Cthulhu Invictus

Cthulhu Invictus to dodatek firmy Chaosium do Zewu Cthulhu przenoszący akcję gry do czasów Imperium Rzymskiego, domyślnie do pierwszego wieku naszej ery. Składa się z ponad 160 stron w miękkiej oprawie, na których umieszczono tekst w przejrzystym układzie, z nielicznymi ilustracjami na zdecydowanie amatorskim poziomie. Do książki dołączona jest rozkładana mapa Imperium: jest ona wydrukowana na zwykłym papierze, co robi mniejsze wrażenie w porównaniu na przykład do przyjemnie pożółkłej mapy znanej mi z Kingsport: Miasta wśród mgieł.

Podręcznik rozpoczyna wstęp wprowadzający w świat Cthulhu Invictus poprzez opis stykania się mieszkańców Imperium z niebezpieczeństwami Mitów Cthulhu. Pomimo prostoty dobrze spełnia on swoje zadanie, zawierając kilka pomysłów, które same w sobie mogą stać się inspiracją dla kreatywnych Strażników Tajemnic.

Rozdział pierwszy, Witaj w Rzymie, zawiera podstawowe informacje dotyczące Wiecznego Miasta w czasach Imperium. Na początku otrzymujemy cztery strony opisujące geografię miasta. Tekst jest bardzo pobieżny, tak więc bez uciekania się do pomocy chociażby Internetu raczej się nie obędzie, tym bardziej, że umieszczona w podręczniku mapa dosyć słabo pomaga w lokalizacji wielu spośród wymienionych miejsc, brak też ilustracji. W osobnych ramkach umieszczono informacje na temat ulicznych sprzedawców, bezpieczeństwa publicznego oraz zamiłowania Rzymian do graffiti. Następnie przedstawiony został rozkład dnia mieszkańca Rzymu, klasy społeczne, typowa rodzina, oraz warunki mieszkaniowe wraz z mapą rzymskiej willi. Ponownie tekst cierpi z powodu swojej zwięzłości, niektóre fragmenty zaś zdają się żywcem przepisane z dostępnych w Internecie opracowań (na przykład na temat klas społecznych), jednak autorzy przekazują też kilka interesujących faktów, na przykład na temat noworodków i ich losu w zależności od reakcji ojca na narodziny potomka. Pozostała część rozdziału: opis rozrywek, zwyczajów żywieniowych (swoją drogą najlepiej chyba potraktowany element), kalendarza i świąt nie odbiega jakością od reszty tekstu. Otrzymujemy absolutne podstawy – szczególnie wyraźne jest to w króciutkim ustępie dotyczącym kalendarza. Całość zamyka bardzo ogólne kalendarium – na granicy użyteczności.

Rozdział drugi, Krótka podróż wokół Mare Nostrum, to czterdzieści stron zawierających opis terytoriów należących do Imperium Rzymskiego oraz terenów sąsiadujących, od Brytanii po Imperium Arsacydów. Każdy fragment rozpoczyna się spisem imion, języków, zawodów, kultów i potworów występujących w danym miejscu. Następnie przedstawione są główne miasta i obszary leżące poza nimi. Opisy zawierają dużą ilość użytecznych informacji i w wielu miejscach są dosyć inspirujące. Autorzy bardzo dobrze poradzili sobie z nawiązaniami do Mitów Cthulhu – jest ich dużo, przez co czytelnik czuje, że czyta podręcznik do Zewu Cthulhu, ale nie ma wrażenia, że są robione na siłę i zbytnio zakłócają "historyczność" settingu. Moim ulubionym (i najbardziej radykalnym) elementem związanym z Mitami jest klątwa, której podlegają Ateny po próbie przyzwania Yog-Sothotha do pomocy w powstaniu przeciwko Rzymowi... Jedyna uwaga krytyczna, jaką mam, to posługiwanie się słowami takimi jak "kuria" czy "bazylika" bez uprzedniego wytłumaczenia ich dawnego znaczenia, niekoniecznie znanego współczesnemu czytelnikowi.

Rozdział trzeci, Tworzenie bohatera, zawiera krótkie przypomnienie podstawowych zasad kreacji postaci z podręcznika głównego oraz dwie nowości: reguły tworzenia rzymskich imion oraz czterdzieści cztery nowe profesje, od niewolnika lub złodzieja po senatora albo perfekta. W rozdziale znajduje się również ramka opisująca rzymski system urzędowo-sądowy, jednak w sposób zdecydowanie niewystarczający. Zresztą brak praktycznie jakichkolwiek informacji na temat systemu sądowo-prawnego uważam za jeden z większych minusów tego dodatku.

W dalszej części podręcznika znajdują się trzy króciutkie rozdziały: Umiejętności, Ekwipunek i wyposażenie oraz Odzyskiwanie Poczytalności. Teraz nasz Badacz może posiadać takie Umiejętności, jak Intuicja (zdolność do odkrywania kłamstwa, ale też kłamania), Imperium (wiedza o jego historii, plotkach i obyczajach) oraz Status (zastępuje Wiarygodność). Ponadto dodano kilka Umiejętności przydatnych w walce. Skrótowo przybliżone są systemy monetarny i mierniczy; podano również dosłownie kilkanaście przedmiotów codziennego użytku z cenami. Przykuwającym uwagę pomysłem jest opcja odzyskiwania przez Badaczy Poczytalności dzięki oglądaniu krwawych rzymskich rozrywek – autorzy argumentują, że widok ten przypomina o fakcie, iż istnieją wrogowie, których można pokonać i zabić.

Rozdział Walka stanowi rozwinięcie zawartości podręcznika głównego o reguły walki bronią krótką i długą, zmodyfikowaną listę uzbrojenia, pancerzy i trucizn oraz listę ziół leczniczych z opisem ich działania. Irytujące jest umieszczenie przy opisie zbroi stopnia obciążenia nakładanego na bohatera, nie wyjaśniając związanych z tym reguł, których w podręczniku podstawowym brak. Rozdział zawiera też niewielkie ilustracje broni, tarcz i hełmów używanych w Imperium Rzymskim. Jako część sekcji poświęconej walce można potraktować rozdział następny, w którym opisano na dwóch stronach rzymskie machiny oblężnicze.

Rozdział dziewiąty, Księga czarów, poświęcony jest magii. Rozpoczyna go kilka słów na temat rzymskiej religii – pomimo że temat teoretycznie łatwo zbadać, korzystając z innych źródeł, to trzy krótkie akapity uważam za zdecydowanie niewystarczające. Brak w nich szczegółów i ciekawostek związanych z życiem religijnym mieszkańców Imperium, w tym jakiejkolwiek wzmianki o kulcie cesarzy i Juliusza Cezara. Znacznie lepiej potraktowano temat wróżb i wróżbiarstwa – otrzymujemy w miarę obszerną i użyteczną dawkę materiału. Zawarta tutaj lista czarów nie wyróżnia się niczym szczególnym, podobnie jak lista ksiąg wiedzy tajemnej. Ta druga jest jednak niezbędnym i wartościowym dodatkiem, biorąc pod uwagę fakt, że większość znanych Strażnikom ksiąg w tych czasach jeszcze nie istnieje. Rozdział kończą dwie strony z króciutkimi notkami opisującymi aktywność niektórych bytów Mitów w pierwszym wieku naszej ery.

Rozdział dziesiąty to Bestiariusz: większość opisanych istot pochodzi z legend oraz folkloru i ma bardzo mało wspólnego z twórczością Lovecrafta. Obecność wielu stworzeń z mitologii greckiej powiązana jest z nową wersją powstania i upadku bogów olimpijskich, którą opisano w kolejnym rozdziale. Tworząc tę historię, autorzy odwołali się do Krain Snów, co można uznać za wadę lub zaletę, zależnie od preferencji Strażnika – pomimo swojej odmienności od typowego lovecraftowskiego horroru, Krainy Snów mają swoich fanów.

Rozdział jedenasty, Kulty i sekretne stowarzyszenie, opisuje zarówno ruchy religijne (mitraizm, gnostycyzm, chrześcijaństwo), polityczne (republikanie i sykariusze), fikcyjne grupy związane z Mitami Cthulhu oraz historyczne kulty, do których dodano elementy Mitów (czciciele Wielkiej Matki, westalki). Mozaikowy charakter rozdziału sprawia, że udane pomysły przeplatane są moim zdaniem z gorszymi, ale ogólnie jest tutaj wiele dobrego materiału.

Ostatnia część podręcznika to dwie strony poświęcone legionom, przykładowy scenariusz, zupełnie pozbawione polotu pomysły na przygody, rekomendowane materiały dotyczące Rzymu, indeks oraz dwustronna karta postaci. Zamieszczony scenariusz jest bardzo szablonowy, ale może stanowić niezły początek dla Strażnika i graczy: mamy w nim zaatakowane przez epidemię miasto, kult dążący do przyzwania Wielkiego Przedwiecznego i sporo (powiedziałbym nawet, że za dużo) walki.

Podsumowując: Cthulhu Invictus jest dodatkiem przeciętnym – wyraźnie widać, że jego korzenie tkwią w na wpół amatorskiej monografii. Może być nienajgorszym wyborem dla Strażnika szukającego zaczepienia do prowadzenia przygód w czasach rzymskich. Czyta się go szybko, napisany jest prostym językiem, zdecydowanie nie jest przeładowany informacjami, a jego zawartość pozwala na rozpoczęcie przygody z Mitami Cthulhu w pierwszym wieku naszej ery w konwencji "miecza i sandała". Nie jest to jednak propozycja dla osób szukających czegoś bardziej historycznego i szczegółowego.

Dziękujemy sklepowi Rebel za udostępnienie podręcznika do recenzji.
Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę