Neuromancer

William Gibson nie bez powodu nazywany jest ojcem lub wynalazcą cyberpunku. W Neuromancerze, czyli pierwszej powieści z Trylogii Ciągu, wprowadza odbiorców w świat zdominowany przez maszyny i cyberprzestrzeń. Po trzydziestu latach od pierwszego wydania taka wizja nikogo już nie dziwi, jednak ówcześni czytelnicy mogli czuć oszołomienie i przytłoczenie śmiałymi ideami Gibsona. W momencie powstawania powieści nie było przecież powszechnego dostępu do Internetu.

Głównym bohaterem jest Case, jeden z najlepszych hakerów lub tzw. kowbojów cyberprzestrzeni zdolnych do poznawania największych tajemnic sieci wielkich korporacji – a trzeba pamiętać, że w tym świecie komputerowa baza danych ma najwyższą wagę. Case, wiedziony okazją zysku, popełnił błąd, który kosztował go całe dotychczasowe życie. Bezwzględny szef uniemożliwił mu wejście do cyberprzestrzeni, uszkadzając jego system nerwowy. Na szczęście haker dostrzega szansę odzyskania dawnej sprawności – w tym celu musi wyruszyć do Chiby, japońskiej dzielnicy slumsów. Misja jest całkowicie nielegalna, a każde potknięcie będzie słono kosztować, jednak w obecnej sytuacji mężczyzna nie ma nic do stracenia.

Akcja książki dzieje się w bardzo szybkim tempie, a wszelkie opisy są niezwykle plastyczne. Gibson zabiera czytelników w podróż po bardzo różnych, barwnych i ciekawych miejscach, począwszy od wspomnianych slumsów, przez domy publiczne i zwykłą ulicę, aż po bogate wille technokratów. Cyberprzestrzeń obfituje w kwieciste, pełne fachowych sformułowań opisy, pozwalające odbiorcom łatwo poczuć futurystyczny klimat. Stworzona przez autora metropolia jest z jednej strony brudna i szara, a z drugiej pełna świecących neonów i krzykliwych kolorów, typowych dla lat 80. Ten kontrast jest w książce często podkreślany.

Gibson wykreował uniwersum całkowicie podporządkowane cybernetycznej sieci. Śmiało można stwierdzić, że świat to w istocie jedna wielka sieć komputerowa. W dowolnej chwili każdy może sięgnąć po specjalne trody, umożliwiające połączenie z cyberprzestrzenią, i wejść w wirtualną rzeczywistość. Ta wizja świata jest jednak bardzo daleka od bajkowej przyszłości, w której roboty współistnieją z ludźmi, a każde nowe osiągnięcie technologiczne jedynie wspomaga ludzkość w życiu codziennym. Cyberpunk opisany przez Gibsona jest brudny, smutny i przytłaczający. Większość ludzi zatraca się w wirtualnym świecie, nie odróżniając dnia od nocy, rzeczywistości od cyberprzestrzeni. To świat, w którym się walczy, a nie żyje dniem i myśli o przyszłości. Tutaj trzeba przede wszystkim przeżyć.

Jeśli chodzi o kreację postaci, to Case jest bohaterem absolutnie pełnym. Jego działania są logiczne i przemyślane, choć nie brakuje mu polotu i czasami odrobiny brawury. Wyraźnie też da się odczuć, że nie ze wszystkim zdążył się pogodzić i wcale nie stąpa twardo po ziemi. Często wraca myślami do przeszłości, która staje się dla niego pewnego rodzaju azylem, ale również udręką. Gibson nie zrezygnował także z wątku romantycznego, kreując postać Molly, dziewczyny, która pomaga Case’owi w wypełnieniu misji. Nie jest to jednak postać nakreślona w sposób kompletny; na tle Case'a wydaje się nieco bezbarwna. Pewnych cech wyraźnie jej brakuje – sprawia wrażenie nieasertywnej i pozbawionej własnego zdania. Czasami można było odczuć, że została stworzona nieco na siłę. Nie czyni jej to jednak nudną: miewa dosadne teksty, a jej działania są zdecydowane.

Jeśli jeszcze nie sięgnęliście po tę pozycję, zdecydowanie warto nadrobić zaległości. Neuromancer to klasyka gatunku, którą trzeba znać, rozpoczynając przygodę z literaturą spod znaku cyberpunku. Odważna wizja świata skąpanego w sieci komputerowej może przytłaczać, ale jeśli czytelnik da się porwać wątkom, wartkiej akcji i plastycznym opisom, może wsiąknąć na długo.