Coś mocniejszego - Rafał A. Ziemkiewicz

Kiedy wziąłem do ręki zbiór opowiadań Rafała Ziemkiewicza, pierwszą rzeczą, na którą zwróciłem uwagę był element okładki z napisem “dzieła zebrane”. Dotychczas znałem Ziemkiewicza, głównie z komentarzy politycznych, więc ucieszyłem się z możliwości poznania wyboru jego najlepszej prozy. Spodziewałem się silnej dawki prawicowych komentarzy na temat sytuacji w Polsce, polanej fantastycznym sosem. Obawiałem się również, że owego sosu będzie trochę za mało, a jednak autor mile mnie rozczarował.

Wstęp do tego zbioru napisał Maciej Parowski, wieloletni redaktor naczelny miesięcznika Nowa Fantastyka, który już od dłuższego czasu regularnie się z Ziemkiewiczem kłóci. Tekst redaktora Parowskiego jest ciekawy, choć w pewnym momencie ociera się o nachalne przydawanie chwały wieloletniemu przeciwnikowi. Dzięki temu wprowadzeniu już od samego początku możemy się nastawić na wzmożoną obecność proprawicowych komentarzy, co jednym może przeszkadzać (drugim zaś nie) bo poprawdzie, właśnie umiejętność umiejscawiania nadnaturalnych elementów w zdegenerowanej córce Okrągłego Stołu, III Rzeczypospolitej, czyni Ziemkiewicza oryginalnym.

Książka dzieli się na trzy główne części. Ów podział jest usprawiedliwiony klimatem i tematyką opowiadań. Zaczyna się od cyklu Żadnych marzeń, w którym najwięcej znajdziemy zjadliwej krytyki tego, co zaczęło się dziać w Polsce po 1989 roku. Szczególnie zapadło mi w pamięć otwierające antologię opowiadanie Żywa gotówka, które przedstawia nieco odstające od normalności wyjaśnienie mechanizmów rządzących transakcjami giełdowymi na całym świecie. Warto też zwrócić uwagę na tytułowe Coś mocniejszego.

Druga część książki to Czerwone dywany, odmierzony krok, w której autor przedstawia nieco alternatywne wersje historii Europy. Na starcie czytelnik otrzymuje, legendarną już, Jawnogrzesznicę. Świat, w którym toczy się jej akcja to mroczne spełnienie marzeń religijnych dewotek. Ziemkiewicz w opisach owego uniwersum dochodzi czasem do groteski nie niwelując w ten sposób grozy całości. Wartość samej fabuły jest bezapelacyjna. Niestety, potem już nie jest aż tak dobrze. Kolejne opowiadania prezentują już coraz słabszy poziom - wybija się tu jedynie Niezły. Jest to doskonała spowiedź złoczyńcy.

Ostatni dział zwie się Szybki montaż. Autor pokazuje w nim pazur twórcy horrorów. Tutaj właśnie znajdziemy tekst zatytułowany Tańczący mnich, który jest jak dla mnie jednym z najlepszych polskich opowiadań grozy w ogóle. Na ten majstersztyk składają się - świetnie ukazana atmosfera wojny wietnamskiej, dobra narracja i ciekawy pomysł. Nienajgorsze jest również Bejbiś^TM, które w świetny sposób wykorzystuje motyw słodkiego bobasa, często traktowanego jak nie posiadającą uczuć maskotkę. Rafał Ziemkiewicz świetnie sobie radzi z horrorami. Czytając historie z ostatniego działu często wpadałem w stan niepewności, a nawet przelotnego strachu.

Niewątpliwie warto się zapoznać z tą pozycją. Rafał A. Ziemkiwicz jest jedną z gwiazd polskiego świata fantastyki, chociaż ostatnimi czasami więcej go widać jako publicystę politycznego, niż pisarza. Coś mocniejszego pomimo bardzo zróżnicowanego poziomu opowiadań to kawał porządnej literatury. Teksty nudne, które musiałem doczytać z przymusu można policzyć na palcach jednej ręki, a książka mieści w sobie aż dwadzieścia przypowieści.

To nie jest klasyczna literatura fantastyczna. To jest coś mocniejszego. Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę