Grobowce Atuanu - Ursula K. Le Guin
To już druga część cyklu Ziemiomorze. Tym razem główną postacią nie jest czarodziej Ged, bohater opowieści Czarnoksiężnik z Archipelagu, ale młoda dziewczyna o imieniu Tenar. Ofiarowana w wieku 6 lat na służbę Bezimiennym, pierwotnym władcom świata, zostaje uznana za kolejną inkarnację Jedynej Kapłanki Grobowców Atuanu, miejsca ich wiecznego spoczynku. Traci przez to swoją osobowość i imię, zostaje Arhą czyli "Pożartą" przez bogów, zobowiązaną do kontynuowania posługi kapłańskiej swoich poprzednich wcieleń. Jako kapłanka Bezimiennych formalnie jest najważniejszą osobą w całym Imperium Kargadu, przekazując ich wolę nawet potężnym władcom państwa. Faktycznie jednak jej prawa są ograniczane przez Kossil, żądną władzy arcykapłankę świątyni Boga-Króla, monarchy Kargadu. Mając poparcie dworu królewskiego Kossil dąży do likwidacji kultu Bezimiennych i ustanowienia, jako jedynej, religii Boga-Króla, by dzięki temu stać się najbardziej wpływową osobą w państwie. Arha, czując się zagrożona, postanawia bronić swojej pozycji i życia przed rywalką. Niespodziewanym sprzymierzeńcem okazuje się schwytany w pułapkę czarownik poszukujący cennej relikwii, którym okazuje się Ged.
Druga część nie charakteryzuje się tak wartką akcją jak pierwsza, ale nie traci przez to na wartości. W zamian istnieje gradacja napięcia, rosnąca wraz z postępem akcji. Z jednej strony mamy rozwój głównej bohaterki: od uczennicy, poznającej obowiązki kapłańskie, wykonywane w poprzednim wcieleniu, przez posiadającą pełnię władzy Jedyną Kapłankę, nadal jednak zależną i czującą respekt przed Kossil aż po dojrzałą osobę, która nie waha się przeciwstawić rywalce. Jednocześnie wraz z przebiegiem powieści potęguje się wobec Tenar negatywny stosunek arcykapłanki Boga-Króla: od szorstkości przez niechęć aż po nienawiść i chęć jej zniszczenia, kiedy Kossil czuje, że nie potrafi narzucić dziewczynie swej woli.
Powieść zadaje również pytanie o hierarchię wartości. Co jest ważniejsze: ogólnoludzkie zasady moralne: dobroć, współczucie, chęć pomagania innym czy bezwzględna konieczność wypełnienia obowiązków, związanych z wykonywanym zawodem, nawet jeśli doprowadziłyby do krzywdy innych ludzi? Przed takim dylematem staje Tenar. Po raz pierwszy, gdy musi złożyć więźniów w ofierze Bezimiennym. Po raz drugi, kiedy rozważa, co zrobić z uwięzionym Gedem, który, jako intruz, powinien także zostać zgładzony. Jest to konflikt wewnętrzny niemal jak w tragedii greckiej: każdy wybór oznacza porażkę, sprzeniewierzenie się ideałom: moralnym (przy wypełnieniu powinności i doprowadzeniu do śmierci uwięzionych), albo kapłańskim (w przypadku uratowania im życia)
Opowieść powinna być przyjemnością dla osób, zajmujących się problematyką kulturową i religijną. Autorka doskonale potrafiła połączyć zwyczaje i obrzędy, zaczerpnięte od różnych ludów, by stworzyć spójny system religijny, panujący w Atuanie i na Wyspach Kargadu. Każdorazowy proces poszukiwania Jedynej Kapłanki Bezimiennych stanowi analogię do intronizacji buddyjskiego Dalajlamy. Religia Atuanu zakłada, że po śmierci kapłanki następują poszukiwania dziewczynki, która urodziła się w noc śmierci poprzedniej Arhy, gdyż dusza zmarłej przechodzi w to nowo narodzone dziecko. Gdy dziewczynka osiąga wiek 6 lat zostaje oddana Bezimiennym, tracąc swą osobowość i zostając uznaną za kolejne wcielenie tej samej wybranki bogów. Podobnie jest z wyborem przywódcy buddyzmu tybetańskiego. Każdy Dalajlama, jak sądzą wierni, świadomie wybiera swoją kolejną inkarnację, zaś do kapłanów należy jej odnalezienie wśród chłopców, narodzonych w czasie jego śmierci, i dokonanie intronizacji. Także inne zwyczaje obrzędowe Atuanu mają swoje odniesienie w różnych kulturach. Jedynie kapłanka Bezimiennych może wchodzić pomiędzy ich Grobowce i 2 razy w roku składać ofiarę z koźlęcia przed Tronem pierwotnych władców ziemi. Podobny rytuał panował w Świątyni Jerozolimskiej, kiedy do miejsca najświętszego, siedziby samego Jahwe, mógł wchodzić, raz w roku, tylko najwyższy kapłan. Wśród obowiązków Arhy było również przekazywanie odpowiedzi Bezimiennych na pytania różnych wodzów i możnowładców Kargadu, przybywających po radę. Kapłanka wówczas pełniła rolę medium pierwotnych władców świata, udzielających, jej ustami, pouczeń, porad i poleceń. Musiała także składać w ofierze Bezimiennym przestępców, skazanych za świętokradztwo lub zdradę Boga-Króla. Pierwszy ze zwyczajów nawiązuje do Pytii, greckiej wyroczni ze świątyni Apolla w Delfach, która również przekazywała odpowiedzi boga słońca pytającym go ludziom. Drugi natomiast wiąże się z tradycją Azteków, którzy w ofierze bogom składali jeńców wojennych, aby ich krew odnawiała siły żywotne nieśmiertelnych.
Grobowce Atuanu są znakomitą powieścią, lepszą od Czarnoksiężnika.... Bardziej tajemnicza i pełna napięcia fabuła, doskonale wkomponowane elementy kulturowe jak również fragmenty, skłaniające do refleksji nad istotą dobra i zła, czynią z niej ważne dzieło literatury fantasy.
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
Druga część nie charakteryzuje się tak wartką akcją jak pierwsza, ale nie traci przez to na wartości. W zamian istnieje gradacja napięcia, rosnąca wraz z postępem akcji. Z jednej strony mamy rozwój głównej bohaterki: od uczennicy, poznającej obowiązki kapłańskie, wykonywane w poprzednim wcieleniu, przez posiadającą pełnię władzy Jedyną Kapłankę, nadal jednak zależną i czującą respekt przed Kossil aż po dojrzałą osobę, która nie waha się przeciwstawić rywalce. Jednocześnie wraz z przebiegiem powieści potęguje się wobec Tenar negatywny stosunek arcykapłanki Boga-Króla: od szorstkości przez niechęć aż po nienawiść i chęć jej zniszczenia, kiedy Kossil czuje, że nie potrafi narzucić dziewczynie swej woli.
Powieść zadaje również pytanie o hierarchię wartości. Co jest ważniejsze: ogólnoludzkie zasady moralne: dobroć, współczucie, chęć pomagania innym czy bezwzględna konieczność wypełnienia obowiązków, związanych z wykonywanym zawodem, nawet jeśli doprowadziłyby do krzywdy innych ludzi? Przed takim dylematem staje Tenar. Po raz pierwszy, gdy musi złożyć więźniów w ofierze Bezimiennym. Po raz drugi, kiedy rozważa, co zrobić z uwięzionym Gedem, który, jako intruz, powinien także zostać zgładzony. Jest to konflikt wewnętrzny niemal jak w tragedii greckiej: każdy wybór oznacza porażkę, sprzeniewierzenie się ideałom: moralnym (przy wypełnieniu powinności i doprowadzeniu do śmierci uwięzionych), albo kapłańskim (w przypadku uratowania im życia)
Opowieść powinna być przyjemnością dla osób, zajmujących się problematyką kulturową i religijną. Autorka doskonale potrafiła połączyć zwyczaje i obrzędy, zaczerpnięte od różnych ludów, by stworzyć spójny system religijny, panujący w Atuanie i na Wyspach Kargadu. Każdorazowy proces poszukiwania Jedynej Kapłanki Bezimiennych stanowi analogię do intronizacji buddyjskiego Dalajlamy. Religia Atuanu zakłada, że po śmierci kapłanki następują poszukiwania dziewczynki, która urodziła się w noc śmierci poprzedniej Arhy, gdyż dusza zmarłej przechodzi w to nowo narodzone dziecko. Gdy dziewczynka osiąga wiek 6 lat zostaje oddana Bezimiennym, tracąc swą osobowość i zostając uznaną za kolejne wcielenie tej samej wybranki bogów. Podobnie jest z wyborem przywódcy buddyzmu tybetańskiego. Każdy Dalajlama, jak sądzą wierni, świadomie wybiera swoją kolejną inkarnację, zaś do kapłanów należy jej odnalezienie wśród chłopców, narodzonych w czasie jego śmierci, i dokonanie intronizacji. Także inne zwyczaje obrzędowe Atuanu mają swoje odniesienie w różnych kulturach. Jedynie kapłanka Bezimiennych może wchodzić pomiędzy ich Grobowce i 2 razy w roku składać ofiarę z koźlęcia przed Tronem pierwotnych władców ziemi. Podobny rytuał panował w Świątyni Jerozolimskiej, kiedy do miejsca najświętszego, siedziby samego Jahwe, mógł wchodzić, raz w roku, tylko najwyższy kapłan. Wśród obowiązków Arhy było również przekazywanie odpowiedzi Bezimiennych na pytania różnych wodzów i możnowładców Kargadu, przybywających po radę. Kapłanka wówczas pełniła rolę medium pierwotnych władców świata, udzielających, jej ustami, pouczeń, porad i poleceń. Musiała także składać w ofierze Bezimiennym przestępców, skazanych za świętokradztwo lub zdradę Boga-Króla. Pierwszy ze zwyczajów nawiązuje do Pytii, greckiej wyroczni ze świątyni Apolla w Delfach, która również przekazywała odpowiedzi boga słońca pytającym go ludziom. Drugi natomiast wiąże się z tradycją Azteków, którzy w ofierze bogom składali jeńców wojennych, aby ich krew odnawiała siły żywotne nieśmiertelnych.
Grobowce Atuanu są znakomitą powieścią, lepszą od Czarnoksiężnika.... Bardziej tajemnicza i pełna napięcia fabuła, doskonale wkomponowane elementy kulturowe jak również fragmenty, skłaniające do refleksji nad istotą dobra i zła, czynią z niej ważne dzieło literatury fantasy.
Mają na liście życzeń: 0
Mają w kolekcji: 8
Obecnie czytają: 0
Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Mają w kolekcji: 8
Obecnie czytają: 0
Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: Grobowce Atuanu (The Tombs of Atuan)
Cykl: Ziemiomorze
Tom: 2
Autor: Ursula K. Le Guin
Tłumaczenie: Piotr W. Cholewa
Wydawca: Książnica
Miejsce wydania: Katowice
Data wydania: 26 lutego 2007
Liczba stron: 224
Oprawa: miękka
Format: 110 × 175 mm
Seria wydawnicza: Książnica kieszonkowa
ISBN-13: 978-83-25000-35-6
Cena: 15,00 zł
Cykl: Ziemiomorze
Tom: 2
Autor: Ursula K. Le Guin
Tłumaczenie: Piotr W. Cholewa
Wydawca: Książnica
Miejsce wydania: Katowice
Data wydania: 26 lutego 2007
Liczba stron: 224
Oprawa: miękka
Format: 110 × 175 mm
Seria wydawnicza: Książnica kieszonkowa
ISBN-13: 978-83-25000-35-6
Cena: 15,00 zł