» Recenzje » Stacja kontroli chaosu - Dominika Materska

Stacja kontroli chaosu - Dominika Materska


wersja do druku

Kontrola jakości – pozytywna


Stacja kontroli chaosu - Dominika Materska
Niedawno nakładem wydawnictwa SuperNOWA ukazała się książka Dominiki Materskiej Stacja kontroli chaosu. Jest to lektura obowiązkowa dla miłośników fantastyki. Jak można przeczytać w notce z tyłu książki – "jest to osobisty rozrachunek z gatunkiem, określa co jest w nim wielkie, a co pospolite. To raport ze stacji badawczej i próba porządkowania zagrażającego nam z zewnątrz chaosu". Zgadzam się z tym określeniem w pełni.

Materska wzięła pod lupę wybrane zjawiska współczesnej fantastyki, czego efektem jest zbiór krytycznych szkiców. Całość została także wzbogacona wywiadami z twórcami fantastyki, którzy odpowiadają na ciekawie postawione pytania, zastanawiają się nad losem literatury, nad fantastyką w ogóle.

Książka podzielona jest na trzy działy: zjawiska, figury i mówią o fantastyce. Na końcu znajduje się także mały słowniczek, ale do wyjaśnienia ważniejszych terminów zajrzą raczej niewtajemniczeni, bowiem dla „starych wyjadaczy” pojęcia są jasne. Autorka podaje dla ciekawskich skromny spis literatury zalecanej, na wypadek, gdyby ktoś miał ochotę poszerzyć sobie informacje, które Materska zarysowała.

W zjawiskach można przeczytać, jak się zaczęła fala horrorów, co to jest "zabawa Byrona", a także jaki sen miała Shelley zanim swe dzieło napisała. Tekst czyta się z zaciekawieniem, choć niektóre fakty miłośnikom horroru są znane, to styl Materskiej sprawia, że zostają one odkurzone, nabierają nowego wymiaru i świeżości. Dalej można zerknąć na przegląd najważniejszych współczesnych pisarzy brytyjskich głównego nurtu, zajmujących się dostarczaniem czytelnikom książek SF. Daje to ogólne pojęcie o gatunku. Jeśli ktoś nie wie z "czym się je" SF, to tym tekście z łatwością będzie mógł wybrać jakiegoś autora dla siebie. Następnie mamy ogólny ogląd na dorobek pisarski pań fantastek, które w swej twórczości poruszają kwestię płci. Autorka zastanawia się też jaką rolę w SF odgrywa miasto. Czy jest oto tylko siedliskiem zła i cierpienia? Materska podaje liczne przykłady i odpowiada na to pytanie. Dalej pojawia się takie „kosmicznie” brzmiące słówko - „entropia”. Początkowo niewiele mi to pojęcie mówiło, jednak pod koniec tekstu pytań więcej nie miałam. To potwierdza mądre zdanie, że człowiek całe życie się uczy. Autorka słów kilka poświęca także cyberpunkowi, kończąc tym samym pierwszą część.

Po zjawiskach jest i miejsce na omówienie figur. Tu autorka poszukuje źródeł określonych typów bohaterów fantastycznych. W tej części fakty co jakiś czas mieszają się z tajemnicą. I tak czytelnik dowiaduje się jak to lalka stała się jednym z motywów literackich. Dlaczego budziła i budzi nadal metafizyczny lęk i skąd kojarzenie jej z grzechem? Na te pytania również odpowiedzi szukajcie w książce. Autorka sprawnie robi podsumowanie i przechodzi od lalki do androida. Tekst następny, o alchemikach, czyta się naprawdę szybko. Materska opisuje początki alchemii i różne tajemnice, jak się z nią wiążą. Choć oczywiście niektóre fakty na zawsze pozostaną zagadką, albo będą istniały w sferze mitu czy legendy. Dalej porcja kultury celtyckiej i tekst o druidach. Natomiast, gdy mowa o średniowieczu, nie braknie błędnych rycerzy, którym autorka poświęciła kilka stroniczek. Na końcu pojawiają się też tak fundamentalne figury jak potwory czy wiedźmy.

Niewątpliwą zaletą Stacji kontroli chaosu jest fakt, że Dominika Materska nie sili się na naukowy styl. Płynnie przechodzi z tematu w temat. Widać, że autorka nie tylko zna się na tym, o czym pisze, ale także praca nad książką sprawiała jej dużo przyjemności. Teksty są pouczające, błyszczą przydatną wiedzą, a bez przyjemnego czytelnikowi stylu pozytywny odbiór byłby ciężki i przypominał mądrzenie się znawcy tematu. Zatem z czystym sumieniem polecam książkę. Warto poczytać czasem coś innego niż beletrystyka, warto też poznać pewne mechanizmy jakimi rządzi się fantastyka.
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
9.0
Ocena recenzenta
-
Ocena użytkowników
Średnia z 0 głosów
-
Twoja ocena
Mają na liście życzeń: 0
Mają w kolekcji: 0
Obecnie czytają: 0

Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: Stacja kontroli chaosu
Autor: Dominika Materska
Wydawca: superNOWA
Miejsce wydania: Warszawa
Data wydania: styczeń 2004
Liczba stron: 280
Oprawa: miękka
Format: 120 x 195 mm
ISBN-10: 83-7054-161-5
Cena: 26,50 zł

Komentarze


starlift
    polecam
Ocena:
0
Mnie również książka przypadła do gustu.
15-07-2004 21:48

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.