Szklany szpon - Eugeniusz Dębski

Wydawnictwo Fabryka Słów co rusz wypuszcza na rynek kolejne zbiory opowiadań, mające charakter zarówno tematyczny (vide: Małodobry czy Demony), jak i zawierające teksty jednego autora (Zapach szkła Andrzeja Ziemiańskiego i Księga jesiennych demonów Jarosława Grzędowicza). Taka polityka wydawnicza Fabryki daje czytelnikowi niepowtarzalną szansę porównania warsztatu najlepszych polskich twórców fantastyki. Jedna, wspólna forma literacka - opowiadanie - znacznie ułatwia wyrobienie sobie zdania o każdym z nich i, co ważniejsze, pozwala na wytypowanie tego, który nam najbardziej odpowiada. Ostatnio do stawki dołączył sam Eugeniusz Dębski wraz ze swoim Szklanym Szponem.

Autor już w pierwszych słowach prologu stwierdza, że "czy to się autorowi podoba czy nie - odkryć się musi", a być dobrym pisarzem to znaczy stać się w jakimś stopniu ekshibicjonistą. Patrząc na historie, jakie w tej książce nam zaprezentowano, można odnieść wrażenie, że tym razem Dębski chce pokazać czytelnikowi tą ciemniejszą stronę swojego jestestwa. W Szklanym szponie opowieści zdolnych rozśmieszyć czytelnika jest jak na lekarstwo. Właściwie tylko Tragifarsa dla bezrobotnych i Co za day! kwalifikują się do kategorii "śmiesznych" i pozbawionych, tak charakterystycznego dla tego zbiorku, pesymistycznego wydźwięku. Obydwa utwory prezentują polską rzeczywistość, piętnując ułomności dręczące naszą nację od wieków. Pozostałe opowiadania to już inny świat. Żarliwy miłośnik kobiet - niemalże pornografia połączona z zaskakującym zakończeniem, przymiotnik "żarliwy" jest w tytule jak najbardziej konieczny. Magicbox z podwójnie zwertyfikowaną powierzchnią roboczą - obraz zakłamanej rzeczywistości rodem z Matrixa. Z kolei Furta mroku to nastrojowa, gotycka opowieść o poszukiwaniu celu w życiu, gdy wszystko się już osiągnęło. Smoczy duch zaś przedstawia pozornie banalną historię o wyprawie w celu upolowania rzeczonego smoka. Jednak nic u Eugeniusza Dębskiego nie jest takim, jakim się nam wydaje.

Na osobną uwagę zasługują jednakże dwa opowiadania, będące perełkami w zbiorku. Manipulacja Poncjusza Piłata to nawiązanie do Mistrza i Małgorzaty Michała Bułhakowa, ukazujące dalsze losy prokuratora Judei i grupy wysokich żydowskich kapłanów odpowiedzialnych za śmierć niejakiego Jeszui. Na podziw zasługuje odwaga autora do zmierzenia się z symboliką dzieła, bądź co bądź, wyjątkowego i zaliczanego do grona najwybitniejszych w historii literatury.

Druga z "perełek" to Mizerna dola jaszczurki bojowej, czyli moja zepsuta wojna. Wydawać by się mogło, że to kolejna prosta historyjka o ciężkiej doli żołnierza, zmuszonego do bezczynności. Nic bardziej mylnego. Po bardzo ciekawym początku, wypełnionym opisami najróżniejszych gadżetów, w jakie żołnierz przyszłości może zostać wyposażony, następuje całkowicie zaskakujący zwrot akcji - przybywa ekipa b… No właśnie - wojna nabiera od tego momentu całkowicie innego wymiaru dla Owena Yeatesa - głównego bohatera opowiadania. Sam autor przyznaje się, że jest to jego alter ego. Zakończenie to już majstersztyk i potwierdzenie wielkiego kunsztu Eugeniusza Dębskiego. Ja osobiście oniemiałem i przeczytałem całość raz jeszcze. Szczerze polecam Mizerną dolę...

Nie ma jednak róży bez kolców. Służące za tytuł zbiorku opowiadanie Szklany szpon jest najsłabsze. Bez wyrazu, bezpłciowe i niezbyt zaskakujące swoją puentą. Dziwi fakt, że zostało umieszczone jako pierwsze i straszy swym tytułem z okładki książki.

Fabryka Słów zawsze przykładała się do jakości wydania. Również w przypadku Szklanego szponu nie uświadczysz ani literówek, ani błędów interpunkcyjnych. Matowa okładka z charakterystycznymi dla tego wydawnictwa błyszczącymi dodatkami, sprawia miłe wrażenie, pomimo faktu, że jest miękka, co znacznie zmniejsza żywotność całości. Ogólnie rzecz biorąc - dobra robota.

Większość z opowiadań zamieszczonych w zbiorze pod tytułem Szklany szpon, wedle słów samego Eugeniusza Dębskiego, zostało już wcześniej opublikowane w czasopiśmie Feniks. Dobrze się stało, że zapadła decyzja o zebraniu ich w jedną pozycję. Dzięki temu nie ominęła mnie szansa zapoznania się z kawałkiem solidnej literatury. Z czystym sumieniem daję pięć na sześć i szczerze polecam. Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę