W pewnym stopniu do tej kategorii zalicza się także wydany przez brytyjską firmę Mongoose Publishing system Battlefield Evolution. Podtytuł, Ultra-Modern Tabletop Combat, mówi właściwie wszystko, czym należałoby go scharakteryzować – osadzony w niedalekiej przyszłości, ukazuje świat, nad którym nie wisi wprawdzie widmo globalnego konfliktu, ale w którym wielkie mocarstwa bezustannie toczą między sobą jawne i ukryte wojenki, a ich żołnierzy znaleźć można praktycznie w każdym zakątku globu. Dostępne do Battlefield Evolution zestawy figurek zawierają podstawowe zasady gry pozwalające od razu rozpocząć rozgrywkę, jednak jak zawsze znajdzie się miejsce dla rozszerzonych i zaawansowanych reguł, pozwalających urozmaicić i uatrakcyjnić starcia – te przynosi nam Advanced Rulebook.
Na pierwszy rzut oka podręcznik nie prezentuje się zbyt okazale – wprawdzie ilustracja autorstwa Chrisa Quilliamsa, zdobiąca okładkę, znakomicie oddaje klimat gry, jednak objętość niespełna stu stron (za cenę prawie dwudziestu pięciu dolarów) skłania raczej do ostrożności przy zakupie.
Pierwsze przejrzenie zawartości podręcznika także nie nastroiło mnie do niego zbyt pozytywnie – Wstęp (przybliżający w kilku punktach podstawy mechaniki wykorzystywanej w BE), fragmenty poświęcone Budowaniu Armii i odczytywaniu rozpisek Oddziałów, a także Przygotowaniu do Gry zmusiły mnie do zastanowienia się, co właściwie zawierają podstawowe zasady gry, skoro takie rzeczy omawiane są w podręczniku mającym jakoby przybliżać reguły zaawansowane? Bo chyba nie Przebieg Tury, czy omówienie Akcji Ruchu, Strzelania albo Szarży, Przygotowywanie Akcji bądź Reakcje, skoro te także zostały przybliżone na kolejnych stronach recenzowanej pozycji. Choć na plus niewątpliwie muszę zaliczyć klarowne wyłożenie i dobre zilustrowanie wszystkich reguł, to fakt, że po ich lekturze jesteśmy w 1/3 podręcznika, nie skłania do optymizmu i każe powątpiewać, czy zasady dołączane do zestawów figurek w ogóle umożliwiają rozgrywanie potyczek.
Na szczęście dalej znajdziemy reguły dotyczące Budynków i Jednostek Powietrznych – zarówno możliwość schronienia się w budynku (albo wysadzenia budowli, w której ukrywają się żołnierze przeciwnika), jak i wezwania wsparcia lotniczego mogą zupełnie zmienić przebieg walki. Jeżeli komuś jeszcze mało to w rozdziale o wymownym tytule: Więcej Zaawansowanych Zasad znajdzie także reguły dotyczące desantu powietrznego, umocnień, pól minowych, oddziałów rezerwowych, ostrzału artyleryjskiego i nie tylko – wszystkie one wprowadzone do gry jednocześnie mogłyby destabilizować rozgrywkę, ale umiejętnie dawkowane mogą bez wątpienia znacznie ją uatrakcyjnić.
Dalsze fragmenty przybliżają cztery strony konfliktu, których oddziałami można dowodzić w grze – Siły Uderzeniowe Federacji Europejskiej (ang. European Federation Task Force), Amerykańską Piechotę Morską (ang. United States Marine Cors), Sojusz Środkowowschodni (ang. Middle Eastern Alliance) i chińską Ludową Armię Wyzwoleńczą (ang. People’s Liberation Army). Wszystkie one zostały scharakteryzowane dość pobieżnie, więcej miejsca poświęcono opisowi fabularnemu, co pozwala przypuszczać, że rozpiski poszczególnych oddziałów dołączone są po prostu do ich figurek. Jednak mechaniki też tutaj nie zabrakło – każda z armii ma podane kilka opcji, które może wykorzystać, aby udoskonalić określone rodzaje swoich jednostek.
Zarówno te usprawnienia jak i niektóre z reguł przedstawionych we wcześniejszych fragmentach podręcznika można wykorzystać w praktyce rozgrywając kilka ze Scenariuszy zgromadzonych w następnym rozdziale – od prostej potyczki, przez obronę określonego terenu, zasadzkę, po sabotaż – gracze znajdą tu sporą różnorodność opcji, które pomogą im uczynić ciekawszymi także samodzielnie przygotowywane starcia. Jeżeli pojedyncze scenariusze okażą się dla graczy nie dość ekscytujące, w dalszej części podręcznika znajdą zasady tworzenia Kampanii – samo ich przygotowywanie może być niezłą zabawą, a konieczność długofalowego planowania połączona z możliwością rozwoju jednostek pomoże dodać grze głębi i, być może, spojrzeć na swoje oddziały z zupełnie nowej perspektywy.
Nie tylko taktycznemu urozmaiceniu gry, ale także uatrakcyjnieniu jej czysto wizualnej strony mogą posłużyć rozmaite budowle, znajdujące się na terenie, na którym gracze będą toczyć potyczki. I właśnie Tworzeniu Modeli Budynków poświęcony jest następny rozdział – autorzy krok po kroku wyjaśniają w nim, jak konstruować makiety budynków. Choć niewątpliwie przydatny, to jednaj nie jestem do końca przekonany, czy taki tekst na pewno powinien znaleźć się w tym podręczniku.
Podobne wątpliwości wzbudził we mnie również ostatni rozdział – Kontakt w Kafirze to szczegółowy zapis przykładowej rozgrywki, uzupełnionej komentarzami jej uczestników – osobiście miejsce dla tego rodzaju tekstów widziałbym raczej w czasopismach poświęconych grom bitewnym. Tutaj wygląda mi to na zwykły zapychacz, służący raczej nabiciu podręcznikowi odpowiedniej objętości, niż czemukolwiek innemu.
Tego samego nie mogę powiedzieć o Skorowidzu (choć w podręczniku tej objętości czytelnicy nie będą chyba zbyt często musieli z niego korzystać), czy przykładowych mapach kampanii. Na duży plus zasługuje w moim (erpegowo skrzywionym) odczuciu popołudniowe wydanie gazety Global Times z dnia 22 stycznia 2018 roku – opisuje ono zaognioną sytuację w Kerakistanie, odmalowując doskonałe tło dla rozegrania kampanii, w której bez problemu wykorzystać można każdą z dostępnych armii. Niektóre z artykułów to wręcz gotowe pomysły, ba scenariusze, potencjalnie wykorzystujące niektóre z zaawansowanych zasad tego podręcznika.
Na koniec zostają nam reklamy Starship Troopers – kolejnego systemu bitewnego wydanego przez Mongoose Publishing oraz magazynu Signs & Portents, dostępnego na stronie wydawnictwa. Ta druga warta jest tu wzmianki choćby dlatego, że przedstawia numer 39 (z grudnia 2006 roku), w którym zamieszczone zostały podstawowe zasady Battlefield Evolution – czytelnicy, których moja recenzja choć trochę zainteresowała systemem mogą zapoznać się z jego regułami klikając w ten link. Prawdę powiedziawszy jestem zdania, że styczność z Battlefield Evolution lepiej zacząć od dostępnych darmowo podstawowych zasad, niż przekonać się, że znaczna część podręcznika, na który wydaliśmy dwadzieścia pięć dolarów (lub ich równowartość) jest tylko ich powtórzeniem. A na zakup Advanced Rulebooka zdecydować się dopiero wówczas, gdy podstawowe reguły przestaną nam wystarczać.
