No tak, ale to przy założeniu, że rycerz siedzi w taki sposób, że sedno jest "wolne", a nie dotyka siodła. Chociaż... To w sumie nawet logiczne. ;-)
12-03-2010 09:28
Kumo
   
Ocena:
+1
Na pewno piechurowi łatwiej takiego konnego trafić w zadek, niż w głowę chroniona hełmem ;) Zresztą "sedno" nie jest przyrośnięte do siodła - jeździec w walce kręci się, staje w strzemionach...
Hm, zdanie "Save your ass" nabiera nowego znaczenia...
12-03-2010 11:59
Scobin
   
Ocena:
0
"Pięta achillesowa" takoż.
12-03-2010 12:11
gwyn_blath
   
Ocena:
0
Z "dupą" to wiadomo. Zachowało się zresztą w bułgarskim, który jest spokrewniony z polskim. Tam "dupa" (albo "dupka") oznacza po prostu dziurę.

Bardzo interesujący wpis, dzięki.
12-03-2010 13:36
Jeremiah Covenant
   
Ocena:
0
Świetny wpis :)
12-03-2010 14:02
~wanderluster

Użytkownik niezarejestrowany
    Sedno
Ocena:
0
Niestety, ta etymologia jest błędna.
Sedno to był bolesny odcisk, ale konia. Od kulbaki.
Jeśli jeździec trafił na to miejsce ostrogą, koń szybko biegł. Por. http://pl.wikisource.org/wiki/Ency klopedia_staropolska/Sedno
22-03-2011 21:03
~stefan

Użytkownik niezarejestrowany
    sedno
Ocena:
0
W przytoczonym przez ciebie odnośniku akurat jest o tym, że dolegliwość w postaci nagniotków dotyczy zarówno konia jak i jeźdźca:
"Polacy, spędzając połowę życia na koniu: w podróży, na łowach i na wojnie, dbali bardzo, aby konia i własnego ciała nie odsednić".
08-07-2011 12:54

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.