» Recenzje » Komiks i jego konteksty

Komiks i jego konteksty


wersja do druku

Szczegółowe analizy

Redakcja: Karolina 'Isadora' Małkiewicz, Mały Dan, Kuba Jankowski

Komiks i jego konteksty
Praktyka zawsze poprzedza teorię. Naturalną koleją rzeczy jest pojawianie się dzieła, które stanowi początek nowego nurtu lub kierunku w sztuce, aby ostatecznie z perspektywy czasowej stać się przedmiotem teoretycznego opisu. Sam komiks przez długi czas borykał się z opinią "medium dla dzieci" i nie był uznawany za poważną gałąź kultury. Mimo to liczba tekstów naukowych poświęconych graficznej formie przedstawiania opowieści oraz odrębnych przez wzgląd na tematykę czy gatunek pozycji komiksowych bezustannie rośnie. W książce Komiks i jego konteksty zebrano kilkanaście artykułów naukowych napisanych przez polskich badaczy i publicystów, a lektura opracowania pozwala zrozumieć pewne procesy zachodzące w komiksie i zamysły jego twórców.

 

Wydana nakładem poznańskiej Fundacji Instytut Kultury Popularnej książka Komiks i jego konteksty pod redakcją Izoldy Kiec i Michała Traczyka jest podzielona na trzy zasadnicze części. Pierwsza z nich - Wokół teorii i historii komiksu - skupia się na zagadnieniach z zakresu badań teoretycznych i historycznych. Znaleźć tu można - między innymi - dość szczegółowy tekst Wojciecha Birka na temat stylistyki komiksu (w którym badacz udowadnia, że rysunki - z pozoru zupełnie "zwyczajne" i przedstawiające tylko albo wręcz aż jedną scenę - muszą rządzić się dość ściśle określonymi regułami), czy też opracowanie Tomasza Marciniaka traktujące o dydaktycznych i propagandowych cechach peerelowskiego komiksu (chociaż może akurat te trendy nadal są w komiksie obecne; trzeba jednak zadać sobie pytanie, czy ukrywanie promocji pod grubą warstwą metafory nadal można porównywać do jawnego nawoływania do określonych zachowań).

Druga część książki - Komiks wobec innych form kultury - dotyczy zależności między komiksem a innymi artystycznymi przejawami działalności człowieka. Tutaj Damian Kaja dość obszernie pisze o amerykańskim rynku medialnym i relacji między komiksowym a telewizyjnym jego odłamem, zaś Paweł Panic łączy komiks z grami komputerowymi z popularnego gatunku "bijatyk", czyli beat 'em up. Szczególnie ten ostatni tekst może być interesujący dla odbiorców dzisiejszej kultury masowej. Okazuje się bowiem, że wiele gier powstało bezpośrednio na bazie komiksów, można zatem wyłapać ciekawe "elektroniczne perełki" odnoszące się do klasyków komiksowego gatunku.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę

Trzecia i zarazem ostatnia część została określona jako Interpretacje. Tutaj najwięcej miejsca poświęcono analizom i syntezom różnorodnych komiksów. Pod lupę zostały wzięte między innymi Bez komentarza Ivana Bruna, komiksy traktujące o Auschwitz, Logikomiks Apostolosa Doxiadisa, Christosa Harilaosa Papadimitriou i Alecosa Papadatosa czy też Hellblazer i jego forma komiksowego serialu.

Komiks i jego konteksty może okazać się lekturą zaskakującą, szczególnie dla osób, które do tej pory graficzną formę przekazu traktowały przede wszystkim jako źródło rozrywki. Naukowe podejście do tej formy przekazu poskutkowało powstaniem kilkuset stron naprawdę drobiazgowych obserwacji i wniosków, zarówno w tematach dość trywialnych, choćby takich jak wpływ komiksów na wirtualne bijatyki, jak i w kwestiach trudnych, czego przykładem sposoby ukazywania Holocaustu na komiksowych planszach. Tutaj warto nadmienić, że autorka tego tekstu, Bernadetta Matuszak-Loose, wymienia dwie strategie. Jedna z nich mówi o możliwości oddania pełni dramatu za pomocą komiksu, a druga wręcz odwrotnie, bo chociaż przez karykaturę i pewnego rodzaju trywializację bestialskich czynów można oddać hołd ofiarom tragedii, jednak w sposób znacznie mniej oczywisty niż w tym pierwszym przypadku. Wspomniany wniosek to tylko próbka tego, do jakich refleksji skłania zapoznanie się z rozważaniami z Komiksu i jego kontekstów.

Zawarte w opracowaniu teksty to typowe artykuły naukowców, którzy piszą dla konkretnej - dość wąskiej zresztą - grupy czytelników. Masa przypisów, specjalistycznych zwrotów i niekiedy bardzo głębokie analizy wymuszają na czytelniku posiadanie niemałej wiedzy praktycznie z każdego działu kultury - gier, komiksów, literatury czy filmów i seriali. Przydaje się również znajomość historii, bo i do niej niektórzy badacze niejednokrotnie się odwołują. Trzeba zaznaczyć, że nieprzyzwyczajenie do nomenklatury naukowej i stylu pisania tekstów zebranych w tym opracowaniu może w pierwszej chwili odstraszyć. Warto jednak sięgnąć po Komiks i jego konteksty, bo książka jest naprawdę cennym źródłem informacji o szeroko pojętej kulturze, a nie tylko o komiksie.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę

Obcowanie z komiksowym medium może mieć dwojaki charakter. Część odbiorców ogranicza się do poznawania komiksów w formie wydawanych albumów, nie zagłębia się w szczegóły ich powstawania czy płaszczyzny funkcjonowania w kulturze, albo nawet stroni od szerszego wnikania w poruszaną na ich planszach problematykę. Inni jednak podchodzą do tematu od drugiej strony i chcą znacząco poszerzyć swoją wiedzę na temat hobby lub też po prostu jednej z gałęzi kultury. Ci drudzy bez wahania powinni sięgnąć po Komiks i jego konteksty. Mimo iż nie jest to opracowanie przydatne dla niewprawionego czytelnika, to osoby choćby w niewielkim stopniu zaznajomione ze światem kultury z pewnością znajdą tu coś dla siebie. Intrygujące wnioski przedstawiane przez autorów zachęcają do lektury. Wyjątkowo szeroki przekrój artykułów i mnogość poruszanych w nich kwestii - od gier, poprzez filmy, aż po historię i propagandę - przemawia do wyobraźni i pozwala z innej perspektywy spojrzeć na graficzne opowieści. Wszak zasięg jednego z najmłodszych środków przekazu na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat zwiększył się znacząco.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
9.0
Ocena recenzenta
-
Ocena użytkowników
Średnia z 0 głosów
-
Twoja ocena
Mają na liście życzeń: 1
Mają w kolekcji: 0
Obecnie czytają: 0

Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: Komiks i jego konteksty
Wydawca: Instytut Kultury Popularnej
Miejsce wydania: Poznań
Data wydania: 31 lipca 2014
Liczba stron: 300
Format: A5
ISBN-10: 978-83-939707-0-4
Cena: 35,00 zł

Komentarze


Jeszcze nikt nie dodał komentarza.

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.