Niesamowita dokręcana głowa i inne kurioza

Flagowym cyklem Mignoli jest oczywiście Hellboy, szczęśliwie jednak polscy fani coraz częściej mają możliwość poznania innych utworów amerykańskiego scenarzysty i rysownika. W roku 2019 roku oficyna KBOOM wydała jeden z pierwszych albumów Mignoli, powstałego przy okazji realizacji obrazu Francisa Forda Coppoli Draculę, zaś w tym roku przyszła pora na zdecydowanie świeższą publikację: Niesamowitą dokręcaną głowę i inne kurioza.

Omawiany album to w istocie zbiór opowiadań, chociaż tytułowe wyróżnia się objętością, zajmując połowę publikacji. Pozostałe teksty to krótkie, kilkustronowe opowieści. Poszczególne utwory powstały w okresie od 2002 do 2010 roku przy okazji rozmaitych antologii. Sama Niesamowita dokręcana głowa może poszczycić się nagrodą Eisnera w kategorii Najlepsza publikacja humorystyczna, a kolejny tekst, Magik i wąż, w kategorii Najlepsza krótka historia.

W trakcie lektury Mignola przenosi czytelników w czasy drugiej połowy XIX wieku, kiedy to prezydentem Stanów Zjednoczonych był Abraham Lincoln. Wiemy, że każda epoka potrzebuje swoich bohaterów i w każdej z nich cywilizacji zagrażali rozmaici złoczyńcy. Nie inaczej jest w tym przypadku. Zęby na władzę nad światem ostrzą Cesarz Zombie oraz wszelkiej maści diabelstwo, zaś mężem opatrznościowym ludzkości jest robot, a w zasadzie jego głowa, którą można dokręcić do dowolnego ciała. Do niej to o pomoc zwrócił się świadomy niebezpieczeństwa Abraham Lincoln.  Na kartach komiksu nie brakuje również wampirzyc, okultystów, czarowników, a nawet kosmitów.

I co z tego wynika? Jest mrocznie, tajemniczo, ale i… komicznie. Takie, dość zaskakujące, połączenie powinno zaowocować ciekawymi wrażeniami z lektury. Niestety nie do końca to wyszło: opowiadanie jest dość miałkie, niby interesująco zostało zagajone, atmosfera staje się coraz bardziej gęsta, by w końcu z narracji uszło powietrze; dialogi są banalne, zaś finisz następuje błyskawicznie.

Zdecydowanie lepsze wrażenie sprawiają pozostałe utwory, krótkie, lecz pomysłowe, zaskakujące, często ze świetną puentą. Autor raz za razem udowadnia swoją niebywałą umiejętność czerpania pełnymi garściami z tradycji ludowych i baśni oraz adaptacji ich na użytek komiksu. Tym samym stanowią one o sile albumu i powinny przypaść do gustu szerokiemu gronu odbiorców.

Od graficznej Mignola zaserwował specjalność zakładu, podaną jednak w najlepszej formie. Nie od dziś wiadomo, że Amerykanin wypracował specyficzny styl ilustratorski: na pierwszy rzut oka nieco kanciasty, pozbawiony detali, kolorystycznie surowy. Grafiki wymagają odrobiny cierpliwości i bliższego oglądu; wówczas można docenić ich kunszt. Kostropata kreska okazuje się niezwykle fantazyjna, istotne dla kadrów detale widoczne, ciemne tło zderzone z beżami czerwieniami podbija ciężki, wiktoriański klimat, całość zaś pieści wyobraźnię odbiorców praktycznie na każdej stronie. W tym elemencie jest po prostu świetnie!

Od strony edytorskiej album, mimo że niewielki, to prezentuje się rewelacyjnie. Komiks co prawda wydrukowany został na papierze offsetowym, nie kredowym, jednakże jego jakość i gramatura są wysokiej jakości. Znalazło to odzwierciedlenie w intensywnych, głębokich kolorach, które podkreślają kontury i budują należyty klimat mroku, tajemnicy, demoniczności. W połączeniu z dobrze znaną – nie mam tez wątpliwości, że uwielbianą przez fanów – kreską daje to oszałamiający efekt, który ukontentuje nie tylko wielbicieli Mignoli. Do tego album uzupełnia kilka stron szkiców, ważnych dla lepszego poznania procesu twórczego ich autora.

Finalna ocena Niesamowitej dokręcanej głowy nie należy do najłatwiejszych zadań. Konwencja krótkich opowiadań nie zawsze pozwoliła scenarzyście na rozwinięcie skrzydeł i pogłębienie treści, stąd też jedne utwory są lepsze, inne troszkę gorsze, jedne bardziej zabawne, drugie mniej. Mimo to nie wątpię, że fani Mignoli znajdą tu coś dla siebie i bynajmniej nie będzie to tylko fenomenalna oprawa artystyczna. Z kolei czytelnicy nie znający jeszcze dorobku Amerykanina mogą posmakować jego warsztatu, specyficznej narracji i przesiąkniętych mistycyzmem opowiadań. Bo Niesamowitą dokręcaną głowę warto jest znać.