» Recenzje » Niezwyciężony (audiobook) - Stanisław Lem

Niezwyciężony (audiobook) - Stanisław Lem


wersja do druku

Człowiek pokonany przez maszynę

Redakcja: Tomasz 'earl' Koziełło

Niezwyciężony (audiobook) - Stanisław Lem
Czy fantastyka naukowa sprawdza się jako audiobook? Blade Runner w reżyserii Krzysztofa Czeczota pokazywał, że odpowiedź na to pytanie brzmi: tak, jak najbardziej! Niedługo trzeba było czekać na jej potwierdzenie. Oto ono – Niezwyciężony w reżyserii Grzegorza Pawlaka, kolejne wyśmienite słuchowisko science fiction.

________________________


Niezwyciężony ląduje na Regis III. Został wysłany na misję ratunkową – z Kondorem, innym krążownikiem wysłanym na tę planetę, utracono łączność. Zadaniem załogi jest odkrycie przyczyn tej niepokojącej ciszy i odszukanie statku. To drugie, o dziwo, udaje im się wykonać całkiem szybko. Jednak prawda o zagładzie Kondora jest dużo trudniejsza do odkrycia – i dużo mroczniejsza niż ktokolwiek mógłby się spodziewać.

Niezwyciężony to powieść niezwykła pod co najmniej kilkoma względami. Po pierwsze – to najprawdziwszy horror science fiction. Trudno w to uwierzyć, kiedy wziąć pod uwagę fakt, że Stanisław Lem kojarzony jest głównie z przewrotną, nietypową fantastyką naukową. Chwila refleksji wystarczy jednak, aby spojrzeć na tę sprawę z całkiem innej perspektywy – bo czymże była prawie pięćdziesiąt lat temu kosmiczna powieść grozy, jeśli nie oryginalnym eksperymentem? Ten doskonały tekst powstał przed Obcym – a reprezentuje podobną konwencję. Godne podkreślenia jest to, iż Niezwyciężony nie zestarzał się ani trochę. Twórczości Stanisława Lema często zarzuca się, że jest zbyt mocno zakotwiczona w czasach współczesnych autorowi, że zbyt dużo w niej cyrkli i kalkulatorów, a za mało komputerów. W recenzowanej powieści nie ma mowy o tym problemie – sterowanych przez elektronowe mózgi maszyn nie powstydziliby się dzisiejsi twórcy science fiction, a opis starcia jednej z nich z tajemniczymi mieszkańcami Regis III to absolutny majstersztyk. W dodatku, jak to u Lema, wyjątkowo mocna jest strona koncepcyjna książki. Martwa ewolucja i nekrosfera to pomysły genialne w swojej prostocie, które zrobią wrażenie nawet na tych czytelnikach, którzy za science fiction nie przepadają. Ich głęboki wpływ na świat przedstawiony powinien natomiast zadowolić nawet największych miłośników fantastyki naukowej – debaty naukowców unieruchomionych na Niezwyciężonym są fascynujące i niepokojące jednocześnie, a cała fabuła koncentruje się wokół rozwiązania zagadki niesamowitego procesu. Nie bójcie się jednak, powieść nie jest mdłym zapisem niekończących się dyskusji – dzięki olbrzymiemu psychologicznemu napięciu między Horpachem (dowódcą), Rohanem (nawigatorem) i wspomnianymi uczonymi oraz stale podsycanemu napięciu od lektury wręcz nie można się oderwać. Może trudno w to wszystko uwierzyć, ale Niezwyciężony, mimo upływu lat, pozostaje wciągającym i świeżym arcydziełem polskiej fantastyki naukowej – już za sam wybór tej powieści na podstawę audiobooka należą się oklaski. Jak wygląda realizacja tego doskonałego pomysłu?

W oczy – czy raczej uszy – od razu rzuca się perfekcyjnie zagrana rola Daniela Olbrychskiego. Jeżeli ktoś bał się, że ten doświadczony i dojrzały aktor mógłby nie poradzić sobie z udziałem w tworzeniu medium tak nietypowego, jak audiobook, jego obawy okazały się zupełnie bezpodstawne. Doświadczony Horpach w wykonaniu Olbrychskiego jest stanowczy, pewny siebie, twardy – taki, jak powinien być. Sceny z jego udziałem, jak na przykład dialog z Laudą czy ostatnia rozmowa z Rohanem, to małe majstersztyki. Sam nawigator, który odgrywa jedną z głównych ról, nie zawodzi, ale Marcinowi Kowalczykowi zdarza się ginąć w cieniu starszego kolegi. Zresztą dominacja Olbrychskiego zauważalna jest nie tylko w tym wypadku – bohaterowie drugoplanowi stanowią dla niego tylko tło. Ciężko im cokolwiek zarzucić – w końcu trudno rywalizować z gwiazdą, która gra w dodatku główną rolę – ale artyści współtworzący Blade Runnera udowodnili niedawno, że można popisać się także poza głównym planem. Do osobnej kategorii zaliczyć należy Krystynę Czubównę. Jeden z najpopularniejszych głosów polskiej telewizji w roli narratora to interesujący i wart docenienia pomysł. Artystce trudno cokolwiek zarzucić, może poza tym, iż momentami pozostaje zbyt zimna, zbyt zdystansowana. Robert Więckiewicz ze wspomnianego już Blade Runnera nie tylko opowiadał, ale też interpretował. Czubówna ogranicza się do chłodnej relacji. Warto w końcu podkreślić perfekcyjną pracę zespołu Ścianka – muzyka jest klimatyczna, ale w żaden sposób nie zagłusza tego, co w audiobooku najważniejsze. To wielka zaleta dzieła.

Słuchanie Niezwyciężonego to prawdziwa przyjemność. Można by się zastanawiać jaką zasługę ma w tym doskonała podstawa autorstwa Lema, a jaką bardzo solidna praca większości tworzących audiobooka artystów, ale byłyby to rozważania zupełnie jałowe. Najważniejszy jest efekt końcowy – a ten jest rewelacyjny.
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę
8.5
Ocena recenzenta
7.5
Ocena użytkowników
Średnia z 1 głosów
-
Twoja ocena
Mają na liście życzeń: 0
Mają w kolekcji: 0
Obecnie czytają: 0

Dodaj do swojej listy:
lista życzeń
kolekcja
obecnie czytam
Tytuł: Niezwyciężony
Autor: Stanisław Lem
Lektor: Krystyna Czubówna , Daniel Olbrychski , Marcin Kowalczyk , Wiesław Komasa , Arkadiusz Jakubik , Janusz Łagodziński , Mirosław Zbrojewicz , Radosław Popłonikowski , Sławomir Holland , Eryk Lubos
Wydawca: Audioteka
Data wydania: 21 marca 2013
Czas trwania (audiobook): 7 godz. 1 min.
Oprawa: mp3
Cena: 49,90 zł



Czytaj również

Przestrzeń Zewnętrzna – przekrojowo
Kosmiczne bitwy i odkrywanie nowych światów
- recenzja
2013: Top 5 filmów
Podsumowanie najlepszych filmów minionego roku
Kongres
Stanisław Lem przetworzony
- recenzja

Komentarze


Jeszcze nikt nie dodał komentarza.

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.