Operacja Pętla - Vladimir Wolff

Historie alternatywne – zwłaszcza te dotyczące II wojny światowej – cieszą się rosnącą popularnością w naszym kraju. Lepsze i gorsze, w większym lub mniejszym stopniu oparte na faktach i dokumentach – scenariusze potencjalnego rozwoju konfliktu rozważane są przez coraz większą liczbę pisarzy. Twórczość Vladimira Wolffa wyróżnia się na ich tle specyficznym sposobem oddania faktów, który sprawia, że opisywany przez niego bieg wydarzeń wydaje się bardzo prawdopodobny. Nie inaczej jest w przypadku powieści Operacja Pętla.



Wyobraźmy sobie zatem, że wojna, będąca zarzewiem światowego konfliktu, wybucha nie w dobrze nam znanym 1939 roku, ale w 1941 i to na wschodzie. Polska, zaatakowana przez Armię Czerwoną, broni się całkiem nieźle. Ma wszelkie szanse na odparcie wroga, podobnie jak stało się to dwie dekady wcześniej. Jesteśmy przygotowani, jesteśmy wystarczająco dobrze uzbrojeni, a nasz wywiad należy do najlepszych na świecie. Tylko porozumienie pomiędzy Związkiem Radzieckim a III Rzeszą może sprawić, że znajdziemy się w śmiertelnym niebezpieczeństwie i w efekcie przegramy. Czy dojdzie do ocieplenia relacji pomiędzy dwoma wielkimi wrogami ideologicznymi?

Operacja Pętla to druga część opowieści o alternatywnej II wojnie światowej. Równie dobrze można jednak czytać tę książkę, nie znając wcześniejszej. Szybko bowiem zorientujemy się w głównej koncepcji autora, a sama akcja nie stanowi jedynie zwykłego rozwinięcia poprzednich wydarzeń. Tym razem Wolff położył nacisk na wojnę na morzu. Panowanie nad Bałtykiem miało ogromne znaczenie dla obu walczących stron, z wielu różnych względów.

Wojna morska rządzi się swoimi prawami – to prawda dość banalna. W XX wieku nastąpił rozwój walki na morzach i oceanach, jakiego próżno szukać w dziejach. Powstanie nowoczesnych łodzi podwodnych i samolotów znacząco zmieniło reguły gry. W swoich opisach morskich bitew i potyczek Wolff wykorzystał wszystko to, co wiemy o istocie tego rodzaju działań wojennych z dokumentów historycznych epoki, a całość broni się zaskakująco dobrze. Odbiorca ani przez chwilę nie odczuwa, że owe opisy są sztuczne, a wydarzenia mało prawdopodobne.

Wolff pisze oszczędnie, zawierając wszystkie informacje w krótkich, prawie że żołnierskich zdaniach. Robi to w sposób wręcz naturalny, dzięki czemu jest w stanie zawładnąć umysłem czytelnika bez reszty. Czyta się jego książkę tak, jakby słuchało się zajmującej opowieści człowieka siedzącego tuż obok. W efekcie bardzo trudno oderwać się od lektury. Trudno również oprzeć się wrażeniu, że w swojej dziedzinie pisarz ten wyrasta na prawdziwą gwiazdę pierwszej wielkości.

Jeśli chodzi o warstwę historyczną, o czym wspomniałem na wstępie, Wolff przygotowany jest wręcz perfekcyjnie. Nie ma u niego rzeczy przypadkowych, co świadczy o dogłębnym przestudiowaniu odpowiednich materiałów. Zainteresowany czytelnik znajdzie na końcu książki posłowie, wyjaśniające pewne pomysły i odsyłające do bardzo ciekawych prac z zakresu historii tamtego okresu. Wszystko to razem wzięte sprawia, że przyjemność płynąca z lektury zostaje na dłużej, zachęcając do dalszych poszukiwań i wynikających z nich prób samodzielnej konfrontacji z założeniami autora. Tym sposobem odbiorca wyrobi sobie własny pogląd na to, jak hipotetycznie mogły potoczyć się sprawy.

Wpisane w historyczne realia losy zwykłych żołnierzy również przedstawiają wysoki poziom literacki. Postaci są pełnokrwiste, nawet jeśli zarysowane jedynie szkicowo. Wkręceni – chcąc nie chcąc – w tryby wielkiej historii, próbują przetrwać, nie zapominając ani na chwilę o ciągłej konieczności wyboru pomiędzy postawą patriotycznej miłości do ojczyzny a własnym życiem, często stawianym na szali. I nierzadko dokonują tych wyborów na przekór instynktowi przetrwania.

Operacja Pętla to książka, która sprawia, że po lekturze pozostaje niedosyt. Czytelnik wie, że to już koniec świetnej przygody i jednocześnie trudno mu się z tym pogodzić. Zwyczajnie potrzebuje więcej. Na szczęście podobno następna część to jedynie kwestia czasu. Pozostaje mieć nadzieję, że niedługiego.
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę