Pathfinder Player Companion: Wilderness Origins

Nie inaczej jest w przypadku pierwszej edycji Pathfindera, która na przestrzeni lat doczekała się licznych pozycji poszerzających katalog możliwości dla barbarzyńców, tropicieli czy druidów oraz innych mieszkańców szeroko rozumianych dzikich ostępów. Jednym z najważniejszych dodatków poruszających ten temat było Ultimate Wilderness z 2017 roku, czyli twardookładkowy podręcznik wprowadzający do systemu między innymi klasę zmiennokształtnego (shifter) oraz obszerne informacje na temat trzech ras bardzo silnie związanych ze światem przyrody. Tradycyjnie dla gier fabularnych wydawnictwa Paizo całość została obudowana serią produktów towarzyszących, wśród których znalazł się dodatek Ultimate Wilderness należący do, tworzonej z myślą o graczach, serii Pathfinder Player Companion. Nim też zajmiemy się w niniejszej recenzji.

Treść podręcznika (liczącego tradycyjnie trzydzieści dwie strony) została podzielona na dwie zasadnicze części. Pierwsza rozwija elementy pochodzące bezpośrednio Ultimate Wilderness, podczas gdy druga zawiera materiały bardziej ogólne, które można wykorzystać nawet bez znajomości nadrzędnego dodatku. Podobnie jak w innych pozycjach z późnego okresu pierwszej edycji Pathfindera próżno tu natomiast szukać nowych informacji fabularnych – praktycznie całość skupiona jest na mechanice i jej podporządkowana. Jedynym wartym odnotowania wyjątkiem jest dwustronicowy wstęp, który przedstawia kilka, całkiem ciekawych, pomysłów na koncepty postaci wywodzących się z dzikich ostępów.

Najdłuższyfragment (liczący aż sześć stron) poświęcony został zmiennokształtnym. Specjaliści od czerpania mocy ze świata natury otrzymali między innymi nowe aspekty (teraz mogą przejąć cechy takich zwierząt jak krokodyl, delfin czy ośmiornica), zbiór dedykowanych sobie atutów (pozwalających na przykład na szybką zmianę broni naturalnej czy obdarzenie jej mocą żywiołów) i dwa archetypy oferujące zdolności smoków i rojów. Materiał jest mocno sprofilowany, ale osoby planujące dłuższą rozgrywkę klasą podstawową z Ultimate Wilderness na pewno docenią mnogość nowych opcji.

Podobną ilość miejsca przeznaczono na rozwinięcia dla trzech naturalnych ras (baśniowych gathlainów, roślinnych ghoranów i wymykających się typowej klasyfikacji leszych), z których każda otrzymała alternatywne zdolności rasowe (gathlainowie mogą na przykład otrzymać szybkie leczenie kosztem zwrotności w locie, a ghoranowie poświęcić naturalny pancerz dla rzecz lepszego krycia się w naturalnym środowisku), atuty wzmacniające poszczególne cechy i archetypy pozwalające na lepsze dostosowanie klas do specyfiki danej nacji (otrzymujemy tu choćby bardzo nietypowy wariant wojownika ninja z Ultimate Combat). Podobnie jak w przypadku zmiennokształtnego, tak i opcje rasowe mają bardzo konkretne przeznaczenie, ale same w sobie są interesujące i w twórczy sposób rozwijają podstawowe mechaniki.

Fragment poświęcony rasom jest ostatnim silnie związanym z dodatkiem Ultimate Wilderness i po jego zakończeniu Wilderness Origins przechodzi do materiałów o bardziej uniwersalnym charakterze. Znajdziemy tu między innymi kolejne archetypy dla szerokiej gamy klas podstawowych (zarówno tych wywodzących się z systemowej podstawki, jak i profesji wprowadzonych w dodatkach z głównej linii Pathfindera), atuty, nowe zaklęcia, opcjonalne reguły i rozszerzone listy zwierzęcych towarzyszy. Jest tu wiele naprawdę oryginalnych lub zwyczajnie ciekawych pomysłów (na przykład inspirowany staroegipską kulturą paladyn skupiony na ochronie rzek czy pociągnięty indyjskim sznytem alchemik specjalizujący się w tworzeniu perfum), które nawet w oderwaniu od zasad można wykorzystać jako inspirację dla nietuzinkowych bohaterów.

Inne elementy są natomiast bardzo mocno zniuansowane i ich potencjał docenią zapewne jedynie osoby dokładnie obeznane z systemem i jego opcjonalnymi mechanizmami. Mi osobiście najbardziej przypadły jednak do gustu (i to w kontekście całego Wilderness Origins) nowe opcje dla zwierzęcych towarzyszy i chowańców. Znajdziemy wśród nich archetypy pozwalające stworzyć zwierzęta nieprzeciętnie inteligentne, okultystycznych posłańców czy istoty będące ucieleśnieniem idealnych cech swojego gatunku oraz zbiór atutów pozwalających na zwiększenie umiejętności bojowych, zwiększających charyzmę danego zwierzęcia (i czyniących z niej naturalnego lidera dla pobratymców) czy zmieniających stworzenie w istotę duchową mogącą przyjmować praktycznie dowolne kształty. Podobnie pozytywnie wypadają opisy magicznych roślin o przeróżnych właściwościach, czasami niebezpiecznych nawet dla zaprawionych w boju poszukiwaczy przygód. Naprawdę dobry materiał, który rozwija zagadnienia zazwyczaj traktowane w Lochach i Smokach po macoszemu. Dodatkowo jest to najbardziej uniwersalna część całego podręcznika i jej zawartość bez większego problemu da się przenieść do trzeciej edycji Dungeons & Dragons, a przy odrobinie pracy dostosować nawet do zasad D&D 5E.

Przed wystawieniem ostatecznej na chwilę warto zatrzymać się jeszcze przy jakości wydania podręcznika. Pod tym względem Wilderness Origins wpisuje się w standardy charakterystyczne dla linii wydawniczej Pathfinder Player Companion – trzydzieści dwie strony, miękka okładka, dobrej jakości papier, niezłe (i zaskakująco liczne) ilustracje oraz solidna korekta połączona z sensowną organizacją tekstu składają się na solidną pozycję, która pod względem formy robi dobre wrażenie. Nieźle prezentuje się także wersja elektroniczna (pomimo graficznego przepychu zadziwiająco lekka dla komputera), choć trzeba przyznać, że osoby przyzwyczajone do współczesnych PDF-ów mogą być rozczarowane brakiem zakładek czy aktywnego spisu treści. Biorąc jednak pod uwagę niewielką objętość całości, nie jest to zbyt duży problem.

Podsumowując Wilderness Origins trzeba powiedzieć, że podobnie jak w przypadku recenzowanego jakiś czas temu na naszych łamach Martial Arts Handbook mamy tu do czynienia z pozycją, która wymyka się jednoznacznej ocenie. Dla doświadczonego fana pierwszej edycji Pathfindera lubującego się w odgrywaniu bohaterów związanych ze światem natury będzie to na pewno interesująca propozycja w znaczący sposób rozszerzająca opcje dostępne w podręcznikach podstawowych czy  innych dodatkach. Coś dla siebie Mistrzowie Gry poszukujący niestandardowych rozwiązań dla tworzonych przez siebie BN-ów. Rozczarowane będą natomiast osoby traktujące system wydawnictwa Paizo jako źródło inspiracji czy elementów do wykorzystania na przykład w Dungeons & Dragons – na tym polu Wilderness Origins sprawdza się dość przeciętnie (nie licząc zaskakująco uniwersalnych opcji dla chowańców i zwierzęcych towarzyszy), choć należy pamiętać, że podręcznik nie był projektowany z myślą o takich zastosowaniach.

Wszystkie powyższe elementy sprawiają, że Wilderness Origins w pełni zasługuje na wysoką ocenę widoczną w stopce poniżej, ale każdy zainteresowany jego zakupem powinien odpowiedzieć sobie najpierw na pytanie czy należy (do relatywnie wąskiej) grupy docelowej, która najwięcej skorzysta na zawartych w nim nowościach. Ewentualnie można po podręcznik sięgnąć przy okazji jakiejś promocji lub zbiorczej paczki podręczników do Pathfindera, które od czasu do czasu oferowane są przez wydawnictwo Paizo.