Insomnia - Agnieszka Tomaszewska

Fantazja, szaleństwo i bezsenność kobiety

Autor: Marcin 'Edgar Allan' Waincetel

Insomnia - Agnieszka Tomaszewska
W literackim świecie stworzonym przez Agnieszkę Tomaszewską odnaleźć możemy alternatywne rzeczywistości, podróże w czasie i przestrzeni, oraz bohaterkę, której życie tonie w szaleństwie. Całość zaś została ujęta w gatunkowej formule science fiction, powieści sensacyjnej, a także urban fantasy. Owa różnorodność jest atrakcyjnym zaproszeniem do lektury. Czy warto je przyjąć?

__________________


Insomnia to opowieść o młodej kobiecie, przez nielicznych bliskich nazywanej Naną. Nieszczęśliwej i niemal całkowicie samotnej osobie, od dzieciństwa cierpiącej na niezdefiniowane zaburzenia psychiczne. W jej codziennym życiu częste są złudzenia, spowodowane wrażliwością w dostrzeganiu niedostrzegalnego i bezsennością nasilającą efekty choroby. Nana starając się zaakceptować dolegliwości ma przeczucie, że świat w którym żyje nie zaskoczy jej już niczym pozytywnym.

Codzienna rutyna ustępuje miejsca nieprawdopodobnym wydarzeniom po spotkaniu z tajemniczymi mężczyznami w ekscentrycznych przebraniach. Umeki, Kakras, Rotar, a także Lao są właściwie nadludźmi widocznymi jedynie dla Nany. Zapewniają, że jest wyjątkowa i jako jedyna potrafi zapobiec niebezpieczeństwu zagrażającemu światu, z którego przychodzą. Pytanie, gdzie przebiega granica pomiędzy realnością, a urojeniem zostało postawione, a podróż Nany rozpoczęta.

Książka posiada niewątpliwe walory już na poziomie koncepcyjnym. Pomysł ujęcia współczesnych wielkomiejskich realiów poprzez pryzmat doświadczeń bohaterki chorej psychicznie, która jest łącznikiem pomiędzy światami równoległymi, jest atrakcyjny ze względu na jego rozwinięcie i prezentację.

Tomaszewskiej udało się stworzyć intrygującą główną bohaterkę. Wyrazista, pewna siebie, o charakterze, który kontrastuje ze stereotypem słabej niewiasty pogrążonej w wyniszczającej chorobie. Nanę scharakteryzować można jako osobę kierującą się emocjami, częściej jednak opierającą się na racjonalnym rachunku strat i korzyści. Czasami jest rozdarta pomiędzy wyborami emocjonalnymi i intelektualnymi. Dzięki temu postać zyskuje na fascynującej niejednoznaczności. Zwłaszcza, jeśli obserwujemy jej obcowanie z mężczyznami z innego świata.

Dużo miejsca poświęcono wydarzeniom sensacyjnym, takim jak pościgi, uliczne walki, czy zamachy bombowe, co czyni lekturę bardziej dynamiczną. Momenty wartkiej akcji połączone są ze scenami rodzajowymi. Najwięcej czasu poświęcono przedstawieniu relacji pomiędzy Naną, a przybyszami osobnikami, których zdolności intelektualne i technologia pozwalają przewidzieć przeszłość. Wzajemne poznanie naznaczone jest często humorem sytuacyjnym, podszytym refleksyjnością wynikającą z przedstawienia różnic pomiędzy bohaterami. Autorka sporo miejsca przeznacza na psychologię, czyniąc w to zajmujący sposób, z umiarem dawkując informacje o bohaterach.

Szczegółowe, plastyczne opisy dają nam wgląd nie tylko w świat Nany. Poczynając od detalicznego ukazywania mieszkań, ulic, poprzez głębszą charakterystykę rasy tajemniczych przybyszy. Niewątpliwym walorem jest przede wszystkim ukazanie innego świata: jego struktury społecznej i obyczajowości, a także poziomu technologicznego.

Problemem natomiast jest przesyt niektórych wątków, a w dodatku niewyczerpująca eksploatacja innych tematów, bądź brak ich uzasadnienia. Niektóre sceny są jedynie nic nie wnoszącymi przerywnikami. Ot, Nana wykonuje jedno z zadań mających odwrócić, czy zapobiec jakiemuś tragicznemu wydarzeniu, i tyle.

Autorka operuje lekkim i przyjemnym w odbiorze stylem. Łącząc ironię w wypowiedziach głównej bohaterki i bardziej wyważone, nieco patetyczne komentarze wszechwiedzącego narratora dokładniej określające sytuację, pozwala bliżej obcować z przedstawionym światem, wypełnionym sytuacjami na wskroś komicznymi, jak i dramatycznymi.

Insomnia to druga po Invocato, powieść Agnieszki Tomaszewskiej. Książka, którą można zaliczyć do jak najbardziej udanych. Drobiazgowo, ciekawie ukazany świat z oryginalną protagonistką i pomysłem spajającym różne konwencje, pozwala spędzić przy lekturze kilka bezsennych nocy.