Niezależne gry fabularne - Indie RPG

Wyjaśnienie, czym są Indie RPG, czyli "gry niezależne", należy zacząć od rozwiania pewnych mitów - mianowicie gry Indie są często mylone z przedstawicielami tak zwanej "nowej fali RPG". Nowa Fala (ang. New Style) była eksperymentem (zakończonym moim zdaniem klapą), który miał za zadanie rozpocząć rewolucję w grach fabularnych. Jej założenia obejmowały zabawę z formą RPG (takie jak gra bez Mistrza Gry, gra korespondencyjna), której celem było odejście od utartych schematów. Rezultatem było kilka bardziej (Violence, Puppetland, De Profundis) lub mniej (Pantheon) udanych eksperymentów, po czym "nowa fala" umarła. Polscy gracze znają gry Nowej Fali dzięki wydawnictwu Portal, które wydało kilka rodzimych tytułów: między innymi wspomniane wyżej De Profundis, Frankenstein Faktoria oraz przetłumaczyło Niewiarygodne Podróże i Zadziwiające Przygody Barona Münchausena pierwotnie opublikowane na zachodzie przez Hogshead Publishing. W tym miejscu trzeba by zdefiniować, co właściwie oznacza w tym przypadku "niezależny" (od angielskiego indie - independent: niezależny). Według definicji zaczerpniętej z forum Forge, o którym niżej, jedynym kryterium świadczącym o "niezależności" danej gry jest to, że wszystkie prawa do niej pozostają w posiadaniu i gestii jej autora bądź autorów. Jeżeli samemu wydajesz grę, którą napisałeś, decydujesz o jej losie, posiadasz do niej wszystkie prawa oraz nie liczysz na jakiś większy zysk z tym przedsięwzięciem związany (no, może poza zwrotem kosztów produkcji), to śmiało możesz zaliczyć siebie do niezależnych wydawców (oczywiście jest to pewne uproszczenie, ale tak to mniej więcej wygląda). Za formalny początek ruchu indie w grach fabularnych uważa sie uruchomienie w 2001 roku forum dyskusyjnego Forge, którego celem było i jest promowanie tego typu gier. Założycielami forum byli Clinton R. Nixon oraz Ron Edwards (twórca teorii GNS). Forum powołano do życia celem dyskutowania, promowania oraz tworzenia tak zwanych gier "niezależnych". Często można napotkać opinie, że gry niezależne to najczęściej "jednostrzałówki", niewarte większego zachodu "eksperymenty" i tym podobne "wynalazki". Oczywiście każdy ma prawo do własnego zdania, ale warto najpierw zapoznać się ze spektrum gier uważanym za Indie, zanim wyda się pochopną opinię. Zgodzę się, że do większości produktów tego typu nie są planowane dodatki (zwykle wszystkie informacje potrzebne do gry zawarte są w jednym podręczniku). Nie mają one też dokładnie przedstawionego i opisanego w suplementach świata oraz często skupiają się na jednym aspekcie rozgrywki, "ograniczając" w ten sposób graczy oraz MG. Nie mylmy jednak gier niezależnych z "autorkami". Gry niezależne mają (przynajmniej w zamierzeniu) się sprzedać, systemy autorskie natomiast są głównie tworzone dla samej sztuki tworzenia.

Na przykład w grze "My Life With Master" gracze wcielają się w sługi szalonego naukowca. Mechanika gry koncentruje się na ich postaciach oraz konfliktach między nimi i ich obłąkanym panem, ułatwiając uzyskanie nastroju rodem z gotyckiego horroru. Jednak ze względu na jej zawężenie trudno będzie w tej grze zagrać w inny od proponowanego przez autorów sposób.

Jest to wynik postawy niezależnych twórców, którzy w swoich grach proponują przede wszystkim zmianę sposobu gry, a nie nowy świat czy konwencję. Dlatego w systemach Indie ważną rolę pełnią zasady opisujące nie tylko metody rozstrzygania konfliktów w grze, ale też to, jak ma przebiegać sama sesja, czy też komu przysługuje w danym momencie prawo do narracji. Podejście twórców Indie RPG wynika z chęci oderwania się od panujących na rynku RPG schematów. Przyjętym standardem jest, że najpierw pojawia się podręcznik podstawowy, a następnie, w określonych odstępach czasu, wychodzą przygody, podręczniki opisujące kolejne fragmenty świata albo rozszerzenia zasad. Jak wcześniej wspominałem, głównym priorytetem twórców gier Indie nie jest chęć zysku, lecz zaprezentowanie (drukiem, bądź w formie PDF) swojego pomysłu na grę: ukazanie alternatywnego podejścia do "ogranych schematów", zmiana sposobu gry, lub też eksplorowanie jakiegoś elementu settingu albo konwencji. Co do samych gier, znajdziemy wśród nich takie tematy, jak:

• fantasy pełną gębą: Burning Wheel, Conspiracy of Shadows, The Shadow of Yesterday, Paladin, Legends of Alyria;
• fantasy z przymrużeniem oka: Trollbabe, Elfs, Donjon, Barbaren, Eldritch Ass Kicking;
• science-fiction/cyberpunk: Burning Empires, A-State, Lacuna, Nine Worlds;
• horror: Inspecters, The Farm, Sorcerer, The Shab-al-Hiri Roach, My Life With Master;
• western: Dust Devils, Dogs in the Vineyard;
• superbohaterowie: With Great Power, Capes;
• oraz takie "eksperymenty" jak: Primetime Adventures (serial telewizyjny), Kayfabe (wrestling), Polaris (czysto narracyjna gra o odchodzących w niepamięć rycerzach) lub Universalis (tworzenie i granie we wszechświecie "konstruowanym na żywo" podczas gry).

Oczywiście powyższa lista to jedynie czubek góry lodowej. Gry Indie rozpowszechniane są we wszystkich dostępnych aktualnie mediach, począwszy od plików PDF, bindowanych wydruków z domowych drukarek, przez alternatywy dostępne aktualnie w internecie lulu.com, printondemand.com, aż po klasyczny druk w drukarni. Dla mnie osobiście Indie oznacza całkowitą swobodę autora, niezależność od wahań rynku, widzimisię wydawców, oczekiwań dystrybutorów oraz planów wydawniczych. To pełna kreatywna wolność: autor gry sam decyduje o tym, co znajdzie się w grze, począwszy od pierwszego akapitu, poprzez rozwiązania mechaniczne, a na ilustracjach oraz składzie zakończywszy. Gier niezależnych na próżno szukać na półkach sklepów z grami fabularnymi. Dzieje się tak, ponieważ twórcy unikają "głównych kanałów dystrybucji". Koszt druku niskonakładowych gier jest o wiele wyższy niż produktu mainstreamowego i autorów po prostu nie stać na płacenie marży, którą ustala dystrybutor. Taka sytuacja sprawiła, że twórcy gier niezależnych albo sprzedają swoje gry poprzez własną stronę internetową, albo szukają alternatywnych kanałów dystrybucji, specjalizujących się w rozprowadzaniu gier właśnie takiego typu. Oprócz znanych wszystkim sklepów z ofertą produktów w postaci plików PDF (DriveThruRPG, RPG Now Edge), istnieją dwie niezależne firmy zajmujące się sprzedażą bezpośrednią. Key20 Jasona Valore oraz Indie Press Revolution Brenanna Taylora. Pierwsza z nich ma w ofercie bardzo szeroką gamę gier, od planszowych i fabularnych zaczynając, a na bitewnych i karcianych kończąc. Brennan z kolei zajmuje się jedynie dystrybucją gier RPG. Dodatkowo pobierają bardzo niskie marże od sprzedawanych produktów, jednocześnie zapewniając wsparcie w postaci reklamy w prasie i w sieci, promocję oraz sprzedaż gier na konwentach. Są to rzeczy, na które (jak łatwo można sobie wyobrazić) niezależny wydawca - nie nastawiony na zysk - po prostu nie może sobie ze względów finansowych pozwolić. Ten artykuł to jedynie wstęp do obszernego zagadnienia, jakim jest Indie RPG. W przyszłości postaramy się przedstawić najbardziej interesujące gry niezależnych wydawców oraz będziemy informować o zapowiedziach i nowościach wydawniczych. Uwagi i uzupełnienia: Termin Indie RPG odnosi się przede wszystkim do produkcji wydawanych w USA, ale nie tylko: zapowiedziana jest już niemiecka produkcja RPG typu Indie zatytułowana Barbaren. POD - print on demand; usługa świadczona przez małe drukarnie cyfrowe. Pozwala na druk publikacji o bardzo niskich nakładach (zwykła drukarnia offsetowa najczęściej nie bierze zleceń poniżej 1000-1500 sztuk). POD pozwala na druk nawet jednego egzemplarza książki. Przykładem polskiego serwisu oferującego usługę POD jest serwis Wyczerpane.pl. www.lulu.com - strona podobna w swym założeniu do księgarni internetowej. Różnica polega na tym, że po złożeniu zamówienia przez klienta pozycja zostaje wydrukowana w technice POD, a następnie wysłana. Jest to doskonałe rozwiązanie dla tych, którzy nie spodziewają się wielkich zamówień oraz nie dysponują miejscem na składowanie wydrukowanego produktu (lub nie chcą zajmować się dystrybucją). Linki do gier Indie wymienionych w artykule: Fantasy:

• Burning Wheel
• Conspiracy of Shadows
• Shadow of Yesterday
• Paladin
• Legends of Alyria

Fantasy z przymrużeniem oka:

• Trollbabe
• Elfs
• Donjon
• Eldritch Ass Kicking

Science-fiction/cyberpunk:

• Burning Empires
• A-State
• Lacuna
• Nine Worlds

Horror:

• Inspecters
• The Farm
• Sorcerer
• The Shab-al-Hiri Roach
• My Life With Master

Western:

• Dust Devils
• Dogs in the Vineyard

Superbohaterowie:

• With Great Power
• Capes

Inne:

• Primetime Adventures
• Kayfabe
• Polaris
• Universalis

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę