Cienista Dolina - Richard Awlinson

Storyline Zapomnianych Krain został nieco zaniedbany przez polskiego wydawcę powieści związanych z tym settingiem. Chcąc poznać głębiej historię Faerunu, potencjalny czytelnik ograniczony jest właściwie tylko do Powrotu Arcymagów Troya Denninga i Trylogii Awatarów autorstwa Richarda Awlinsona. Pod tym ostatnim, fikcyjnym zresztą nazwiskiem kryją się doskonale znane każdemu fanowi powieści spod egidy Zapomnianych Krain nazwiska. To Scott Ciencin, Troy Denning i James Lowder, osłonięci właśnie takim pseudonimem, zdecydowali się stworzyć cykl, którego pierwszy tom nosi tytuł Cienista Dolina.

Książka rozpoczyna się naprawdę mocnym uderzeniem. Oto Lord Ao, najwyższy byt i stwórca, zwołuje cały panteon Faerunu, by znaleźć winnych kradzieży Tablic Przeznaczenia. Za to ostateczne wykroczenie wszyscy bogowie z wyjątkiem Helma - boga strażników, zostają strąceni na Plan Materialny i zmuszeni do przyjęcia formy awatarów. W śmiertelnych postaciach mają przemierzać Krainy, póki Tablice się nie odnajdą, a oni sami nie docenią wszystkich możliwości, które tak beztrosko zaprzepaścili.

Zstąpienie bogów nie pozostaje bez wpływu na życie śmiertelników. Magia, zarówno kapłańska, jak i ta dostępna czarodziejom, wariuje. Staje się niestabilna i nieprzewidywalna. Z pozoru najmniej skomplikowane sztuczki powodują niekontrolowane wybuchy i transformacje, często kosztując życie nieostrożnego maga. Kapłani cierpią za to na całkowite odcięcie od domen wyznawanych bogów, a co za tym idzie - na całkowitą niemożność operowania zaklęciami. Wyjątkiem są tylko akolici przebywający w bezpośrednim otoczeniu awatarów bogów. W samym środku tego chaosu Cyric, Kelemvor, Adon i Midnight - czwórka bohaterów z konieczności tworząca jedną drużynę - stają przed zadaniem odnalezienia pewnej tajemniczej "pani" w zamian za hojne wynagrodzenie. Nie zdają sobie sprawy, że wykonywana przez nich misja na zawsze odmieni przyszłość Faerunu.

Czas Niepokojów to wdzięczny temat na powieść. W Krainach dzieje się dużo i intensywnie, więc autorzy mają niejako ułatwione zadanie. Globalna zawierucha, jaką staje się strącenie bogów, daje nieskończenie wiele możliwości. Trójka autorów całkiem nieźle sobie poradziła. Powieść czyta się szybko, bawić może wyszukiwanie kolejnych zmian, jakie zachodzą w Krainach na skutek zanegowania sił, które spajały wiele społeczeństw i stały się nieodzowną częścią życia szarego człowieka (vide magiczne leczenie). Powieści brakuje jednak tego "czegoś". Zabrakło ducha przygody, który przepaja wiele historii spod znaku Zapomnianych Krain. Obserwując kolejne etapy podróży czwórki bohaterów nie jesteśmy w stanie dostrzec racjonalnej motywacji kierującej ich poczynaniami. Owszem, muszą odnaleźć rzeczone Tablice, ale w pewnym momencie dojść można do zaskakującej konkluzji: "po co?". To zdecydowanie największa wada tej powieści.

Podsumujmy. Z jednej strony mamy historię Krain dziejącą się niejako na naszych oczach. Czas Niepokojów zmienił na zawsze oblicze Faerunu oraz bogów wędrujących miedzy śmiertelnikami. Z drugiej strony, Cienista Dolina to sprawnie napisana, poprawna językowo (brawa dla korekty!) i wewnętrznie spójna powieść, pozbawiona jednak "miodności" - tajemniczego czynnika nie pozwalającego na oderwanie się od lektury. W świetle takich faktów nie pozostaje mi nic innego, jak przyznanie tej pozycji trójki w skali szkolnej.