Tytulatura Calimshanu

Słów kilka o Calishyckim zboczeniu

Autor: Wojciech 'amnezjusz' Wein

Tytuły, tytuły, tytuły... Oszaleć od nich można!

- Vaasański ambasador po wysłuchaniu kolejnego tasiemcowego tytułu ważnego urzędnika.

Tytuły w Calimshanie pełnią niezwykle ważną funkcję. Zdobywane, dziedziczone lub otrzymywane są wyznacznikiem statusu, często odzwierciedlając pozycje społeczną. Występują już wewnątrz zwykłych rodzin, gdzie służą głównie do identyfikacji i ukazania respektu dla starszych. Od przedstawicieli niższych klas - rzemieślników oraz kupców - rozpoczynają się tytuły wskazujące jakie miejsce w społeczeństwie zajmuje dana osoba. Zazwyczaj rangi te ograniczają się do dość krótkich tytułów, jednakże w przypadkach wysoko postawionych szlachciców pełne tytuły są bardzo długie i zagmatwane. Calishyci przywiązują ogromną wagę do tytułów oraz statusu, dlatego nieprawidłowo wypowiadając czyjeś imię bądź tytuł możemy ściągnąć na siebie niebywałe kłopoty.

Tytuły i rangi

Poniżej, w kolejności od najniższego do najwyższego przedstawiam wszystkie poznane przeze mnie tytuły, dzieląc je jednocześnie na kilka grup (ha, widać, że mnie też udziela się Calishycka mania dzielenia wszystkiego na grupy):

Wojskowi:

Piechota:
Askar - Żołnierz (każdy)
Musar - Sierżant
Chawal - Porucznik
Saref - Setnik
Yuzas - Kapitan
Shyk - Major
Enhir - Trybun
Mumijn - Podpułkownik
Balak - Pułkownik
Qayadin - Generał

Flota:
Amhir - Komandor
Rysal - Kapitan okrętu
Ralbahr - Admirał

Urzędnicy państwowi:

Vizar - Kanclerz
Pasha - Mistrz Gildii, przywódca organizacji/klanu
Sabbalad - Burmistrz
Nazir - Prefekt
Satrap - Namiestnik
Hakkam - Gubernator

Szlachta:

Djawal - Rycerz, szlachcic
Syl - Przywódca, lider
Druzir - Dzielnicowy
Massatyr - Baron
Ruais - Hrabia
Yshah - Książę
Ynamalik - Królewicz
Sułtan - Książę (dziedzic)
Kalif - Król
Qysar - Cesarz

Przykłady tytułów: Obecny władca Calimshanu jest znany jako pasza Calimportu a to z racji tego, że jego siedziba znajduje się w tym mieście. Pełny jego tytuł brzmi natomiast Syl-Pasza wszystkich Paszów, Syl-Sabbalad Sabbaladów, Syl-Ralbarh Floty, Syl- Qayadin wszystkich Armii, Syl-Sułtan Miast, Kalif Naszego Ludu, Jego Wysokość Ralan al Pesarkhal Calimshanu. Prostszym przykładem jest vizar Santad al Khalen, doradca syl-paszy noszący tytuł Syl-Vizar Vizarów.

Annuv

W czasie mego pobytu w Calimporcie zauważyłem, że wśród szlachty oraz klasy rządzącej bardzo popularne jest używanie ręcznej gestykulatury zwanej annuv. Pojawia się on przeważnie w czasie spotkań osobistych. Każde jego użycie odbierane jest jako wyraz wielkiego szacunku jakim darzy się daną osobę. Czym dokładnie jest annuv? Otóż, gdy podczas spotkania jeden z rozmówców mówi o kimś z wyższą pozycją (posiadającą wyższy tytuł) zazwyczaj wykonuje annuv - na wysokości serca łączy czubki palców lewej ręki i obraca je tyle razy o ile tytułów przewyższa go osoba o której mówi [przykładowo: vizar mówiący o synu kalifa powinien wykonać cztery obroty dłonią]. Należy pamiętać, że wykonywanie annuvu nie jest obowiązkowe, jednak należy pamiętać, że wykonując go nie można popełnić błędu, wykonując mniej obrotów, ponieważ jest to uważane za jedną z największych możliwych zniewag.

Tytuły używane na co dzień

Calishyci używają wielu różnych zwrotów na określenie płci, pochodzenia czy zawodu rozmówcy. Do osób o wyższym statusie i bogactwie należy zwracać się odpowiednio tabarif (w stosunku do mężczyzn) oraz tabarifa (w stosunku do kobiet) co znaczy "szanowny nieznajomy"; do osób o niższym statusie powinno zwracać się rafayam oraz rafayar co znaczy "podniosły panie/pani". We wszystkich Imperiach Lśniącego Morza istnieją również osobne określenia dla czarodziejów (alimarif - "uczony nieznajomy"), wojowników (sadidrif - "potężny nieznajomy") oraz złodziejów (w tym przypadku spotykamy się z dwoma zwrotami: muzha-dahyarif - "podejrzana osoba która nie należy" (prawdopodobnie chodzi o nieprzynależność do społeczeństwa/życie na uboczu, w cieniu) oraz tamramujah - "chciwy intruz". Osoby, które nie zasługują na szacunek lub w których krwi nie płynie Calishycka krew, są pogardliwie nazywane gharab co znaczy po prostu "cudzoziemiec".


Zebrał i opracował Syl-Pasza Skrybów z Proskur, Ezjusz z Amnu

Bibliografia:
Empires of the Shining Sea - Steven E. Schend, Dale Donovan - TSR, 1998